کلمه‌ی دارکوب در زبان فارسی از دو بخش تشکیل شده است: دار و کوب.

• دار در فارسی به معنای درخت است. این کلمه ریشه‌ای قدیمی دارد و در متون کهن فارسی نیز به کار رفته است.

• کوب نیز یک پسوند است که از مصدر "کوبیدن" گرفته شده و به معنای ضربه زدن یا کوبیدن است.

بنابراین، ترکیب این دو بخش به معنای "به درخت کوبنده" است. این نام به دلیل رفتار خاص این پرنده انتخاب شده است، زیرا دارکوب‌ها با منقار قوی خود به تنه‌ی درختان ضربه می‌زنند تا هم حشرات را شکار کنند و هم لانه‌سازی کنند.

دارکوب‌ها پرندگانی هستند که به دلیل توانایی منحصر به فردشان در ضربه زدن به درختان و تولید صداهای ریتمیک، شناخته شده‌اند. این پرندگان در جنگل‌ها و مناطق پردرخت زندگی می‌کنند و نقش مهمی در اکوسیستم دارند، زیرا با شکار حشرات مضر به سلامت درختان کمک می‌کنند.

در فرهنگ عامه و ادبیات فارسی نیز گاهی از دارکوب به عنوان نماد پشتکار و استقامت یاد می‌شود، زیرا این پرنده با وجود کوچکی جثه‌اش، با تلاش مداوم به هدف خود می‌رسد.

به طور کلی، کلمه‌ی دارکوب نمونه‌ای جالب از ترکیب‌های معنادار در زبان فارسی است که به خوبی ویژگی‌های این پرنده را توصیف می‌کند.

سربداران (۷۳۷ تا ۷۸۳ هجری قمری / ۱۳۳۷ تا ۱۳۸۱ میلادی) جنبشی انقلابی و شیعه‌مذهب بودند که در قرن هشتم هجری در منطقه خراسان (شمال شرقی ایران امروزی) شکل گرفت و علیه ظلم و ستم حکومت مغولان و حاکمان محلی قیام کرد. این جنبش که نام آن به معنای «سر به داران» (اشاره به شهادت طلبی اعضای آن) است، به عنوان یکی از نخستین قیام‌های شیعی در ایران شناخته می‌شود و نقش مهمی در تضعیف حکومت ایلخانیان و احیای هویت ایرانی-اسلامی ایفا کرد.

---

خاستگاه و زمینه‌های شکل‌گیری سربداران

سربداران در واکنش به ظلم و فساد حاکمان مغول و عوامل محلی آنان در خراسان پدید آمدند. پس از فروپاشی ایلخانیان، هرج و مرج سیاسی و اقتصادی در ایران افزایش یافت و فشار بر مردم به ویژه کشاورزان و پیشه‌وران بیشتر شد. رهبران سربداران، که عمدتاً از طبقات پایین جامعه مانند دهقانان و صنعتگران بودند، با شعار عدالتخواهی و دفاع از مظلومان، جنبشی مسلحانه را سازماندهی کردند. مذهب شیعه نیز به عنوان عامل وحدت‌بخش در این جنبش نقش داشت.

ضرب‌المثل‌ها گنجینه‌های ارزشمند فرهنگ و ادبیات هر ملت هستند که در قالب جملاتی کوتاه، پرمعنا و حکیمانه، تجربیات، باورها و اندیشه‌های نسل‌های گذشته را به آیندگان منتقل می‌کنند. این جملات ساده اما عمیق، نه تنها بیانگر خرد و دانش مردمان یک سرزمین هستند، بلکه به عنوان ابزاری قدرتمند در انتقال مفاهیم اخلاقی، اجتماعی و انسانی به کار می‌روند. ضرب‌المثل‌های فارسی، با ریشه‌هایی کهن و غنی، بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت فرهنگی ایران زمین به شمار می‌آیند و در طول تاریخ، همواره در گفتار و نوشتار مردم این سرزمین جایگاه ویژه‌ای داشته‌اند.

در این مجموعه، تلاش شده است تا فهرستی جامع و کامل و بیش از 1600 ضرب‌المثل فارسی گردآوری شود. این ضرب‌المثل‌ها، که از دل زندگی روزمره، ادبیات کلاسیک و فرهنگ عامه برخاسته‌اند، نه تنها نشان‌دهنده‌ی زیبایی‌ها و ظرافت‌های زبان فارسی هستند، بلکه گویای روحیه‌ی طنز، انتقاد و حکمت مردمان این سرزمین نیز می‌باشند. از ضرب‌المثل‌های ساده و عامیانه گرفته تا جملاتی که ریشه در اشعار شاعران بزرگی چون سعدی، حافظ و مولوی دارند، همگی در این مجموعه گرد هم آمده‌اند تا مخاطبان را با دنیای رنگارنگ و پرمعنای ضرب‌المثل‌های فارسی آشنا کنند.

امید است این مجموعه، علاوه بر حفظ و انتقال این میراث فرهنگی به نسل‌های آینده، به عنوان مرجعی کاربردی برای علاقه‌مندان به ادبیات فارسی، پژوهشگران و تمام کسانی که به دنبال درک عمیق‌تری از فرهنگ و زبان فارسی هستند، مورد استفاده قرار گیرد. با مطالعه‌ی این ضرب‌المثل‌ها، نه تنها با بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران آشنا می‌شویم، بلکه می‌توانیم از حکمت و تجربه‌ی گذشتگان در زندگی امروز خود بهره‌مند شویم.

1. آب از دستش نمیچکه!
2. آب از سر چشمه گله!
3. آب از آب تکان نمیخوره  
4. آب از سرش گذشته  
5. آب پاکی روی دستش ریخت  
6. آب در کوزه و ما تشنه لبان میگردیم!  
7. آب را گل آلود میکنه که ماهی بگیره!  
8. آب زیر پوستش افتاده  
9. آب که یه جا بمونه، میگنده  
10. آبکش و نگاه کن که به کفگیر میگه تو سه سوراخ داری!  
11. آب که از سر گذشت، چه یک ذرع چه صد ذرع ـ چه یک نی چه صد نی  
12. آب که سر بالا میره، قورباغه ابوعطا میخونه!  
13. آب نمیبینه و گرنه شناگر قابلیه  
14. آبی از او گرم نمیشه  
15. آتش که گرفت، خشک و تر میسوزد  
16. آخر شاه منشی، کاه کشی است  
17. آدم با کسی که علی گفت، عمر نمیگه!  
18. آدم بد حساب، دوبار میده!  

بازی مار (Snake) با WebAssembly

بازی مار (Snake) با WebAssembly

از کلیدهای جهت‌دار برای حرکت استفاده کنید.

مظفریان (۷۱۳ تا ۷۹۵ هجری قمری / ۱۳۱۴ تا ۱۳۹۳ میلادی) یکی از سلسله‌های محلی ایرانی بودند که در مناطق جنوب و مرکز ایران حکومت کردند. این سلسله توسط مبارزالدین محمد بن مظفر، یکی از امیران محلی، بنیان نهاده شد و به عنوان یکی از حکومت‌های محلی در دوره انتقالی پس از ایلخانیان شناخته می‌شود. مظفریان نقش مهمی در حفظ نظم و امنیت در منطقه جنوب و مرکز ایران ایفا کردند.

خاستگاه و بنیان‌گذاری مظفریان

مبارزالدین محمد بن مظفر، بنیان‌گذار سلسله مظفریان، از امیران محلی بود که در دوره افول ایلخانیان به قدرت رسید. او در سال ۷۱۳ هجری قمری با استفاده از هرج و مرج ناشی از سقوط ایلخانیان، کنترل مناطق یزد و کرمان را به دست گرفت و حکومت مظفریان را تأسیس کرد. مبارزالدین محمد به عنوان یکی از قدرتمندترین امیران منطقه، تلاش کرد تا نظم و امنیت را در منطقه برقرار کند.

گسترش قلمرو مظفریان

هوش مصنوعی شاخه‌ای از علوم کامپیوتر است که به ایجاد سیستم‌ها و ماشین‌هایی می‌پردازد که توانایی انجام وظایفی را دارند که معمولاً نیاز به هوش انسانی دارند. این سیستم‌ها از الگوریتم‌ها، داده‌ها و مدل‌های پیچیده برای یادگیری، تحلیل و تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند. هوش مصنوعی به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: هوش مصنوعی ضعیف و هوش مصنوعی قوی.

1. هوش مصنوعی ضعیف (Weak AI)

هوش مصنوعی ضعیف به سیستم‌هایی اطلاق می‌شود که برای انجام وظایف خاص طراحی شده‌اند و نمی‌توانند فراتر از آن وظایف عمل کنند. این سیستم‌ها معمولاً در انجام فعالیت‌هایی مانند تشخیص گفتار، پردازش زبان طبیعی یا شبیه‌سازی رفتارهای خاص موفق عمل می‌کنند، اما فاقد درک عمیق از محیط یا احساسات انسانی هستند. به عنوان مثال، دستیارهای صوتی مانند سیری، گوگل اسیستنت، و الکسا نمونه‌هایی از هوش مصنوعی ضعیف هستند که می‌توانند به سوالات پاسخ دهند، موسیقی پخش کنند یا وظایف مشخصی مانند تنظیم ساعت را انجام دهند، ولی قابلیت تفکر و استدلال پیچیده انسانی را ندارند.

2. هوش مصنوعی قوی (Strong AI)

هاوارد گاردنر (Howard Earl Gardner) روانشناس رشد و استاد دانشگاه هاروارد است که به خاطر نظریه‌ی برجسته‌اش در زمینه هوش‌های چندگانه شناخته می‌شود. وی در ۱۱ ژوئیه ۱۹۴۳ در اسکرانتون، پنسیلوانیا به دنیا آمد. پدر و مادر وی از مهاجران آلمانی-یهودی بودند که به آمریکا مهاجرت کرده بودند. گاردنر خود را به عنوان کودکی درس‌خوان که علاقه زیادی به نواختن پیانو داشت، معرفی می‌کند.

گاردنر تاکنون صدها مقاله علمی و بیش از بیست کتاب تألیف کرده است. مهم‌ترین دستاورد وی، «نظریه هوش‌های چندگانه» است که نظریه‌ای انقلابی در زمینه آموزش و پرورش و روان‌شناسی به شمار می‌رود. او بر این باور است که هوش انسان نباید تنها به هوش ریاضی و منطقی محدود شود، بلکه انواع مختلف هوش‌های انسانی باید در نظر گرفته شوند تا بتوانند بر توانمندی‌های متفاوت افراد تاکید کنند.

رابرت استرنبرگ (Robert Sternberg) یک دانشمند برجسته در زمینه روان‌شناسی شناختی است که در تاریخ ۸ دسامبر ۱۹۴۹ در ایالات متحده آمریکا به دنیا آمد. او هم‌اکنون استاد توسعه انسانی در دانشگاه کرنل است. استرنبرگ تحصیلات خود را در دانشگاه ییل با دریافت لیسانس آغاز کرد و سپس در دانشگاه استنفورد دکترا گرفت، جایی که تحت مشاوره گوردون بوور آموزش دید.

این روان‌شناس برجسته تاکنون موفق به دریافت سیزده دکترای افتخاری از دانشگاه‌های مختلف در نقاط مختلف جهان شده است. این دانشگاه‌ها شامل دو دانشگاه معتبر آمریکای شمالی، یک دانشگاه از آمریکای جنوبی، یک دانشگاه از قاره آسیا و نه دانشگاه از کشورهای مختلف اروپا هستند. همچنین استرنبرگ مقام استادی افتخاری را در دانشگاه هایدلبرگ در آلمان دارد. او همچنین یکی از همکاران برجسته مرکز روان‌سنجی دانشگاه کمبریج است.

از مهم‌ترین دستاوردهای علمی استرنبرگ می‌توان به نظریه‌های معتبر او در زمینه هوش، خلاقیت، خرد، سبک‌های تفکر، عشق، نفرت و رهبری اشاره کرد. از جمله مهم‌ترین کارهای او، می‌توان به "نظریه سه‌گانه هوش" اشاره کرد که یک مدل جامع و نوآورانه در زمینه درک ابعاد مختلف هوش انسانی است. این نظریه به بررسی ابعاد هوش تحلیلی، خلاق و عملی پرداخته و مفاهیم جدیدی را در این زمینه مطرح می‌کند.

سایر دستاوردهای استرنبرگ در زمینه‌های خلاقیت و رهبری به طور گسترده در روان‌شناسی کاربرد دارند و تأثیر عمیقی بر نحوه درک ما از این مفاهیم گذاشته است. در بررسی‌های مختلف علمی، استرنبرگ به عنوان یکی از مهم‌ترین روان‌شناسان قرن بیستم شناخته شده است. در نظرسنجی منتشرشده در سال ۲۰۰۲ که توسط بازبینی روان‌شناسی عمومی انجام گرفت، او به عنوان شصتمین روان‌شناس پر استناد در طول تاریخ قرن بیستم رتبه‌بندی شد.

در مجموع، فعالیت‌های علمی و نظریات استرنبرگ تأثیر گسترده‌ای بر پژوهش‌های روان‌شناسی و بسیاری از شاخه‌های علمی مرتبط با رفتار انسانی، تفکر، و هوش داشته است.

دانیل گولمن (به انگلیسی: Daniel Goleman)، نویسنده و پژوهشگر برجسته آمریکایی، در سال ۱۹۴۶ میلادی به دنیا آمد و از دانشگاه هاروارد فارغ‌التحصیل شد. او به‌ویژه برای نگارش کتاب معروف خود به نام هوش عاطفی شناخته می‌شود. این کتاب مفاهیم جدیدی را در زمینه روانشناسی و هوش انسانی مطرح می‌کند و نقش هوش هیجانی را در زندگی انسان‌ها برجسته می‌سازد.

گولمن مسئولیت نگارش بخش مربوط به رفتار و علوم مغزی را در روزنامه نیویورک تایمز بر عهده داشت و مقالات وی در سطح جهانی منتشر می‌شود. همچنین، او مدتی به تدریس در دانشگاه هاروارد پرداخته و پیشتر سردبیر مجله روان‌شناسی امروز بود.

جلایریان (۷۳۶ تا ۸۳۴ هجری قمری / ۱۳۳۶ تا ۱۴۳۲ میلادی) یکی از سلسله‌های محلی ایرانی بودند که پس از سقوط ایلخانیان در مناطق عراق و غرب ایران حکومت کردند. این سلسله توسط شیخ حسن جلایر، یکی از امیران ایلخانی، بنیان نهاده شد و به عنوان یکی از حکومت‌های محلی در دوره انتقالی پس از ایلخانیان شناخته می‌شود. جلایریان نقش مهمی در حفظ نظم و امنیت در منطقه عراق و غرب ایران ایفا کردند.

خاستگاه و بنیان‌گذاری جلایریان

شیخ حسن جلایر، بنیان‌گذار سلسله جلایریان، از امیران ایلخانی بود که در دوره افول این سلسله به قدرت رسید. او در سال ۷۳۶ هجری قمری با استفاده از هرج و مرج ناشی از سقوط ایلخانیان، کنترل مناطق عراق و غرب ایران را به دست گرفت و حکومت جلایریان را تأسیس کرد. شیخ حسن جلایر به عنوان یکی از قدرتمندترین امیران منطقه، تلاش کرد تا نظم و امنیت را در منطقه برقرار کند.

گسترش قلمرو جلایریان