شاهنامه، اثر جاودان حکیم ابوالقاسم فردوسی، یکی از بزرگ‌ترین سروده‌های حماسی در تاریخ ادبیات جهان است. این اثر که به زبان فارسی نوشته شده، شامل نزدیک به ۵۰٬۰۰۰ تا ۶۱٬۰۰۰ بیت شعر است و روایتگر تاریخ و اسطوره‌های ایران از آغاز تا دوران حملهٔ اعراب به ایران در قرن هفتم میلادی می‌باشد. فردوسی در سرودن این حماسه بیش از سی سال زمان صرف کرد و هدف او حفظ و نگهداری فرهنگ و تاریخ ایران باستان بود. شاهنامه به سه بخش اسطوره‌ای، پهلوانی و تاریخی تقسیم می‌شود و به صورت منظوم در بحر متقارب سروده شده است.
منابع و الهام‌های فردوسی در سرودن شاهنامه
شاهنامهٔ فردوسی تنها اثر مستقلی نیست که به موضوعات ملی ایران پرداخته است. پیش از فردوسی، مسعودی مروزی بخش‌هایی از شاهنامه را در بحر هزج نظم کرده بود که متأسفانه تنها سه بیت از آن به‌جا مانده است. همچنین، دقیقی نیز به نظم درآوردن برخی داستان‌های ملی ایران را آغاز کرد، اما کار او ناتمام ماند تا فردوسی آن را تکمیل کند. شاهنامهٔ ابومنصوری، که به احتمال زیاد منبع اصلی فردوسی برای سرودن شاهنامه بوده است، یکی از مهم‌ترین منابعی بود که فردوسی از آن بهره جست.
