کتاب بهرام

روشنفکری (به انگلیسی: intellectualism یا enlightenment)به معنای تمایل به تفکر انتقادی، جستجو برای حقیقت و باور به اهمیت دانش و آموزش است. این مفهوم در تاریخ بیشتر به افرادی اطلاق شده که به‌دنبال تجدید نظر در باورهای اجتماعی، سیاسی، و فرهنگی زمان خود بوده‌اند و تلاش کرده‌اند تا از قیود سنتی و جزم‌اندیشی رهایی یابند. روشنفکران معمولاً به‌دنبال تحول اجتماعی و عقلانی در جامعه خود هستند و در بسیاری از مواقع، منتقد نظام‌های سیاسی، دینی و فرهنگی بوده‌اند.

روشنفکری در تاریخ، به ویژه در دوران روشنگری اروپا، به‌عنوان یک جریان فکری مستقل مطرح شد که تأکید زیادی بر علم، عقلانیت و آزادی فردی داشت. روشنفکران این دوره باور داشتند که تنها از طریق آموزش و گسترش آگاهی، انسان‌ها می‌توانند به پیشرفت اجتماعی و سیاسی دست یابند. در جوامع غیرغربی، مفهوم روشنفکری ممکن است با مسائلی چون هویت فرهنگی، استقلال سیاسی و مقاومت در برابر استعمار نیز ارتباط داشته باشد.

تاریخ و تکامل مفهوم روشنفکری

آنارشیسم (Anarchism)

آنارشیسم یک مکتب فکری و سیاسی است که به دنبال حذف دولت (State) و هرگونه اقتدار (Authority) غیر ضروری است. این جنبش بر این باور است که انسان‌ها می‌توانند بدون حکومت (Government) و سیستم‌های اجباری، در جامعه‌ای آزاد (Free Society) و برابر (Equal) زندگی کنند.

تاریخچه (History)

ریشه‌های آنارشیسم به قرن نوزدهم برمی‌گردد، اما ایده‌های آن به دوران باستان نیز بازمی‌گردد. از جمله شخصیت‌های مهم آن دوره می‌توان به پیروان فلسفه یونانی مانند زنون اشاره کرد. در قرن نوزدهم، آنارشیست‌هایی همچون میکا الکسندری (Mikhail Bakunin) و پیر-ژوزف پرودن (Pierre-Joseph Proudhon) به توسعه ایده‌های آنارشیستی کمک کردند.