کتاب بهرام

خرچنگ‌های پهن (یا به انگلیسی “Flat Crabs”) یکی از گروه‌های جالب و منحصر به فرد در دنیای بی‌مهرگان هستند. این نوع خرچنگ‌ها به دلیل شکل خاص بدن و زندگی در زیستگاه‌های خاص، توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند.

ویژگی‌های خرچنگ‌های پهن

خرچنگ‌های پهن معمولاً دارای بدنی عریض و مسطح هستند که به آن‌ها اجازه می‌دهد در بستر دریا به راحتی حرکت کنند و در میان سنگ‌ها و مرجان‌ها پنهان شوند. این ویژگی به آن‌ها کمک می‌کند تا از شکارچیان فرار کنند و در عین حال به جستجوی غذا بپردازند.

خرچنگ ویولن‌زن (با نام علمی سرده Uca) یکی از جانداران جالب و خاص دنیای حیوانات است که به‌ویژه در نواحی گلی و مردابی در سواحل دریاها و مناطق جزرومدی زندگی می‌کند. این خرچنگ‌ها به دلیل ویژگی‌های ظاهری و رفتاری خاص خود شناخته می‌شوند و یکی از نمادهای زندگی در اکوسیستم‌های ساحلی به حساب می‌آیند. در اینجا به بررسی ویژگی‌های زیستی، رفتاری و محیطی خرچنگ ویولن‌زن خواهیم پرداخت.

ویژگی‌های ظاهری خرچنگ ویولن‌زن

خرچنگ ویولن‌زن نوعی خرچنگ کوچک و کم‌حجم است که در جنس نر آن، یکی از چنگ‌ها به‌طور قابل توجهی بزرگ‌تر از دیگری است. این تفاوت در اندازه چنگ‌ها موجب شده است که خرچنگ‌های ویولن‌زن به این نام شهرت پیدا کنند. چنگ بزرگ‌تر در نرها معمولاً به‌عنوان یک ویژگی برجسته در جذب جفت و رقابت با سایر خرچنگ‌ها عمل می‌کند. این چنگ بزرگ در برخی از گونه‌ها می‌تواند به اندازه‌ای بزرگ باشد که به نظر برسد خرچنگ، ویولن می‌نوازد، به همین دلیل این خرچنگ‌ها را "خرچنگ ویولن‌زن" یا "ساززن" می‌نامند.

پلانکتون‌ها (به انگلیسی : plankton) موجودات ریز و شناور در آب‌های دریایی و آب های شیرین هستند که قادر به شنا کردن فعالانه در برابر جریان‌های آبی نبوده و عمدتاً توسط جریان‌های آب جابه‌جا می‌شوند. این موجودات میکروسکوپی، نقش حیاتی در اکوسیستم‌های آبی ایفا می‌کنند و در زنجیره غذایی دریایی و در تنظیم کربن و اکسیژن در اقیانوس‌ها و دریاها اهمیت بسیاری دارند.

پلانکتون‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. فیتوپلانکتون‌ها (Phytoplankton)

فیتوپلانکتون‌ها شامل موجودات گیاهی ریز میکروسکوپی هستند که از نظر علمی در رده‌های مختلف مانند جلبک‌ها، سیانوباکتری‌ها (باکتری‌های سبز-آبی) و دیاتومه‌ها قرار می‌گیرند. این موجودات مانند گیاهان در فرآیند فتوسنتز انرژی خورشیدی را تبدیل به انرژی شیمیایی می‌کنند و در نتیجه اکسیژن تولید می‌نمایند. فیتوپلانکتون‌ها به دلیل نقشی که در تولید اکسیژن دارند، برای حفظ تعادل زیستی سیاره ضروری هستند.

شبه‌نهنگ تک‌شاخ (ناروال)

تعریف:

شبه‌نهنگ تک‌شاخ، که به انگلیسی به نام Narwhale و در زبان عربی به نام ذوالقرن شناخته می‌شود، یک پستاندار آبزی از راسته آب‌بازسانان و خانواده تک‌دندانان (Monodontidae) است. این خانواده همچنین شامل نهنگ سفید نیز می‌شود. شبه‌نهنگ تک‌شاخ جزء نهنگ‌های دندان‌دار به شمار می‌رود و در آب‌های سرد قطبی زندگی می‌کند.

ویژگی‌های ظاهری

شکل و ساختار بدن:

شبه‌نهنگ تک‌شاخ دارای سر کوچک و پیشانی مدور است و فاقد پوزه و باله پشتی می‌باشد. طول بدن این جانور به طور متوسط بین ۳۶۰ تا ۶۲۰ سانتی‌متر است و وزن نرها حدود ۱۶۰۰ کیلوگرم و وزن ماده‌ها حدود ۹۰۰ کیلوگرم است. نزدیک به یک سوم وزن بدن این جانوران را چربی تشکیل می‌دهد.

عاج (دندان) خاص:

کوسه‌ها برخلاف بسیاری از ماهیان دیگر، اسکلت استخوانی ندارند. به جای استخوان، اسکلت آنها از **غضروف** تشکیل شده است. غضروف یک نوع بافت نرم و انعطاف‌پذیر است که در بدن کوسه‌ها به عنوان جایگزین استخوان عمل می‌کند.

به عبارت دیگر، کوسه‌ها هیچ استخوانی در بدن خود ندارند، بلکه تمام اسکلت آنها از غضروف ساخته شده است. این ویژگی باعث می‌شود که بدن کوسه‌ها سبک‌تر و انعطاف‌پذیرتر باشد و برای شنا کردن سریع و کارآمد در آب مناسب‌تر باشد.

خرچنگ (Crab) یک نوع جانور آبزی (Aquatic Animal) از گروه سخت‌پوستان (Crustaceans) است که به خانواده‌ای بزرگ و متنوع تعلق دارد. خرچنگ‌ها به دلیل شکل خاص بدن، پاهای متعدد و زندگی در محیط‌های آبی و خشکی، شناخته شده‌اند. در ادامه، به بررسی جزئیات مختلف درباره خرچنگ‌ها می‌پردازیم.

۱. تعریف و طبقه‌بندی

خرچنگ‌ها به عنوان سخت‌پوستان (Crustaceans) شناخته می‌شوند که در زیرشاخه‌ای به نام ماکروکرستاسه (Malacostraca) یا نرم زرهیان قرار دارند. این گروه شامل انواع مختلفی از خرچنگ‌ها می‌شود که به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• خرچنگ‌های دریایی (Marine Crabs): مانند خرچنگ‌های آبی (Blue Crabs) و خرچنگ‌های سنگی (Stone Crabs).
• خرچنگ‌های آب شیرین (Freshwater Crabs): مانند خرچنگ‌های نهر (Stream Crabs) و خرچنگ‌های رودخانه‌ای (River Crabs).

۲. ساختار آناتومیکی

کوسه‌ها (Sharks) یکی از معروف‌ترین و جذاب‌ترین موجودات دریایی هستند که به گروه ماهی‌های غضروفی (Chondrichthyes) تعلق دارند. این موجودات به خاطر ویژگی‌های فیزیکی خاص، رفتارهای شکارچی و نقش مهمی که در اکوسیستم‌های دریایی ایفا می‌کنند، شناخته شده‌اند. در ادامه به ویژگی‌ها، رفتارها، زیستگاه‌ها و اهمیت کوسه‌ها می‌پردازیم.

ویژگی‌ها

1. ساختار بدنی:

   • کوسه‌ها دارای بدن کشیده (streamlined) هستند که به آن‌ها امکان می‌دهد با سرعت بالا در آب شنا کنند. بدن آن‌ها به جای استخوان، از غضروف ساخته شده است که سبک‌تر و انعطاف‌پذیرتر است.

2. فک و دندان‌ها:

   • کوسه‌ها دارای فک‌های قوی و دندان‌های تیز هستند که به آن‌ها کمک می‌کند تا طعمه‌های خود را شکار کنند. دندان‌های آن‌ها به طور مداوم جایگزین می‌شوند و می‌توانند در طول زندگی چندین بار تغییر کنند.

اختاپوس (Octopus) یکی از موجودات دریایی جالب و هوشمند است که به گروه نرم‌تنان (Mollusca) و زیرگروه سرپایان (Cephalopoda) تعلق دارد. این موجودات به خاطر ساختار بدنی خاص، رفتارهای جالب و قابلیت‌های منحصر به فرد خود شناخته شده‌اند. در ادامه به ویژگی‌ها، رفتارها، زیستگاه‌ها و اهمیت اختاپوس‌ها می‌پردازیم.

ویژگی‌ها

1. ساختار بدنی:

   • اختاپوس‌ها دارای بدنی نرم و بدون استخوان هستند که به آن‌ها اجازه می‌دهد به راحتی در محیط‌های دریایی حرکت کنند.
   • آن‌ها معمولاً دارای هشت بازو (پای) هستند که با مکنده‌های کوچک پوشیده شده‌اند. این مکنده‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا طعمه‌های خود را بگیرند و به سطوح مختلف بچسبند.

2. سر و چشم‌ها:

   • اختاپوس‌ها دارای سر بزرگ و چشم‌های بزرگ و پیچیده‌ای هستند که به آن‌ها امکان دیدن در شرایط مختلف نوری را می‌دهد.

جانوران آبزی (Aquatic Animals) به موجودات زنده‌ای گفته می‌شود که در آب زندگی می‌کنند. این موجودات می‌توانند در آب شیرین (Freshwater) یا آب شور (Saltwater) زندگی کنند و به دو دسته‌ی اصلی جانوران آبزی و جانوران دریایی (Marine Animals) تقسیم می‌شوند.

دسته‌بندی جانوران آبزی

جانوران آبزی شیرین (Freshwater Animals):

ماهی (Fish): موجودات آبزی که در آب شیرین زندگی می‌کنند.
میگو (Shrimp): جانوران آبزی کوچک که در آب شیرین و شور زندگی می‌کنند.
قورباغه (Frog): جانوران آبزی که در آب شیرین زندگی می‌کنند و از طریق پوست خود نفس می‌کشند.

ماهی‌ها (Fish) به گروهی از جانوران آبزی گفته می‌شود که در آب‌های شیرین و شور زندگی می‌کنند و به‌طور کلی از نظر ریخت‌شناسی و زیست‌شناسی با سایر جانوران تفاوت دارند. در ادامه به برخی از ویژگی‌ها و طبقه‌بندی ماهی‌ها اشاره می‌شود:

ویژگی‌های ماهی‌ها
تنفس: ماهی‌ها با استفاده از آبشش‌ها (Gills) نفس می‌کشند. آبشش‌ها به آن‌ها اجازه می‌دهند تا اکسیژن را از آب استخراج کنند.
پوست: پوست ماهی‌ها معمولاً پوشیده از فلس (Scales) است که به محافظت از بدن آن‌ها کمک می‌کند.
اندام: ماهی‌ها اندام‌های متحرکی دارند که به آن‌ها امکان شنا کردن را می‌دهد.

طبقه‌بندی ماهی‌ها