کتاب بهرام

بانک‌ها به عنوان نهادهای مالی، نقش اساسی در اقتصاد جوامع ایفا می‌کنند. آن‌ها خدمات متنوعی از جمله نگهداری پول، ارائه وام، تسهیل مبادلات مالی و سرمایه‌گذاری را ارائه می‌دهند. بانک‌ها به عنوان واسطه‌گر بین پس‌اندازکنندگان و وام‌گیرندگان عمل کرده و به رشد اقتصادی کمک می‌کنند. در این مطلب، به تاریخچه بانک‌ها، انواع آن‌ها، عملکردها و نقش آن‌ها در اقتصاد می‌پردازیم.

تاریخچه بانک‌ها

تاریخچه بانک‌داری به هزاران سال پیش بازمی‌گردد و مراحل مختلفی را طی کرده است:

1. دوران باستان:

   • در تمدن‌های باستانی مانند بابل، مصر و یونان، معابد به عنوان اولین نهادهای مالی عمل می‌کردند و مردم پول و اشیای قیمتی خود را نزد آن‌ها نگهداری می‌کردند.

   • در روم باستان، صرافان (Money Changers) به مبادله ارز و ارائه خدمات مالی می‌پرداختند.

2. قرون وسطی:

بالون (Balloon) وسیله‌ای است که با استفاده از گازهای سبک‌تر از هوا (مانند هلیوم یا هوای گرم) به پرواز درمی‌آید. بالون‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: بالون‌های هوای گرم و بالون‌های گازی. این وسیله برای اهداف مختلفی از جمله تفریح، حمل‌ونقل، تحقیقات علمی و نظامی استفاده می‌شود.

تاریخچه:

• اولین پرواز: اولین بالون هوای گرم توسط برادران مونگولفیه (Montgolfier brothers) در سال ۱۷۸۳ در فرانسه به پرواز درآمد. این بالون با استفاده از هوای گرم کار می‌کرد.

• اولین مسافران: اولین مسافران بالون یک خروس، یک اردک و یک گوسفند بودند که در سال ۱۷۸۳ به پرواز درآمدند.

• اولین پرواز انسان: در همان سال، ژان-فرانسوا پیلاتر دو روزیه (Jean-François Pilâtre de Rozier) و مارکی د آرلاند (Marquis d'Arlandes) اولین انسان‌هایی بودند که با بالون هوای گرم پرواز کردند.

انواع بالون:

۱. بالون هوای گرم (Hot Air Balloon):

شکلات (chocolate)، این خوراکی محبوب جهانی، قرن‌هاست که طعم و عطر بی‌نظیرش انسان‌ها را مجذوب خود کرده است. از دانه‌های کاکائو گرفته تا محصول نهایی، شکلات داستانی پرپیچ و تاب و جذاب دارد که در این مقاله به بررسی تاریخچه، انواع، فرآیند تولید، فواید سلامتی، و تأثیر فرهنگی و اقتصادی آن می‌پردازیم.

۱. تاریخچه شکلات: از تمدن‌های باستانی تا جهانی‌شدن

• خاستگاه در آمریکای مرکزی: اولین استفاده از دانه‌های کاکائو به تمدن المک‌ها (۱۵۰۰ سال پیش از میلاد) و سپس مایاها و آزتک‌ها بازمی‌گردد. آنها کاکائو را به عنوان نوشیدنی مقدس در مراسم مذهبی و به عنوان پول استفاده می‌کردند.
• ورود به اروپا: پس از فتح آمریکا توسط اسپانیایی‌ها در قرن ۱۶، کاکائو به اروپا معرفی شد. ابتدا به شکل نوشیدنی تلخ و با افزودن شکر، دارچین و وانیل به شکلات شیرین امروزی تبدیل شد.

فلافل (Falafel) یکی از محبوب‌ترین خوراکی‌های خیابانی در خاورمیانه و شمال آفریقاست که از نخود یا باقلا تهیه می‌شود. این غذای تُرد و خوش طعم، با نان، سبزیجات تازه و سس‌های تند سرو می‌شود و طرفداران بی‌شماری در سراسر جهان دارد. اما داستان فلافل فراتر از یک اسنک ساده است!

ریشه نام فلافل: فلفل، باقلا یا طعمِ لذیذ؟

• برخی معتقدند واژه «فلافل» از جمع مکسر کلمه عربی «فِلفِل» (فلفل) گرفته شده است، چرا که در گذشته به شکل گِرده‌های کوچک و فلفل‌مانند درست می‌شد.

• در زبان قبطی (مصری باستان)، فلافل به معنای «دارای باقلای بسیار» است، زیرا در مصر باستان این غذا از باقلا تهیه می‌شد.

• در مصر و سودان به آن «طُعمیه» می‌گویند که به معنای «لقمه طعم‌دار» است. در یمن نیز «باجیه» نامیده می‌شود.

تاریخچه: از مصر باستان تا خیابان‌های تهران

نخستین تمبر ایران در سال ۱۸۶۵ میلادی (۱۲۴۴ خورشیدی) با دستور ناصرالدین شاه قاجار منتشر شد. پس از بازگشت وی از اروپا، گروهی را به فرانسه فرستاد تا با وزارت پست و تلگراف فرانسه مذاکره کنند. در ابتدا، کلیشه‌هایی برای طراحی تمبر توسط فردی به نام ریستر (A.M.Riester) آماده شد و نمونه‌هایی نیز چاپ شد.

سپس آلبرت بار (Albert Barre) طراحی جدیدی ارائه داد که برای تأیید به ایران فرستاده شد و مورد تصویب قرار گرفت. تمبرهای چاپ‌شده در چهار رنگ بنفش، سبز، آبی و قرمز به ترتیب با ارزش‌های ۱، ۲، ۴ و ۸ شاهی منتشر شدند. طرح این تمبرها شامل نشان شیر و خورشید در داخل دایره‌ای بود که با زنجیره‌ای از ۸۶ دانه مروارید احاطه شده بود. قیمت هر تمبر به‌صورت حروف فارسی در چهار دایره کوچک در گوشه‌های آن نوشته شده بود. این مجموعه نخستین تمبرهای دوره ناصرالدین شاه بود.

پس از ناصرالدین شاه

تمبر (به فرانسوی: timbre) (به انگلیسی: Postage stamp) یا تمبر پستی، مدرکی چاپی است که نشان‌دهندهٔ پیش‌پرداخت مبلغی برای خدمات پُستی است. این وسیله کوچک و ساده به‌طور گسترده در سیستم‌های پستی جهان برای ارسال نامه‌ها، بسته‌ها و سایر اشیاء از مکان‌های مختلف به یکدیگر استفاده می‌شود. تمبرها تاریخچه‌ای طولانی دارند و نقش اساسی در تسهیل ارتباطات بین مردم و کشورها ایفا کرده‌اند. در این مقاله، به بررسی تاریخچه، ویژگی‌ها و انواع تمبرهای پستی می‌پردازیم.

تاریخچه تمبر پستی

پیش از اختراع تمبر، ارسال نامه‌ها نیازمند آن بود که فرستنده یا گیرنده هزینه‌های پست را به‌طور جداگانه پرداخت کند. در بسیاری از موارد، این پرداخت به‌صورت نقدی یا بر اساس اعتبارهای خاص انجام می‌شد. در سال ۱۸۴۰ میلادی، در بریتانیا رانالد هیل پیشنهاد کرد که یک مدرک پیش‌پرداخت برای خدمات پستی چاپ شود. این پیشنهاد به نتیجه رسید و اولین تمبر پستی جهان، به نام "تمبر پنسیل بلک" (Penny Black) در ۱ مه ۱۸۴۰ به چاپ رسید. این تمبر، که تصویر ملکه ویکتوریا بر روی آن نقش بسته بود، آغازگر یک انقلاب در سیستم پستی جهان شد.

ویژگی‌ها و ساختار تمبر

گروه رنو یک شرکت خودروسازی چندملیتی فرانسوی است که در طراحی، توسعه فناوری و تولید انواع خودرو، کامیون، تراکتور، اتوبوس و خودروهای برقی فعالیت می‌کند. پیش‌تر، این شرکت در زمینه طراحی و تولید هواگرد و موتورهای هواگرد نیز مشغول بود. دفتر مرکزی رنو در شهر بولوین-بیانکور، فرانسه قرار دارد.

این شرکت در سال ۲۰۱۱، پس از گروه فولکس‌واگن و پژو سیتروئن، به‌عنوان سومین خودروساز بزرگ اروپا شناخته شد و هم‌اکنون در رتبه نهم بزرگترین شرکت‌های خودروسازی جهان قرار دارد. رنو به‌عنوان یکی از بازیگران برجسته در صنعت خودرو، مالک اکثریت سهام شرکت‌های مختلفی از جمله شرکت رومانیایی داچیا، شرکت ترکیه‌ای اویاک-رنو، شرکت کره‌ای رنو سامسونگ موتورز و شرکت ایرانی رنو پارس است. علاوه بر این، رنو ۴۳ درصد از سهام شرکت ژاپنی نیسان و ۲۵ درصد از شرکت روسی آوتوواز را در اختیار دارد. دولت فرانسه نیز با داشتن ۱۵ درصد از سهام این شرکت، بزرگترین سهام‌دار آن محسوب می‌شود.

روشنفکری (به انگلیسی: intellectualism یا enlightenment)به معنای تمایل به تفکر انتقادی، جستجو برای حقیقت و باور به اهمیت دانش و آموزش است. این مفهوم در تاریخ بیشتر به افرادی اطلاق شده که به‌دنبال تجدید نظر در باورهای اجتماعی، سیاسی، و فرهنگی زمان خود بوده‌اند و تلاش کرده‌اند تا از قیود سنتی و جزم‌اندیشی رهایی یابند. روشنفکران معمولاً به‌دنبال تحول اجتماعی و عقلانی در جامعه خود هستند و در بسیاری از مواقع، منتقد نظام‌های سیاسی، دینی و فرهنگی بوده‌اند.

روشنفکری در تاریخ، به ویژه در دوران روشنگری اروپا، به‌عنوان یک جریان فکری مستقل مطرح شد که تأکید زیادی بر علم، عقلانیت و آزادی فردی داشت. روشنفکران این دوره باور داشتند که تنها از طریق آموزش و گسترش آگاهی، انسان‌ها می‌توانند به پیشرفت اجتماعی و سیاسی دست یابند. در جوامع غیرغربی، مفهوم روشنفکری ممکن است با مسائلی چون هویت فرهنگی، استقلال سیاسی و مقاومت در برابر استعمار نیز ارتباط داشته باشد.

تاریخ و تکامل مفهوم روشنفکری

گاوپرستی (bull worship) یک نوع پرستش دینی است که در آن گاو به عنوان موجودی مقدس یا نماد الهی مورد احترام قرار می‌گیرد. این نوع پرستش به ویژه در فرهنگ‌های مختلف هند، مصر و برخی فرهنگ‌های باستانی دیگر وجود داشته است. گاو در این سیستم‌های مذهبی به عنوان نماد قدرت، باروری، ثروت، و حتی الهه‌ها یا خدایان مختلف شناخته می‌شود.

ویژگی‌های گاوپرستی:

1. نماد باروری: گاو به دلیل ارتباطش با کشاورزی و دامداری به عنوان نماد باروری و زندگی شناخته می‌شود.
2. احترام به قدرت و عظمت: گاو در بسیاری از فرهنگ‌ها به عنوان نمادی از قدرت و عظمت، به ویژه در کشاورزی و زندگی روستایی، مورد ستایش قرار می‌گیرد.
3. ایجاد ارتباط با خدایان: در برخی از ادیان باستانی، گاو به عنوان میزبان یا حامل روح‌های مقدس شناخته می‌شود، یا حتی به عنوان خدایان یا تجلی‌های الهی پرستش می‌شود.

نفت (Oil)، که به عنوان "طلای سیاه" نیز شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین منابع انرژی و مواد خام در جهان است. این ماده طبیعی که از بقایای فسیلی جانوران و گیاهان تشکیل شده، نقش حیاتی در اقتصاد، صنعت و زندگی روزمره انسان‌ها ایفا می‌کند. از سوخت خودروها و تولید برق تا ساخت مواد پلاستیکی و داروها، نفت در بسیاری از جنبه‌های زندگی مدرن حضور دارد. در این مطلب، به بررسی چیستی نفت، نحوه تشکیل آن، کاربردها، تأثیرات و چالش‌های مرتبط با آن می‌پردازیم.

نفت چیست؟

نفت یک ماده طبیعی و فسیلی است که به صورت مایع غلیظ و سیاه رنگ در زیر زمین یافت می‌شود. این ماده از ترکیبات آلی پیچیده‌ای به نام هیدروکربن‌ها تشکیل شده است که عمدتاً شامل کربن و هیدروژن هستند. نفت معمولاً همراه با گاز طبیعی در مخازن زیرزمینی یافت می‌شود و از طریق فرآیندهای اکتشاف و استخراج به دست می‌آید.

چگونگی تشکیل نفت