s تاریخچه ی تمبر در ایران :: کتاب بهرام

کتاب بهرام

مطالب علمی فرهنگی هنری

کتاب بهرام

مطالب علمی فرهنگی هنری

کتاب بهرام
طبقه بندی موضوعی
آخرین کامنت های شما
  • ۱۷ آبان ۰۲، ۱۳:۴۷ - محسن
    😱🤮
s
  • ۰
  • ۰

نخستین تمبر ایران در سال ۱۸۶۵ میلادی (۱۲۴۴ خورشیدی) با دستور ناصرالدین شاه قاجار منتشر شد. پس از بازگشت وی از اروپا، گروهی را به فرانسه فرستاد تا با وزارت پست و تلگراف فرانسه مذاکره کنند. در ابتدا، کلیشه‌هایی برای طراحی تمبر توسط فردی به نام ریستر (A.M.Riester) آماده شد و نمونه‌هایی نیز چاپ شد.

سپس آلبرت بار (Albert Barre) طراحی جدیدی ارائه داد که برای تأیید به ایران فرستاده شد و مورد تصویب قرار گرفت. تمبرهای چاپ‌شده در چهار رنگ بنفش، سبز، آبی و قرمز به ترتیب با ارزش‌های ۱، ۲، ۴ و ۸ شاهی منتشر شدند. طرح این تمبرها شامل نشان شیر و خورشید در داخل دایره‌ای بود که با زنجیره‌ای از ۸۶ دانه مروارید احاطه شده بود. قیمت هر تمبر به‌صورت حروف فارسی در چهار دایره کوچک در گوشه‌های آن نوشته شده بود. این مجموعه نخستین تمبرهای دوره ناصرالدین شاه بود.

پس از ناصرالدین شاه

پس از ناصرالدین شاه، انتشار تمبر در دوران قاجار ادامه یافت. در این دوره، تمبرهایی تحت سلطنت مظفرالدین شاه (۱۲۴۷–۱۲۷۵ خورشیدی)، محمدعلی‌شاه (۱۲۸۵–۱۲۸۸ خورشیدی) و احمدشاه (۱۲۸۸–۱۳۰۴ خورشیدی) منتشر شد. پس از قتل ناصرالدین شاه، در اوایل سلطنت مظفرالدین شاه، یک هیأت بلژیکی به منظور اداره امور پست ایران استخدام شد که ریاست آن بر عهده نوز بود. نوز در دوره‌های مختلف به مدیریت پست ایران ارتقا یافت و تا انقلاب مشروطه در این سمت باقی ماند. پس از مظفرالدین شاه، محمدعلی‌شاه تمبرهایی به ارزش ۵۰ قَرانی از هلند سفارش داد و احمدشاه نیز تمبرهایی چاپ کرد. یکی از معروف‌ترین تمبرهای احمدشاه، تمبرهای «تاج‌گذاری» بود که تصویر شاه ۱۲ ساله در آن دیده می‌شد. تمبرهای دیگر احمدشاه تصاویری از تخت‌جمشید و نشان فروهر را شامل می‌شدند.

دوره پهلوی اول (۱۳۰۴)

در دوره پهلوی اول، با منسوخ شدن تمبرهای روسی و جایگزینی تمبرهای ایرانی، گام‌های اولیه استقلال کشور نمایان شد. در این دوره، تمبرهایی با تصاویر شاهان هخامنشی و ساسانی، نقوش معماری باستانی، ورزش‌های باستانی و بزرگداشت مفاخر ایرانی به چاپ رسید. از ویژگی‌های برجسته تمبرهای این دوره، اختصاص آن‌ها به تصاویر شاه و خانواده سلطنتی بود. تمبرهای دوران پهلوی، داستان برآمدن رضاخان از قزاقی به سردارسپه و در نهایت پادشاهی را روایت می‌کردند. تمبرها همچنین تغییرات اقتصادی را از شاهی و دینار به قران و تومان منعکس می‌کردند. در این دوره نزدیک به ۳۰۰ تمبر چاپ شد که به عنوان ابزاری برای انتشار ایده‌های سیاسی در میان مردم استفاده می‌شدند. یکی از ایده‌های دوران پهلوی، نمایش کلاه پهلوی بر روی تمبرها بود تا از این طریق فرهنگ جدید به مردم منتقل شود.

تمبر یادبود تاج‌گذاری رضاشاه

دوره پهلوی دوم (۱۳۲۰)

در دوران پهلوی دوم، محمدرضا شاه سعی کرد نگرشی جدیدتر را دنبال کند و به بازتاب موضوعات مختلف فرهنگی، تاریخی و اجتماعی توجه بیشتری داشته باشد. در این دوره، تمبرهایی با تصاویری از معماری ایرانی-اسلامی، میراث فرهنگی، نام‌آوران، هنر و طبیعت منتشر شد و مجموعاً نزدیک به ۹۰۰ تمبر چاپ گردید. در دوران سلطنت محمدرضا شاه، اگرچه ده سال اول حکومت وی با بی‌نظمی همراه بود، تمبرها به‌ویژه در زمینه درگیری‌های داخلی و خارجی کشور، به‌ویژه در جنگ جهانی دوم و ملی شدن صنعت نفت، مجموعه‌های یادبودی منتشر کردند. تمبرهایی نیز به مناسبت ازدواج شاه با ثریا اسفندیاری چاپ شد.

  • ۰۳/۱۰/۱۲
  • بهرام بهرامی حصاری

تاریخچه ی تمبر در ایران

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی