کتاب بهرام

دایناسورها یکی از گروه‌های مهم و متنوع موجودات زنده در تاریخ زمین بودند که در دوران مزوزوئیک (Mesozoic) زندگی می‌کردند. این دوره از حدود ۲۵۰ میلیون سال پیش آغاز شد و تا ۶۵ میلیون سال پیش، با انقراض گسترده دایناسورها، ادامه یافت. دایناسورها در سراسر زمین در این دوران پراکنده بودند و به همین دلیل، مناطق مختلفی از کره زمین محل زندگی آن‌ها به شمار می‌روند.

۱. تقسیم‌بندی جغرافیایی و تغییرات قاره‌ها

در دوران مزوزوئیک، قاره‌ها به شکل امروزی تقسیم‌بندی نشده بودند و بیشتر در یک واحد بزرگ به نام «پانگه آ » (Pangaea) متحد بودند. پانگه آ در حدود ۲۰۰ میلیون سال پیش از هم شکافته شد و این شکافتن به شکل‌گیری قاره‌های مختلف فعلی انجامید. به همین دلیل، مناطق زندگی دایناسورها تحت تأثیر تغییرات جغرافیایی و تقسیمات قاره‌ای قرار داشت.

• پایه پانگه آ  (Pangaea) که در اوایل دوره تریاس (حدود ۲۵۰ میلیون سال پیش) وجود داشت، باعث می‌شد که دایناسورها در سطح وسیعی از زمین پراکنده شوند. اما با گذشت زمان، پانگه آ شکافته شد و قاره‌های مختلف به تدریج جدا شدند. این تغییرات موجب تقسیم دایناسورها به گروه‌های مختلف و سازگاری آن‌ها با محیط‌های مختلف شد.

آیا دایناسورها جزء نیاکان ما محسوب می شوند؟

 نه، دایناسورها جزء نیاکان مستقیم انسان‌ها نمی‌باشند. دایناسورها یک گروه جانوری جداگانه بودند که در دوران میزوزویک وجود داشتند. در حقیقت، انسان‌ها از نظر جانشینی تاریخی با دایناسورها به سختی به هم مرتبط هستند.

 دایناسورها گروهی از جانداران پستاندار زنده در پیدایش انسان نبوده‌اند. درخصوص تکامل، انسان‌ها از نظر شاخصه‌های مورفولوژیکی، جهش ژنتیکی و تاریخ زمین به عنوان یک گروه جداگانه از دایناسورها توسعه یافته‌اند.

در زمان دایناسورها، که تقریباً از ۲۳۰ میلیون سال پیش تا ۶۵ میلیون سال پیش ادامه داشت، موجودات هوشمند در مراحل ابتدایی تکامل خود قرار داشتند. دایناسورها خود گروهی متنوع از موجودات بودند که شامل حیوانات گیاه‌خوار و گوشت‌خوار بزرگ و کوچک می‌شدند، اما در مورد هوش، داستان پیچیده‌تری وجود دارد. در این زمان، هوش در حیوانات به ویژه در دایناسورها، به شکلی که امروز در انسان‌ها یا برخی پستانداران دیده می‌شود، وجود نداشت.

تکامل حیوانات در دوران دایناسورها

در دوران مژور (تریاس، ژوراسیک، و کرتاسه)، اکثر موجودات روی کره زمین شامل دایناسورها، پستانداران اولیه، خزندگان پرنده و دوزیستان بودند. با وجود اینکه برخی از این موجودات توانایی‌های خاصی برای حل مسائل یا تعامل با محیط خود داشتند، هیچ کدام به اندازه انسان‌ها یا برخی پستانداران امروزی هوش پیچیده‌ای نداشتند.