نصف‌النهار مبدأ گرینویچ، که به آن نیمروزان گرینویچ نیز گفته می‌شود، خط طولی است که از رصدخانه سلطنتی گرینویچ در لندن، انگلستان عبور می‌کند و به عنوان طول جغرافیایی صفر تعریف شده است. این خط فرضی، شرق و غرب را از یکدیگر جدا کرده و به عنوان نقطه مبدأ در جهت‌یابی بر روی کره زمین شناخته می‌شود. همچنین، این خط پایه‌ای برای اندازه‌گیری زمان است و تمام مناطق زمانی بر اساس این نقطه تعیین شده‌اند.

نصف‌النهار مبدأ از قطب شمال آغاز شده و با عبور از کشورهای زیر به قطب جنوب می‌رسد:

بریتانیا
فرانسه
اسپانیا
الجزایر
مالی
بورکینافاسو
توگو
غنا
سرزمین شهبانو ماود در جنوبگان

علت انتخاب به عنوان مبدأ

نقش در اکوسیستم به معنای فعالیت‌ها و وظایف مختلفی است که موجودات زنده در یک اکوسیستم به عهده دارند و به حفظ تعادل و عملکرد آن کمک می‌کنند. اکوسیستم‌ها شامل تعاملات پیچیده‌ای از موجودات زنده و محیط زیست هستند که در آن‌ها هر موجود و عنصر به نحوی به پایداری و بقای کل سیستم کمک می‌کند. این نقش‌ها می‌توانند در سطوح مختلف از موجودات کوچک مثل میکروارگانیسم‌ها تا موجودات بزرگ‌تر مانند جانوران گیاه‌خوار یا گوشت‌خوار گسترش یابند.

انواع نقش‌ها در اکوسیستم

1. تولیدکنندگان (Producer)

   • نقش: گیاهان و برخی میکروارگانیسم‌ها به عنوان تولیدکنندگان، انرژی را از خورشید گرفته و آن را از طریق فرآیند فتوسنتز به مواد آلی تبدیل می‌کنند. این مواد پایه‌ای برای تغذیه سایر موجودات زنده در اکوسیستم هستند.
   • مثال: گیاهان سبز، فیتوپلانکتون‌ها.

2. مصرف کنندگان (Consumers)

خارپشتان (نام علمی: Erinaceidae) خانواده‌ای از پستانداران کوچک و شب‌زی هستند که به‌طور عمده در اروپا، آسیا، و شمال آفریقا زندگی می‌کنند. این جانوران از معروف‌ترین حیوانات با ویژگی‌های منحصر به فرد خود، یعنی خارهای تیز و محافظتی، شناخته می‌شوند. در ادامه به بررسی ویژگی‌های زیستی، رفتارها، زیستگاه‌ها، و دیگر جنبه‌های خارپشتان خواهیم پرداخت.

1. طبقه‌بندی و گونه‌ها

خارپشتان در خانواده‌ی Erinaceidae قرار دارند که به دو زیرخانواده تقسیم می‌شود:

• زیرخانواده Erinaceinae: این زیرخانواده شامل خارپشت‌های معمولی است که بیشتر در اروپا و آسیا یافت می‌شوند.
• زیرخانواده Hemiechininae: این زیرخانواده شامل خارپشت‌های آفریقایی و برخی گونه‌های دیگر است.

مسئله‌ی اینکه چرا انسان دم ندارد، یک سوال جذاب و پیچیده در علم زیست‌شناسی و تکامل است. برای پاسخ به این سوال باید به بررسی فرایندهای تکاملی، تغییرات ژنتیکی و تفاوت‌های آناتومیکی میان انسان‌ها و دیگر پستانداران پرداخته شود.

۱. دم در تکامل پستانداران

دم در بسیاری از پستانداران و دیگر حیوانات به‌عنوان یک ویژگی تطبیقی برای اهداف مختلفی نظیر تعادل، ارتباط، شکار، یا شکارگری عمل می‌کند. این عضو در اجداد دورتر انسان‌ها وجود داشت و به‌عنوان یک ویژگی مهم در بسیاری از گونه‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت. در بسیاری از پستانداران امروزی، دم هنوز وجود دارد و نقش‌های مختلفی دارد، اما در انسان‌ها به‌طور کامل از بین رفته است.

۲. تغییرات تکاملی در انسان‌ها

بوم‌زادی یا Endemism به وضعیت گونه‌ای گفته می‌شود که تنها در یک مکان جغرافیایی خاص یافت می‌شود. این مکان می‌تواند شامل جزیره‌ها، ایالت‌ها، ملت‌ها، کشورهای خاص یا هر منطقه جغرافیایی تعریف‌شده دیگری باشد. جاندارانی که بومی یک مکان خاص هستند، اگر در مناطق دیگری نیز یافت شوند، نمی‌توان آنها را بومی آن مناطق به شمار آورد. به عبارت دیگر، بوم‌زادها در یک اکوسیستم خاص زندگی کرده و در هیچ جای دیگر جهان یافت نمی‌شوند.

برای مثال، پرنده شکری دماغه که تنها در جنوب غربی آفریقای جنوبی زندگی می‌کند، بومی این بخش از جهان محسوب می‌شود. در دنیای علم، گونه‌هایی که به‌طور ویژه در یک منطقه جغرافیایی محدود زندگی می‌کنند، به عنوان گونه‌های بومی شناخته می‌شوند. به عنوان نمونه، سیتیسوس که یک گونه گیاهی است، بومی فلور ایتالیا است.

جوئی (Joey) به نوزاد کانگورو، والابی، و دیگر حیوانات کیسه‌دار (مارسوپیال) اطلاق می‌شود. این واژه در واقع به نوزاد این حیوانات اشاره دارد که در مراحل ابتدایی زندگی خود، پس از تولد به شدت وابسته به مادر هستند و در داخل کیسه‌ی مخصوص مادر به نام "مارسوپیوم" (pouch) زندگی می‌کنند.

مراحل رشد جوئی

نوزاد کانگورو یا جوئی، بلافاصله پس از تولد در وضعیت بسیار نابالغ به دنیا می‌آید. اندازه آن معمولاً بسیار کوچک است و ممکن است تنها حدود ۲ سانتیمتر طول و کمتر از یک گرم وزن داشته باشد. در این مرحله، جوئی به‌طور کامل از طریق دستگاه‌های جسمانی و رفتارهای غریزی به مادر وابسته است.

انرژی خورشیدی (Solar Energy) نوعی انرژی تجدیدپذیر است که از تابش نور و گرمای خورشید به‌دست می‌آید. این انرژی یکی از منابع اصلی انرژی در کره زمین است و به‌عنوان یک منبع انرژی پاک و غیر آلاینده شناخته می‌شود. انرژی خورشیدی به دلیل ویژگی‌هایی مانند دسترسی بالا، عدم تولید آلودگی، و قابلیت تجدیدپذیری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع انرژی در آینده بشریت به‌شمار می‌آید.

چگونه انرژی خورشیدی تولید می‌شود؟

انرژی خورشیدی از دو طریق اصلی تولید می‌شود: سلول‌های خورشیدی و نیروگاه‌های خورشیدی حرارتی.

1. سلول‌های خورشیدی (فوتوولتاییک): سلول‌های خورشیدی، که معمولاً از سیلیکون ساخته می‌شوند، انرژی نورانی خورشید را مستقیماً به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کنند. این فرآیند در پدیده‌ای به نام اثر فوتوولتاییک اتفاق می‌افتد. زمانی که نور خورشید به سطح سلول‌های خورشیدی برخورد می‌کند، الکترون‌های سیلیکون از جای خود حرکت کرده و موجب تولید جریان الکتریکی می‌شوند. این جریان سپس می‌تواند برای تأمین برق به شبکه‌های برق متصل شود.

📚 تکامل چیست؟ سفری حیرت‌انگیز در دل تاریخ حیات

«هیچ چیز در زیست‌شناسی معنا ندارد، مگر در پرتو تکامل.»
— تئودوسیوس دوبژانسکی

🔹 مقدمه: چرا تکامل مهم است؟

تکامل یا فرگشت (Evolution) نه‌فقط یک نظریه علمی است، بلکه چارچوبی است برای درک عمیق زندگی.
از باکتری‌ها تا ببرها، از گل‌های آفتابگردان تا انسان، از خفاش شب‌گرد تا نهنگ غول‌پیکر — همه‌ی این تنوع شگفت‌انگیز در عالم زنده، محصول میلیاردها سال تغییر، سازگاری، رقابت، اشتباه و بقا است.

اما تکامل فقط درباره‌ی گذشته نیست. فهم آن، چشم ما را به حقیقت باز می‌کند. حقیقتی که گاه زیباست، گاه بی‌رحم، اما همیشه آموزنده.
و مهم‌تر از همه: فهم تکامل، ما را از طلسم خرافه‌ها، اسطوره‌ها و «برگزیدگی» خیالی بشر آزاد می‌کند.

🌀 فصل اول: تکامل یعنی چه؟

تکامل فرآیندی طبیعی و تدریجی است که در آن گونه‌های زنده در طول زمان دگرگون می‌شوند. این دگرگونی‌ها معمولاً از طریق وراثت ژنتیکی از یک نسل به نسل دیگر منتقل می‌شوند.

پایه‌های نظریه‌ی تکامل عبارت‌اند از:

1. تنوع (Variation): هر جمعیتی از موجودات زنده، در بین افراد خود، تفاوت‌هایی دارد (مثلاً اندازه، رنگ، توان بقا).

2. وراثت (Heredity): بخشی از این تفاوت‌ها به نسل بعد منتقل می‌شود.

بلوغ (puberty) به مرحله‌ای از رشد و تکامل گفته می‌شود که در آن موجودات زنده به حدی از رشد جسمی، فیزیولوژیکی و رفتاری می‌رسند که می‌توانند ویژگی‌های جنسی خود را نمایان کنند و توانایی تولید مثل پیدا کنند. این مرحله نه تنها در انسان‌ها بلکه در تمام موجودات زنده، از جمله حیوانات، گیاهان و حتی قارچ‌ها نیز وجود دارد، البته هر کدام از این موجودات بلوغ را به شکلی خاص تجربه می‌کنند.

1. بلوغ در انسان‌ها

در انسان‌ها، بلوغ به دوره‌ای اطلاق می‌شود که فرد از نظر جنسی به تکامل می‌رسد و می‌تواند قابلیت تولید مثل پیدا کند. این دوره معمولاً در سنین خاصی در دوران کودکی تا نوجوانی آغاز می‌شود و تغییرات جسمی، روانی و اجتماعی زیادی به همراه دارد.

ژاپنی‌ها به کشور خود «نیهون» (به ژاپنی: Nihon / Nippon، 日本) می‌گویند. واژهٔ «نیهون» از ترکیب دو کلمهٔ «نیچی» و «هُن» ساخته شده است. «نیچی» (که به‌صورت «هی» نیز تلفظ می‌شود) به معنای خورشید و روز است، و «هُن» به معنای ریشه و آغاز می‌باشد. این ترکیب به نوعی به مفهوم «ریشهٔ خورشید» اشاره دارد.

تاریخ‌نگاران و مردم در طول تاریخ، به این دلیل که ژاپن در شرقی‌ترین نقطهٔ قارهٔ آسیا و در نزدیکی کشور چین قرار دارد، بر این باور بودند که این کشور اولین سرزمینی است که خورشید در آن طلوع می‌کند. از این‌رو، ژاپن به عنوان «سرزمین آفتاب تابان» شناخته می‌شود. این تصور، ارتباط نزدیکی با نام ژاپن دارد که همواره در فرهنگ‌های مختلف به همین صورت شناخته شده است.