در دوران دایناسورها، که حدود ۲۳۰ میلیون سال پیش تا ۶۵ میلیون سال پیش (یعنی در دوره‌های تریاس، ژوراسیک و کرتاسه) طول کشید، اجداد انسانها به طور مستقیم وجود نداشتند. اما در این دوران، تکامل موجودات مختلفی که در نهایت به انسانها منتهی شدند، در حال وقوع بود. برای درک بهتر این موضوع، بهتر است که تکامل اجداد انسانها را در چارچوب تکامل حیات روی زمین بررسی کنیم.
1. دوران دایناسورها و اجداد انسانها
دایناسورها عمدتاً در دوره‌های ژوراسیک و کرتاسه حکمرانی می‌کردند و در این دوران، موجودات مختلفی در حال تکامل بودند. انسانها و اجداد آن‌ها از گروه پستانداران به شمار می‌روند، اما در دوران دایناسورها، پستانداران هنوز در حال تکامل و به شکل‌های ابتدایی وجود داشتند. به عبارت دیگر، انسانها و اجداد آن‌ها در دوران دایناسورها موجودات اولیه و کوچک‌تری بودند که بیشتر در سایه دایناسورها زندگی می‌کردند.
2. پستانداران اولیه در دوران دایناسورها
پستانداران اولیه تقریباً همزمان با دوران دایناسورها در حال ظهور بودند. اما این موجودات در ابتدا کوچک و شب‌زی بودند، به طوری که توانایی رقابت با دایناسورها را نداشتند. پستانداران اولیه بیشتر در شب‌ها فعال بودند و به دنبال منابع غذایی کوچک‌تر مثل حشرات و گیاهان می‌گشتند. این پستانداران اولیه از گروه‌هایی به نام ممالیفرما یا "پستانداران ابتدایی" بودند که به صورت تکامل‌یافته‌تر در نهایت به گروه‌های مختلف پستانداران امروزین رسیدند.
3. تکامل اجداد انسانها
اجداد انسانها که به عنوان هومینیدها شناخته می‌شوند، بخشی از تکامل پستانداران و به ویژه از گروه مامالیان هستند. اجداد انسانها در دوران دایناسورها وجود نداشتند، اما روند تکاملی آن‌ها از پستانداران اولیه در دوران بعد از انقراض دایناسورها آغاز شد. در حقیقت، انسانها از گروه پریمات‌ها (شامل میمون‌ها و انسانها) تکامل یافته‌اند.
4. پیش‌سازهای انسانها در دوران پس از دایناسورها
پس از انقراض دایناسورها در پایان دوره کرتاسه (حدود ۶۵ میلیون سال پیش)، شرایط برای تکامل پستانداران و در نهایت ظهور گونه‌های انسان‌نما فراهم شد. در این دوران، پستانداران به سرعت تکامل یافتند و برخی از آن‌ها به گروه‌های خاصی مانند پریمات‌ها (میمون‌ها و انسانها) تبدیل شدند.
- پریمات‌های اولیه: نخستین پریمات‌ها در حدود ۵۵ میلیون سال پیش ظاهر شدند. این موجودات به صورت درخت‌زی و با ویژگی‌هایی مانند چنگال‌ها و دست‌های قابلیت‌دار، به تدریج تکامل یافتند.
- هومینیدها: اولین اجداد انسانها به نام آنسestors یا هومینیدها که از میمون‌ها جدا شده بودند، حدود ۷ میلیون سال پیش در آفریقا ظهور کردند. این موجودات به تدریج ویژگی‌هایی مانند ایستادن دوپایی (بایستادن بر روی دو پا) را پیدا کردند و در نهایت به انسان‌های اولیه تکامل یافتند.
5. جمع‌بندی
در دوران دایناسورها، اجداد مستقیم انسانها وجود نداشتند. پستانداران اولیه به عنوان اجداد دور انسانها در این دوران وجود داشتند، اما آن‌ها به شکل موجودات کوچک، شب‌زی و عمدتاً حشره‌خوار بودند که در سایه دایناسورها زندگی می‌کردند. تکامل مستقیم اجداد انسانها پس از انقراض دایناسورها، حدود ۶۵ میلیون سال پیش آغاز شد و از آن زمان به تدریج به شکل‌هایی شبیه به انسان تکامل یافتند.
6. منابع تکامل اجداد انسانها:
تکامل اجداد انسانها از پستانداران ابتدایی که در دوران دایناسورها وجود داشتند، به مرور و در دوره‌های بعدی که دایناسورها منقرض شدند، به مراحل مهمی رسید. در نهایت، انسانها به عنوان گونه‌ای منحصر به فرد از پستانداران تکامل یافتند و از حدود ۲ میلیون سال پیش به شکل انسان‌های اولیه شناخته می‌شوند.