انسان چیست؟
مقدمه: پرسشی به قدمت تاریخ اندیشه
پرسش «انسان چیست؟» یکی از کهنترین، عمیقترین و پرتکرارترین پرسشهایی است که ذهن بشر را درگیر کرده است. این سؤال را هم دانشمندان میپرسند، هم فیلسوفان، هم شاعران، هم رهگذران. برخی بهدنبال تعریفی علمی از انساناند، برخی بهدنبال معنای وجودی او. انسان موجودی است که هم در زمرهٔ حیوانات جای دارد و هم خود را از همهٔ آنها متمایز میداند. او از خاک برآمده، اما به آسمان مینگرد. اما واقعاً انسان چیست؟ پاسخ به این پرسش نیازمند نگاهی چندوجهی است: زیستی، روانی، اجتماعی، فرهنگی و فلسفی.
بخش اول: انسان از دیدگاه زیستشناسی
انسان، یکی از پستانداران
در نگاه زیستشناسی، انسان گونهای از جانوران است که با نام علمی Homo sapiens شناخته میشود، به معنی «انسان خردمند». ما به خانوادهٔ پستانداران تعلق داریم، راستهٔ نخستیسانان (Primates)، و مشخصاً در کنار شامپانزهها، گوریلها و اورانگوتانها، یکی از گونههای نخستیان بزرگ بهشمار میرویم.