اگرچه واژه ی شاهکار ممکن است کمی اغراق باشد. با این حال تعدادی از شعرها و غزل ها هستند که اصول و قواعد پنهان و آشکار بسیار زیادی از فنون ادب و شعر را در خود گنجانده اند و به نقطه ی کمال شعر نزدیک تر شده اند!
در انتخاب این چند غزل و غزل ها و شعرهایی که بعداً به این مطلب اضافه خواهد شد، گذشته از اصول و قواعده ظاهری فن شعر اعم از آرایه های لفظی و معنوی و غیره، مهمترین ملاک برای انتخاب شعر، سخن تازه است. همانطور که مولانا می فرماید : هین سخن تازه بگو تا دو جهان تازه شود!
در میان انبوه غزل های معاصری که می خوانیم و می شنویم انصافاًتعدادی از آنها هستند که از همان بدو شنیدن یا خواندن آن، از خواننده دلربایی می کنند. خواننده ی نا آشنا با اصول زیبایی شناسی شعر شاید متوجه نباشد چرا این شعر خوب است. و تنها به طور احساسی و کلی بفهمد که این شعر واقعاً زیباست. اما اگر بخواهیم دلایل زیبا و یا شاهکار بودن یک شعر را ذکر کنیم به چه نکاتی باید اشاره کنیم؟
از نظر من بعنوان یک شاعر، ابتدایی ترین معیارم برای اینکه یک شعر را عالی و بی نقص بدانم سخن تازه و روش تازه است.(منظور از روش تازه یعنی سبک منحصر به فرد خود آن شاعر است که از آن به عنوان قاعده ی مرگ مولف یاد می کنند. و این از شاعری به شاعر دیگر باید فرق داشته باشد وگرنه سبک منحصر به فرد نخواهد بود.) سپس به آرایه های لفظی و معنوی دقت می کنم. که این هم معیار مهمی است ولی بعد از ملاک های اصلی که ابتدا ذکر کردم. (چرا که هزاران شعر وجود دارد که به بهترین نحو از آرایه های لفظی و معنوی لبریز هستند اما هیچ سخن تازه ای در آن نیست.)
سخن تازه بعلاوه ی آرایه های شعری، شعر می سازد.
اگر شما شعری (غزلی) سراغ دارید در قسمت نظرات به ما یادآوری کنید تا آن را اضافه کنیم. امیدوارم که از این مطلب احساس رضایت کسب کنید!
از باغ می‌برند چراغانی‌ات کنند!
تا کاج جشنهای زمستانی‌ات کنند!
♫
پوشانده‌اند «صبح» تو را «ابرهای تار»
تنها به این بهانه که بارانی‌ات کنند!
♫
یوسف! به این رها شدن از چاه دل مبند
این بار می‌برند که زندانی‌ات کنند!
♫
ای گل گمان مکن به شب جشن می‌روی
شاید به خاک مرده‌ای ارزانی‌ات کنند!
♫
یک نقطه بیش فرق رحیم و رجیم نیست
از نقطه‌ای بترس که شیطانی‌ات کنند!
♫
آب طلب نکرده همیشه مراد نیست
گاهی بهانه‌ای است که قربانی‌ات کنند!
فاضل نظری
♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫
تیغه ی داس کشاورزان اگرچه تیز نیست!
خشمشان هرجا که باشد بی گمان ناچیز نیست!
♫
زیر گوش باغبانی گفت مردی کشت کار
من که شک دارم به این پاییز، این پاییز نیست!
♫
خوب دقت کن میان حرف هایش گاه گاه
خوب می داند مترسک صاحب جالیز نیست!
♫
او فقط جادوگر بدجنس شهر قصه هاست
لوبیاهایش یقین دارم که سحرآمیز نیست!
♫
قهرمان کرده کلاغان را و دیگر سالهاست
از صدای شومشان یک ابر باران ریز نیست!
♫
قوی برکه متهم گشته چرا بر گردنش
خود مدالی از کلاغیت گلو آویز نیست!
♫
گفت مرد با غبان : من هم به او شک داشتم
حقه هایش مثل سابق وسوسه انگیز نیست!
♫
جای دهقان و کلاغان را عوض کرده شبی
کاسه ی صبر کشاورزان اگر لبریز نیست!
♫
دیر یا زود از تنفر داس ها را می کشند.
غار شیر داد، جای عوعوی پرهیز نیست!
♫
آسیابانی که رد می شد از آنجا گفت : آه
با وجود نحس او این دشت حاصل خیز نیست!
♫
با همین دستان خالی قبر او را می کنم
با چنین دشمن، نیازی به کلنگ تیز نیست!
♫
کور خوانده خزه ی بی بته، اقیانوس ما
جای ماهی ها نباشد، جای جلبک نیز نیست!
♫
باغبان هم گفت می آید زمانی که اثر،
از مترسک و خبرچینش کلاغ هیز نیست!
♫
تیغه ی داس کشاورزان اگر چه تیز نیست.
خشم شان هر جا که باشد بی گمان ناچیز نیست!
بهرام بهرامی
♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫
باید که ز داغم خبری داشته باشد
هر مرد که با خود جگری داشته باشد
♫
حالم چو دلیری ست که از بختِ بدِ خویش
در لشکرِ دشمن، پسری داشته باشد
♫
حالم چو درختی ست که یک شاخه ی نا اهل
بازیچه ی دستِ تبری داشته باشد
♫
سخت است پیمبر شده باشی و ببینی
فرزندِ تو دینِ دگری داشته باشد...
♫
آویخته از گردن من، شاه کلیدی
این کاخِ کهن بی که دری داشته باشد
♫
سر در گمی ام داد گره در گره اندوه
خوشبخت، کلافی که سری داشته باشد
حسین جنتی
♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫
تیر برق چوبی:
تیر برقی چوبی‌ام در انتهای روستا
بی‌فروغم کرده سنگ بچه‌های روستا
♫
ریشه‌ام جامانده در باغی که صدها سرو داشت
کوچ کردم از وطن، تنها برای روستا
♫
آمدم خوش خط شود تکلیف شب‌ها، آمدم -
نور یک فانوس باشم پیش پای روستا
♫
یاد دارم در زمین وقتی مرا می‌کاشتند
پیکرم را بوسه می‌زد کدخدای روستا ...
♫
حال اما خود شنیدم از کلاغی روی سیم؛
قدر یک ارزن نمی‌ارزم برای روستا ...
♫
کاش یک تابوت بودم، کاش آن نجار پیر؛
راهی‌ام می‌کرد قبرستان به جای روستا ...
♫
قحطی هیزم اهالی را به فکر انداخته است؛
بد نگاهم می‌کند دیزی سرای روستا !
♫
من که خواهم سوخت حرفی نیست اما کد خدا؛
تیر سیمانی نخواهد شد عصای روستا ...
کاظم بهمنی
♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫
چو غواصی که از صید صدف مایوس برگردد
نفس تا کی رود پایین و با افسوس برگردد؟
♫
در این شهر خراب‌آباد، انسانی نخواهی یافت
وگر صد شیخ دیگر باز با فانوس برگردد
♫
سیاست نیست اسرار نهان با دوستان گفتن
بسا پیک امین در جامه‌ی جاسوس برگردد
♫
هم‌آن بهتر به کیش خویش برگردی که ممکن نیست
کلاغی از شب آیینه‌ها طاووس برگردد
حسین جنتی
♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫
شانه ات را دیر آوردی سرم را باد برد
خشت خشت و آجر آجر، پیکرم را باد برد
♫
من بلوطی پیر بودم پای یک کوه بلند
نیمم آتش سوخت، نیم دیگرم را باد برد
♫
از غزل هایم فقط خاکستری مانده به جا
بیت های روشن و شعله ورم را باد برد
♫
با همین نیمه، همین معمولی ساده بساز
دیر کردی نیمه ی عاشقترم را باد برد
♫
بال کوبیدم قفس را بشکنم عمرم گذشت
وا نشد بدتر از آن بال و پرم را باد برد
حامد عسکری
♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫ ♫
