ماه است و آفتابی ام از مهربانی اش!
صد کهکشان فدای دل آسمانی اش!
☂☂
بی دست می خروشد و دریا کنار اوست
ای عشق آتشین، به کجا می کشانی اش؟
☂☂
ای چه پیاده ای است خدایا؟ سواره ها
ماتند از جلال رخ ارغوانی اش!
☂☂
دست از حیات شست که آب حیات شد
این خاک مرده زنده شد از جانفشانی اش!
☂☂
از خود عبور کرد و نوشتند رودها
با اضطراب، چشمه ای از پهلوانی اش!
☂☂
از خود عبور کرد و درختان قلم شدند
در اشتیاق دم زدن از زندگانی اش!
☂☂
از خود عبور کرد و ملائک رقم زدند
با خون و اشک، اندکی از بی کرانی اش!
☂☂
از خود عبور کرد و شنیدند بادها
از سمت سروهای پریشان، نشانی اش!
☂☂
تیر از کمان جدا شد و بر خاک، خون نوشت:
این چرخ پیر، شرم نکرد از جوانی اش!
☂☂
باران گرفت باز و پس از گریه دیدنی است
در چشم من، تجلّی رنگین کمانی اش!
☂☂
چشم مرا به چهره ی خورشیدی اش گشود
ماه است و آفتابی ام از مهربانی اش
قربان ولیئی
غزل ارائه‌شده، به زیبایی و با زبان شاعرانه، عواطف و احساسات عمیق را به تصویر می‌کشد. نقد این غزل را می‌توان از جنبه‌های مختلفی بررسی کرد:
1. محتوا و معنا:
- بیت اول: شاعر با تصویر ماه و آفتاب، به ستایش محبوبی پرداخته که دلش به وسعت کهکشان‌هاست. این بیت به وضوح به ارتباط عمیق و محبت‌آمیز اشاره دارد.
- بیت دوم: اشاره به حالتی از عشق آتشین که باعث حیرت و تحسین دیگران می‌شود، نشان از قدرت و جلال محبوب دارد.
- بیت سوم: به معنی فداکاری و از خودگذشتگی، به ویژه از نظر جسمانی، که سبب شده است این خاک مرده دوباره زنده شود.
- بیت چهارم و پنجم: بیانگر این است که محبوب به اندازه‌ای بزرگ و بی‌پایان است که تأثیر آن بر روی رودها و درختان مشهود است. تصاویر «چشمه» و «درختان قلم» نشان‌دهنده تأثیر عمیق و شاعرانه محبوب هستند.
- بیت ششم و هفتم: محبوب به حدی بزرگ و پرافتخار است که حتی ملائک و بادها نیز تحت تأثیر قرار گرفته و به توصیف و ثبت ویژگی‌های او پرداخته‌اند.
- بیت هشتم: با بیان اینکه تیر از کمان جدا شده و خون نوشته شده بر خاک، به جلال و جوانی محبوب اشاره می‌کند که موجب شرم چرخ پیر شده است.
- بیت نهم و دهم: با اشاره به باران و رنگین‌کمانی که بعد از گریه پدیدار شده، به زیبایی و تجلی محبوب در چشم شاعر پرداخته است. در پایان، با ذکر خورشید، شاعر بار دیگر به ماه و آفتاب اشاره کرده و تأکید بر محبت دارد.
2. زبان و ساختار:
- زبان غزل شاعرانه و پر از استعاره‌های غنی است. ساختار غزل به خوبی احساسات و تصویرسازی‌های شاعر را منتقل می‌کند.
- تکرار «ماه است و آفتابی ام از مهربانی اش» در ابتدا و انتهای غزل، به طور موثر به ایجاد انسجام و تأکید بر عشق و محبت می‌پردازد.
3. تکنیک‌های ادبی:
- تصویرسازی: استفاده از تصاویری قوی مانند «ماه»، «کهکشان»، «درختان قلم» و «رنگین کمان» به غزل عمق و زیبایی خاصی داده است.
- استعاره و تشبیه: استعاره‌های متنوعی در این غزل وجود دارد که به غنا و تأثیرگذاری آن افزوده است. به عنوان مثال، «درختان قلم شدند» و «تیر از کمان جدا شد» استعاره‌های بسیار قوی هستند.
- تناقض و تضاد: تضاد بین «ماه» و «آفتاب» به خوبی احساسات دوگانه و گسترده عشق را نشان می‌دهد.
4. احساس و تأثیرگذاری:
غزل به دلیل استفاده از زبان شاعرانه و تکنیک‌های ادبی قوی، تأثیر عمیق و زیبایی را بر خواننده می‌گذارد. احساساتی مانند عشق عمیق، احترام و تحسین به خوبی منتقل شده است.
نتیجه‌گیری:
غزل با زبان و تصاویر شاعرانه‌ای که به کار برده، موفق به ایجاد تصاویری عمیق و احساسی شده است. تکنیک‌های ادبی قوی و انسجام ساختاری باعث شده تا غزل تاثیرگذار و زیبایی را به نمایش بگذارد.
- ۰۳/۰۵/۲۱