کشور زیمباوه: تاریخ، جغرافیا، فرهنگ و اقتصاد
زیمباوه، کشوری است واقع در جنوب قاره آفریقا که در گذشته با نام رودزیا شناخته میشد. این کشور از شمال با زامبیا، از شرق با موزامبیک، از غرب با بوتسوانا و از جنوب با آفریقای جنوبی مرز مشترک دارد. زیمباوه با وسعت حدود ۳۹۳,۰۸۰ کیلومتر مربع، جمعیتی بالغ بر ۱۶ میلیون نفر دارد و پایتخت آن هراره است.
۱. تاریخ و استقلال
تاریخ زیمباوه به دوران پیش از استعمار برمیگردد، زمانی که این منطقه توسط قبایل مختلف بومی نظیر شونا و ندهله سکونت داشته است. اما در قرن ۱۹ میلادی، استعمارگران بریتانیایی به منطقه وارد شدند و با تأسیس «رودزیا» تحت سرپرستی کمپانی رودزیا، کنترل این سرزمین را به دست گرفتند.
این کشور به نام رودزیا به افتخار سسیل رودز، سرمایهدار و سیاستمدار بریتانیایی، نامگذاری شد. در دوران استعمار، جمعیت سفیدپوست قدرت سیاسی و اقتصادی را در دست داشتند و گروههای بومی در شرایط نابرابری به سر میبردند.
در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، مبارزات استقلالطلبانه در برابر حکومت استعمارگر آغاز شد. در نهایت، پس از سالها جنگهای سخت و مقاومتهای سیاسی، زیمباوه در تاریخ ۱۸ آوریل ۱۹۸۰ به استقلال رسید و روبرت موگابه، رهبر جنبش آزادیبخش زیمباوه، به نخستوزیری منصوب شد.
۲. جغرافیا و اقلیم
زیمباوه به طور عمده از دشتها و فلاتهای وسیع تشکیل شده است. مهمترین ویژگی جغرافیایی آن آبشار ویکتوریا است که بر روی رودخانه زامبزی در مرز با زامبیا قرار دارد. این آبشار یکی از بزرگترین و مشهورترین آبشارهای جهان است.
کشور زیمباوه دارای اقلیم متنوعی است که بیشتر آن نیمهخشک است. در نواحی شمالی و کوهستانی، آب و هوای معتدلتری وجود دارد. در فصل تابستان، بارشهای سنگین در مناطق خاصی از کشور مشاهده میشود، در حالی که در زمستانها، دما در بسیاری از نواحی کاهش مییابد.
۳. اقتصاد زیمباوه
اقتصاد زیمباوه در دوران پیش از استقلال، به شدت وابسته به کشاورزی و استخراج مواد معدنی بود. محصولات اصلی کشاورزی شامل موز، توتون، ذرت و گیاهان صنعتی هستند، و در بخش معدن نیز زیمباوه به خاطر منابع غنی خود از جمله طلا، الماس، کروم و مس شناخته شده است.
اما از دهه ۱۹۹۰ به بعد، اقتصاد زیمباوه با بحرانهای اقتصادی متعدد مواجه شد. یکی از بحرانیترین دورهها، بحران هیپرانفلشن بود که در اوایل دهه ۲۰۰۰ اتفاق افتاد و باعث شد نرخ تورم در کشور به سطوح بیسابقهای برسد. این بحران اقتصادی به دلیل سیاستهای نادرست ارزی و کشاورزی، دستکاری در بازار ارز، و تصاحب زمینهای کشاورزی از سوی دولت به وجود آمد.
در حال حاضر، اقتصاد زیمباوه هنوز در حال بازیابی است، اگرچه مشکلات مالی، فقر، بیکاری و تورم هنوز به شدت کشور را تحت تأثیر قرار داده است.
۴. فرهنگ و جامعه
زیمباوه کشوری با تنوع فرهنگی بالا است که متشکل از گروههای قومی مختلف میباشد. شونا و نِدهِله از بزرگترین گروههای قومی در این کشور هستند. زبانهای رسمی کشور انگلیسی، شونا و نِدهِله هستند.
موسیقی، رقص و هنرهای سنتی در فرهنگ زیمباوه جایگاه ویژهای دارند. **موسیقی دهرا که با استفاده از سازهای سنتی همچون "mbira" (ابزار موسیقی بومی) اجرا میشود، از مهمترین ارکان فرهنگ موسیقایی این کشور است. جشنهای مذهبی و فرهنگی مختلفی در زیمباوه برگزار میشود که بیشتر آنها به آداب و رسوم سنتی مردم شونا و ندهله مرتبط هستند.
۵. سیاست
زیمباوه به عنوان یک جمهوری چندحزبی شناخته میشود. روبرت موگابه که به مدت ۳۷ سال از سال ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۷ ریاستجمهوری کشور را بر عهده داشت، یکی از شخصیتهای برجسته سیاسی زیمباوه بود. در طول دوران ریاستجمهوری او، زیمباوه تحت فشارهای اقتصادی و سیاسی بسیاری قرار گرفت، که در نهایت به سرنگونی او و انتقال قدرت به امرسون منانگاگوا در سال ۲۰۱۷ انجامید. منانگاگوا که از مقامات ارشد دولت موگابه بود، همچنان رئیسجمهور زیمباوه است.
۶. چالشها و فرصتها
زیمباوه در حال حاضر با چالشهای زیادی از جمله فقر، بیکاری، فساد، و کمبود منابع انسانی ماهر روبهرو است. اما این کشور دارای منابع طبیعی غنی و آب و هوای مساعد برای کشاورزی است که میتواند برای توسعه و بازسازی اقتصاد کشور مفید باشد. زیمباوه همچنین به دلیل منابع معدنی و تولیدات کشاورزی میتواند فرصتهای اقتصادی جدیدی ایجاد کند.
نتیجهگیری
زیمباوه کشوری با تاریخ پیچیده و بحرانهای اقتصادی و سیاسی متعدد است. با وجود این چالشها، مردم این کشور همواره تلاش کردهاند که با مقاومت و نوآوری شرایط خود را بهبود بخشند. در صورت استفاده صحیح از منابع طبیعی، بهبود شرایط اقتصادی و کاهش فساد، زیمباوه میتواند به یکی از کشورهای موفق در جنوب قاره آفریقا تبدیل شود.