کتاب بهرام

آلومینیوم یک عنصر شیمیایی با نماد Al و عدد اتمی 13 است که به دلیل خواص منحصر به فرد خود در صنایع مختلف بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فلز سبک، مقاوم در برابر خوردگی و با خواص مکانیکی عالی، یکی از پرمصرف‌ترین فلزات در دنیا به شمار می‌آید.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی آلومینیوم

1. رنگ و ظاهر: آلومینیوم در حالت خالص سفید نقره‌ای است و در برابر نور و رطوبت تغییر رنگ نمی‌دهد.

2. چگالی و وزن: آلومینیوم یک فلز سبک است که چگالی آن حدود 2.7 گرم بر سانتیمتر مکعب می‌باشد، به همین دلیل در صنایع هوافضا و خودروسازی بسیار پرکاربرد است.

3. نقطه ذوب و جوش: نقطه ذوب آلومینیوم 660 درجه سلسیوس و نقطه جوش آن 2470 درجه سلسیوس است.

آهن (Fe) یکی از فلزات پایه و از مهم‌ترین عناصر در طبیعت است که کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف، به ویژه در صنعت ساخت و ساز و تولید ابزارآلات دارد. این عنصر به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی ویژه‌ای که دارد، نقش مهمی در زندگی روزمره انسان‌ها ایفا می‌کند. در اینجا به ویژگی‌ها، کاربردها، فرآیند استخراج و نقش آهن در بدن انسان پرداخته خواهد شد.

ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی آهن:

1. عدد اتمی: آهن با عدد اتمی 26 در جدول تناوبی قرار دارد.
2. جرم اتمی: 55.845 گرم بر مول.
3. حالت فیزیکی: در دمای معمولی، آهن یک فلز جامد است.
4. رنگ: آهن به صورت طبیعی خاکی یا نقره‌ای رنگ است که در اثر اکسیداسیون (زنگ‌زدگی) رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز پیدا می‌کند.
5. چگالی: 7.87 گرم بر سانتیمتر مکعب.

قافیه یکی از مهم‌ترین عناصر شعر و نظم است که به ایجاد هماهنگی و زیبایی در قالب‌های مختلف شعری کمک می‌کند. این واژه از زبان عربی به فارسی وارد شده است و مشتق از کلمه «قَفْوْ» به معنای پیروی کردن و دنبال کردن است. در اصطلاح شعری، قافیه به بخشی از کلمات اطلاق می‌شود که در پایان هر بیت یا مصراع تکرار می‌شود و نقش مهمی در انسجام و موسیقی شعر ایفا می‌کند. این تعریف نه تنها در شعر فارسی بلکه در تمام زبان‌های شعری کاربرد دارد و به‌طور کلی به تکرار اصوات در پایان هر خط شعر اشاره دارد.

تعریف قافیه

قافیه در واقع به کلمه یا گروهی از حروف اطلاق می‌شود که در پایان مصراع‌ها یا بیت‌ها تکرار می‌شوند. برای نمونه، در بیت‌های زیر:

"خداوند نام و خداوند جای
خداوند روزی‌ده رهنمای"

در اینجا، قسمت‌های «جای» و «رهنمای» به‌عنوان قافیه عمل می‌کنند. این قافیه‌ها از اجزای کلمه بوده و به صورت ترکیب نشده در پایان هر مصراع تکرار می‌شوند. نکته‌ قابل توجه این است که قسمت تکرار شونده قافیه باید جزئی از کلمه باشد و نه الحاق شده به آن.

شعر “هم مرگ بر جهان شما نیز بگذرد” اثر سیف برغانی، یکی از نمونه‌های بارز ادبیات فارسی است که با عمق فلسفی و زیبایی بی‌نظیرش، مخاطب را به تفکر و تأمل در مورد گذر زمان و ناپایداری زندگی دعوت می‌کند. این شعر، با زبانی ساده اما پرمعنا، به بررسی چالش‌ها و مصائب انسانی می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه قدرت، زیبایی و حتی زندگی در نهایت به زوال می‌رسند.

هم مرگ بر جهان شما نیز بگذرد،

هم رونق زمان شما نیز بگذرد.

✔

وین بوم محنت از پی آن تا کند خراب،

بر دولت آشیان شما نیز بگذرد.

✔

باد خزان نکبت ایام ناگهان

بر باغ و بوستان شما نیز بگذرد.

✔

آب اجل که هست گلوگیر خاص و عام،

بر حلق و بر دهان شما نیز بگذرد.

✔

گوسفندی زیرک و فهمیده‌ای،

کهنه‌سالی گرگ باران‌دیده‌ای.

— اقبال لاهوری

در حق میشی که از شبان رمیده،

تربیت گرگ ستمکار به.

— امیر خسرو دهلوی

ذکر بازگشت قلب شه از قتل مغل،

همچون گرگان ز رمه یا علمی از برخان.

— امیر خسرو دهلوی

اگر شیر بخورد، بخل گرگی،

برو تهمت بود نام بزرگی!

— امیر خسرو دهلوی

عدل تو چنان کرد که از گرگ امین‌تر،

در حفظ رمه یار دگر نیست شبان را.

— انوری

روباه خاکستری که با نام علمی Urocyon cinereoargenteus شناخته می‌شود، یکی از گونه‌های جالب و خاص از سرده دم‌دارسگ (Canidae) است. این گونه در مناطق مختلفی از شمال و جنوب آمریکا، از جمله جنوب کانادا، به‌ویژه در جنگل‌ها و نواحی درختی زندگی می‌کند و به‌خاطر ویژگی‌های رفتاری و فیزیکی منحصر به فرد خود، توجه زیادی را به خود جلب کرده است.

ویژگی‌های فیزیکی

روباه خاکستری اندازه‌ای متوسط دارد و طول بدن آن بین 53 تا 81 سانتی‌متر متغیر است. طول دم آن نیز حدود 44 تا 70 سانتی‌متر می‌باشد که نسبتا بلند و پرپشت است. وزن این روباه‌ها معمولاً بین 3 تا 7 کیلوگرم است، که آن را به یک جانور نسبتاً سبک تبدیل می‌کند.

روباه صحرا (Fennec fox) یکی از جانداران جالب و منحصر به فرد است که در مناطق خشک و بیابانی شمال آفریقا و نواحی عربی زندگی می‌کند. این حیوان متعلق به خانواده سگ‌سانان و سرده روباه‌ها (Vulpes) است و به دلیل ویژگی‌های خاص خود، نظیر گوش‌های بسیار بلند و اندازه کوچک، از دیگر انواع روباه‌ها قابل تشخیص است.

زیستگاه و محل زندگی

روباه صحرا عمدتاً در صحرای بزرگ آفریقا، شبه‌جزیره سینا و مناطق شمال آفریقا زندگی می‌کند. این مناطق به دلیل شرایط سخت و گرم صحرایی، یکی از محیط‌های چالش‌برانگیز برای زندگی حیوانات است، اما روباه صحرا به خوبی با این شرایط سازگار شده است. در این زیستگاه‌ها، این جانور توانسته است به شیوه‌ای خاص از طبیعت بهره‌برداری کند تا در برابر گرمای شدید و کمبود منابع آبی مقاوم باشد.

روباه سرخ (نام علمی: Vulpes vulpes) یکی از شناخته‌شده‌ترین و فراوان‌ترین گونه‌های سگ‌سانان در سراسر جهان است. این حیوان بومی نیم‌کره شمالی، شامل آسیا، اروپا، شمال آفریقا و آمریکای شمالی است. علاوه بر این، به دلیل تأثیرات انسان، روباه‌های سرخ به طور غیرمستقیم وارد استرالیا نیز شده‌اند. طبق ارزیابی اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN)، وضعیت حفاظتی روباه‌های سرخ در حال حاضر در سطح «کمترین نگرانی» قرار دارد، که نشان‌دهنده فراوانی و پراکندگی گسترده این گونه است.

تنوع رنگ و زیرگونه‌ها

روباه‌های سرخ برخلاف نام خود، رنگ‌های مختلفی دارند. این گونه از روباه‌ها دارای تنوع رنگی قابل توجهی است که بسته به زیرگونه، محل زیست و حتی فصل، تغییر می‌کند. تا سال ۲۰۰۵، ۴۵ زیرگونه مختلف از روباه سرخ شناخته شده که از جمله آن‌ها می‌توان به روباه سرخ عربی، روباه سرخ آمریکایی و روباه سرخ کردستان اشاره کرد.

روباه قطبی (Vulpes lagopus) یکی از گونه‌های برجسته از خانواده سگ‌سانان است که به خوبی برای زندگی در شرایط شدید و سرمای قطبی تطبیق یافته است. این گونه در نواحی قطبی اروپا، آسیا و آمریکای شمالی زیست می‌کند و ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که به آن امکان بقا در این مناطق سرد و دشوار را می‌دهد.

ویژگی‌های فیزیکی و سازگاری‌ها با سرما

طول بدن روباه قطبی بین ۴۶ تا ۶۸ سانتی‌متر است و دم آن‌ها معمولاً تا ۳۵ سانتی‌متر طول دارد. این روباه‌ها دارای پوشش ضخیم و پرپشتی هستند که در برابر دمای پایین مقاوم است و می‌تواند آنها را حتی در دماهای بسیار پایین تا حدود منفی ۷۰ درجه سلسیوس محافظت کند. این پوشش به رنگ سفید در زمستان و قهوه‌ای در تابستان تغییر می‌کند تا در هر فصلی به خوبی با محیط اطراف خود هم‌رنگ شود و از نظر استتار از شکارچیان در امان باشد. علاوه بر این، بدن آنها مدور و پاهایشان کوتاه و پوشیده از مو است که باعث می‌شود گرمای بدن حفظ شود و همچنین از هدر رفت گرما جلوگیری کند. گوش‌های کوچک و گرد این روباه‌ها نیز به کمترین میزان دفع گرما کمک می‌کند.

حس لامسه (Touch) یکی از پنج حس اصلی انسان است که از طریق آن افراد قادر به درک ویژگی‌های مختلف محیط اطراف خود از جمله دما، فشار، درد، حرکت، و ساختار اشیاء می‌شوند. این حس به انسان اجازه می‌دهد تا اطلاعاتی در مورد محیط فیزیکی اطراف به دست آورد و به‌ویژه در تعامل با دنیای بیرون از بدن نقش حیاتی ایفا می‌کند. حس لامسه به‌طور عمده توسط پوست، که بزرگترین عضو حسی بدن است، انجام می‌شود.

ساختار و عملکرد حس لامسه

حس لامسه به‌واسطه گیرنده‌های حسی خاصی در پوست و بافت‌های زیرین آن عمل می‌کند. این گیرنده‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام به نوع خاصی از تحریکات پاسخ می‌دهند. این گیرنده‌ها به‌طور عمده در لایه‌های مختلف پوست و در نواحی خاصی از بدن (مثل انگشتان دست، صورت، و لب‌ها) یافت می‌شوند.