کتاب بهرام

خرس‌ها: ویژگی‌ها، پراکنش و طبقه‌بندی

خرس‌ها (Bears)، پستاندارانی از خانواده خرسان (Ursidae) هستند که به زیرراسته سگ‌سانیان تعلق دارند. این جانوران با وجود تعداد کمی از گونه‌ها، پراکنش جغرافیایی بسیار وسیعی دارند و در زیستگاه‌های متنوعی از قطب شمال تا برخی نقاط نیم‌کره جنوبی زندگی می‌کنند. به‌طور کلی، خرس‌ها در قاره‌های آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، اروپا و آسیا پراکنده‌اند.

رفتار و زندگی خرس‌ها

خرس‌ها ممکن است در طول روز یا شب فعالیت کنند، اما به‌طور کلی زندگی انفرادی دارند، به‌جز در زمان تولیدمثل و هنگام نگهداری از توله‌ها. آن‌ها معمولاً حفره‌ها و غارها را به‌عنوان پناهگاه انتخاب می‌کنند و در فصل سرد به خواب زمستانی می‌روند. این خواب ممکن است تا صد روز به طول انجامد و به آن‌ها کمک می‌کند تا در شرایط سخت زمستانی زنده بمانند.

ویژگی‌های جسمانی

لک‌لک‌سانان: راسته‌ای از پرندگان بزرگ و آبزی

لک‌لک‌سانان (Ciconiiformes) یک راسته از پرندگان هستند که به خاطر ویژگی‌های خاص خود شناخته می‌شوند. این پرندگان عموماً در اندازه‌های متوسط تا بسیار بزرگ دیده می‌شوند و به عنوان پرندگان آبزی شناخته می‌شوند. لک‌لک‌سانان دارای جثه‌ای بزرگ، پاها و گردن‌های دراز و نوک‌های بلند و راست هستند. آن‌ها به آرامی و به صورت آهسته به پرواز در می‌آیند و در حین پرواز، پاها و گردن خود را کشیده و کمی رو به پایین نگه می‌دارند. این ویژگی‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا در محیط‌های آبی و تالاب‌ها به راحتی حرکت کنند و غذا پیدا کنند.

لک‌لک‌سانان معمولاً به آرامی و با تأنی راه می‌روند و به دلیل رفتارهای اجتماعی خود، در گروه‌های کوچک یا بزرگ زندگی می‌کنند. آن‌ها آشیانه‌های خود را بر روی درختان، صخره‌ها یا ساختمان‌ها می‌سازند و به این ترتیب به حفاظت از تخم‌ها و جوجه‌های خود کمک می‌کنند.

زنبورها (Bees) یکی از مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین حشرات (Insects) در طبیعت هستند که نقش حیاتی در اکوسیستم‌ها و کشاورزی ایفا می‌کنند. این حشرات به دلیل فعالیت‌های گرده‌افشانی (Pollination) و تولید عسل (Honey) شهرت دارند. در ادامه به بررسی ویژگی‌ها، انواع، رفتارها و اهمیت زنبورها می‌پردازیم.

1. ویژگی‌های فیزیکی (Physical Characteristics)

زنبورها معمولاً بدنی چاق و پوشیده از موهای ریز دارند که به آن‌ها کمک می‌کند تا گرده (Pollen) را جمع‌آوری کنند. بدن زنبورها به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود:

• سر (Head): شامل چشم‌ها (Eyes)، آرواره‌ها (Mouthparts) و آنتن‌ها یا شاخک ها (Antennae) است.
• سینه (Thorax): دارای سه جفت پا (Legs) و دو جفت بال (Wings) است.
• شکم (Abdomen): محل ذخیره گرده و عسل و همچنین حاوی نیش (Stinger) زنبور است.

2. انواع زنبورها (Types of Bees)

تالاب‌ها به عنوان محیط‌هایی با ویژگی‌های خاص، میان خشکی و آب قرار دارند و می‌توانند در طول زمان وضعیت آب‌دار یا خشک داشته باشند. این مناطق طبیعی، به دلیل ماندگاری نسبی آب در آن‌ها، می‌توانند نقش مهمی در جلوگیری از سیلاب‌ها ایفا کنند و به عنوان زیستگاهی مناسب برای پرندگان و دیگر موجودات زنده عمل کنند. آب تالاب‌ها می‌تواند شور یا شیرین باشد و این تنوع، به غنای اکوسیستم‌های آن‌ها می‌افزاید.

کنوانسیون رامسر، که در سال ۱۹۷۱ به امضا رسید، به منظور حفظ و نگهداری تالاب‌ها در سطح بین‌المللی تأسیس شده است. این کنوانسیون فهرستی از تالاب‌های مهم جهان، معروف به «فهرست رامسر»، تهیه کرده است. کشورهایی مانند بریتانیا و کانادا در این فهرست رکورددار هستند؛ بریتانیا با ۱۶۴ تالاب و کانادا با ۱۳۰ هزار کیلومتر مربع تالاب، از لحاظ وسعت. مقر دائمی کنوانسیون در گلند، سوئیس واقع شده است.

کنوانسیون رامسر، که به عنوان کنوانسیون رامسر برای تالاب‌ها نیز شناخته می‌شود، یک پیمان بین‌المللی برای حفاظت از تالاب‌ها و اکوسیستم‌های وابسته به آن‌ها، به ویژه پرندگان آبزی، است. این کنوانسیون در تاریخ ۲ فوریه ۱۹۷۱ (۱۳ بهمن ۱۳۴۹) در شهر رامسر ایران به تصویب رسید و در ابتدا به امضای نمایندگان ۱۸ کشور رسید. امروزه، این پیمان شامل ۲۴۱۲ مکان به وسعت بیش از ۲۵۴ میلیون هکتار در ۱۷۱ کشور مختلف است.

پیشینه و تعریف تالاب

این پیمان با تلاش اسکندر فیروز، رئیس وقت سازمان محیط زیست ایران، تهیه و تنظیم شد. تعریف تالاب در این کنوانسیون بسیار جامع و وسیع است و شامل مرداب‌ها، باتلاق‌ها، لجن‌زارها و آب‌های طبیعی یا مصنوعی، اعم از دائمی یا موقت، می‌شود. به‌طور خاص، این تعریف به آب‌های شیرین، تلخ یا شور اشاره دارد و شامل آب‌های دریایی با عمق حداکثر شش متر در پایین‌ترین نقطه جزر نیز می‌شود.

آمار و کشورهای عضو

ببر سفید: گونه‌ای منحصر به فرد

ببر سفید (White Tiger) گونه‌ای جهش‌یافته از ببر بنگال (Bengal Tiger) است که به دلیل رنگ خاص و زیبای خود، توجه بسیاری از علاقه‌مندان به حیات وحش و پژوهشگران را به خود جلب کرده است. این جانور به‌ندرت در طبیعت یافت می‌شود و بیشتر در باغ‌وحش‌ها و مراکز نگهداری حیوانات زندگی می‌کند.

1. زیستگاه طبیعی (Natural Habitat)

ببرهای سفید به‌طور طبیعی در مناطق جنگلی و دشت‌های آسام، بنگال، بیهار و به‌ویژه ریوا در هند دیده می‌شوند. با این حال، به دلیل نادر بودن و ویژگی‌های خاص این گونه، بیشتر ببرهای سفید در اسارت و در باغ‌وحش‌ها زندگی می‌کنند.

اروپا چیست؟ 

اروپا (Europe) یکی از قاره‌های جهان است که به دلیل تاریخ غنی، فرهنگ متنوع و تأثیرات اقتصادی و سیاسی خود، شناخته شده است. این قاره به عنوان زادگاه بسیاری از تمدن‌های بزرگ و مهم‌ترین رویدادهای تاریخی در تاریخ بشر، اهمیت ویژه‌ای دارد.

1. جغرافیا (Geography)

اروپا به عنوان دومین قاره کوچک‌ترین قاره جهان پس از اقیانوسیه (Oceania) شناخته می‌شود. این قاره از شمال به اقیانوس منجمد شمالی (Arctic Ocean)، از غرب به اقیانوس اطلس، از جنوب به دریای مدیترانه (Mediterranean Sea) و از شرق به آسیا محدود می‌شود. اروپا شامل ۴۷ کشور مستقل است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و بریتانیا اشاره کرد.

2. تاریخ (History)

تاریخ اروپا به دوران باستان (Ancient Era) برمی‌گردد که شامل تمدن‌های یونان  و روم می‌شود. این قاره در طول تاریخ شاهد رویدادهای مهمی مانند رنسانس (Renaissance)، انقلاب صنعتی  و جنگ‌های جهانی بوده است. این رویدادها تأثیرات عمیقی بر فرهنگ، سیاست و اقتصاد جهان گذاشته‌اند.

ببر جنوب چین: وضعیت و چالش‌ها

ببر جنوب چین (Panthera tigris amoyensis)، که به ببر شیامن نیز معروف است، به عنوان کمیاب‌ترین نوع ببر در جهان شناخته می‌شود. این زیرگونه به شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد و نسل آن در حیات وحش به طور کامل منقرض شده است. در حال حاضر، تنها تعداد محدودی از این ببرها در اسارت وجود دارند و نام آن‌ها در فهرست ۱۰ جاندار در معرض نابودی قرار دارد.

1. ویژگی‌های ظاهری و فیزیکی (Physical Characteristics)

ببرهای جنوب چین به نسبت کوچک‌تر از سایر زیرگونه‌های ببر هستند. طول بدن نر و ماده این ببرها معمولاً بین ۲٫۲ تا ۲٫۶ متر است. وزن ببرهای نر بین ۱۲۷ تا ۱۷۵ کیلوگرم و وزن ببرهای ماده بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ کیلوگرم متغیر است. این ویژگی‌ها نشان‌دهنده‌ی ساختار بدنی مناسب برای زندگی در زیستگاه‌های طبیعی و شکار هستند.

ببر سوماترایی: وضعیت و چالش‌ها

ببر سوماترایی (Panthera tigris sumatrae) تنها جمعیت باقی‌مانده از زیرگونه‌ی سوندا است و به‌طور انحصاری در جزیرهٔ سوماترا در اندونزی یافت می‌شود. این زیرگونه به‌عنوان یک گونهٔ در معرض انقراض شناخته می‌شود و وضعیت آن به شدت نگران‌کننده است.

1. ویژگی‌های ظاهری و فیزیکی (Physical Characteristics)

ببر سوماترایی کوچک‌ترین زیرگونهٔ زندهٔ ببر در جهان است. وزن نرهای این زیرگونه بین ۱۰۰ تا ۱۴۰ کیلوگرم و وزن ماده‌ها بین ۷۵ تا ۱۱۰ کیلوگرم است. اندازهٔ کوچک‌تر ببر سوماترایی به دلیل سازگاری آن با جنگل‌های انبوه سوماترا و همچنین اندازهٔ کوچک‌تر شکارهای آن‌ها است. این ویژگی‌ها به ببرها کمک می‌کند تا در محیط جنگلی خود بهتر حرکت کنند و به شکار بپردازند.

ببر مالایایی (Malayan Tiger)

ببر مالایایی (Panthera tigris jacksoni) یکی از زیرگونه‌های ببر است که تنها در جنوب شبه‌جزیره مالایی یافت می‌شود. این زیرگونه به تازگی به عنوان یک دسته‌بندی مستقل شناسایی شده است و این شناسایی بر اساس پژوهش‌های انجام شده توسط Luo و همکارانش در آزمایشگاه پژوهش‌های گوناگونی ژنتیکی، بخشی از انستیتو ملی سرطان ایالات متحده آمریکا، صورت گرفته است.

1. وضعیت جمعیتی و خطر انقراض (Population Status and Endangerment)

بر اساس اعلام رسمی، جمعیت ببر مالایایی حدود ۵۰۰ مورد تخمین زده می‌شود. این تعداد نشان‌دهنده وضعیت بحرانی این زیرگونه است، زیرا ببر مالایایی به شدت در خطر شکار غیرقانونی و از دست دادن زیستگاه قرار دارد. این عوامل تهدیدکننده، ببر مالایایی را به یکی از گونه‌های در معرض خطر انقراض تبدیل کرده است.