گلبول واژهای است که به سلولهای خونی اشاره دارد. در بدن انسان و دیگر موجودات خوندار، گلبولها به دستههای مختلفی تقسیم میشوند که هرکدام وظیفه خاصی دارند.
سلولهای خونی: گلبول قرمز (سمت چپ)، پلاکت (وسط) و گلبول سفید (سمت راست) |
انواع گلبولها:
گلبولهای قرمز (Erythrocytes): این گلبولها وظیفه حمل اکسیژن از ریهها به بافتهای بدن و بازگشت دیاکسیدکربن از بافتها به ریهها را دارند. آنها فاقد هسته هستند و بیشتر از پروتئین هموگلوبین تشکیل شدهاند.
گلبولهای سفید (Leukocytes): گلبولهای سفید نقش دفاعی دارند و به سیستم ایمنی بدن کمک میکنند. آنها با حمله به میکروبها، ویروسها و دیگر عوامل بیماریزا از بدن محافظت میکنند.
پلاکتها (Thrombocytes): پلاکتها نقش اصلی را در لخته شدن خون دارند. آنها به جلوگیری از خونریزی و ترمیم زخمها کمک میکنند.
بنابراین، واژه "گلبول" به طور کلی به سلولهای خونی اشاره دارد که هرکدام نقشی حیاتی در بدن ایفا میکنند.
گلبولهای قرمز، سفید و پلاکتها همگی در مغز استخوان تولید میشوند و پس از ورود به جریان خون، به مدت خاصی در خون باقی میمانند.
گلبولهای قرمز معمولاً عمر حدود 120 روز دارند و پس از آن توسط کبد و طحال تجزیه میشوند. کمبود این گلبولها میتواند به کمخونی (آنمی) منجر شود.
-
گلبولهای سفید به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
- گرانولوسیتها که شامل نوتروفیلها، ائوزینوفیلها و بازوفیلها هستند و در دفاع در برابر عفونتهای باکتریایی و انگلها نقش دارند.
- آگرانولوسیتها که شامل لنفوسیتها و مونوسیتها هستند و در مبارزه با عفونتهای ویروسی و تولید آنتیبادیها مشارکت میکنند.
پلاکتها، که اندازهای کوچکتر دارند، در هنگام آسیب به رگهای خونی به سرعت به محل آسیب میروند و با یکدیگر ترکیب میشوند تا جلوی خونریزی را بگیرند.
اگر تعداد یا عملکرد گلبولها دچار اختلال شود، میتواند مشکلات جدی سلامتی ایجاد کند.