کتاب بهرام

کوتوله‌های سفید، که تعدادشان در کهکشان ما نسبتاً زیاد است، آخرین مرحلهٔ تکامل بسیاری از ستاره‌ها هستند. این ستاره‌ها که جرمشان تقریباً معادل یا کمتر از جرم خورشید است، به احتمال زیاد به کوتولهٔ سفید تبدیل می‌شوند. اصطلاح "کوتولهٔ سفید" برای توصیف مرحله‌ای از تکامل ستاره‌ای است که پس از اتمام فعالیت هسته‌ای، ستاره در آن مرحله از انقباض باز می‌ایستد.

در این مرحله، مادهٔ ستاره‌ای فشرده می‌شود و به یک جسم کوچک و کم نور، به اندازهٔ زمین، تبدیل می‌شود. به دلیل عدم دسترسی به منابع تولید انرژی، کوتوله‌های سفید به تدریج خنک می‌شوند.

از آنجا که ستارهٔ دیگر هیچ منبعی برای تولید انرژی ندارد، دمای آن کاهش می‌یابد.

یک کوتولهٔ سفید یک ستاره است که سوخت هسته‌ای خود را تمام کرده و به‌طور نتیجه فشرده و کوچک شده است. این نوع ستارگان بسیار داغ هستند، اما به آرامی دمای خود را از دست می‌دهند.

در سال 1862، الوان کلارک، یک ستاره‌شناس آمریکایی، برای نخستین بار با استفاده از تلسکوپ 18 اینچی خود، شعاعای یمانی-B را مشاهده کرد. این همدم به نام شعاعای یمانی-B، یک پدیدهٔ معمایی بود. از طریق طیف‌سنجی مشخص شد که این ستاره داغ‌تر از خورشید ماست، اما بسیار تیره‌تر از آن است. اندازهٔ این همدم بسیار کوچکتر از خورشید است، تنها حدود 2 درصد قطر آن، یعنی دو برابر اندازهٔ زمین. به دلیل این ابعاد کوچک و داغی، این ستاره به نام "کوتولهٔ سفید" شناخته می‌شود.

در حقیقت، کوتوله‌های سفید مرحله ی  نهایی هستند که ستاره‌هایی مانند خورشید در آخرین مراحل عمرشان تبدیل به آنها می‌شوند. این امر به معنای این است که هنگامی که یک ستاره مانند خورشید به پایان عمر می‌رسد، فرآیند تبدیل شدن آن به یک کوتوله سفید آغاز می‌شود.