خودتنظیمی طبیعت (به انگلیسی: Self-regulation of nature)، به معنای توانایی اکوسیستم‌ها برای حفظ تعادل و پایداری در پاسخ به تغییرات و اختلالات، فرآیندی کلیدی در زیست‌شناسی محیطی است. این فرآیند شامل چندین مکانیسم است که به اکوسیستم‌ها کمک می‌کند تا به حالت تعادل بازگردند و از نوسانات محیطی و تأثیرات خارجی بهبود یابند. به عنوان مثال:
1. پاسخ به تغییرات: اکوسیستم‌ها با تغییرات در عوامل محیطی مانند دما، رطوبت، و مقدار نور خورشید سازگار می‌شوند. این تغییرات می‌توانند باعث تغییر در ترکیب گونه‌ها و فعالیت‌های زیستی شوند، که به نوبه خود به حفظ تعادل اکوسیستم کمک می‌کند.
2. تنظیم جمعیت‌ها: گونه‌های مختلف در یک اکوسیستم به طور طبیعی جمعیت‌های خود را تنظیم می‌کنند. برای مثال، شکارچیان جمعیت شکار خود را کنترل می‌کنند، که این باعث حفظ تعادل در زنجیره غذایی می‌شود.
3. چرخه‌های مواد مغذی: فرآیندهایی مانند تجزیه مواد آلی و چرخه‌های نیتروژن و کربن به بازیابی مواد مغذی در خاک و آب کمک می‌کنند، که به حفظ سلامت و تولیدپذیری اکوسیستم‌ها می‌انجامد.
4. بازخوردهای زیست‌محیطی: تغییرات در یک بخش از اکوسیستم می‌تواند باعث تغییرات در بخش‌های دیگر شود. به عنوان مثال، کاهش پوشش گیاهی می‌تواند منجر به افزایش فرسایش خاک و تغییر در الگوهای جریان آب شود.
خودتنظیمی طبیعت به اکوسیستم‌ها این امکان را می‌دهد که با تغییرات سازگار شوند و عملکرد و تنوع زیستی خود را حفظ کنند، که در نهایت به پایداری و مقاومت آنها در برابر فشارهای خارجی کمک می‌کند. این ویژگی، یکی از عوامل اصلی در حفظ و مدیریت منابع طبیعی و بهبود کیفیت محیط زیست است.