کتاب بهرام

اختاپوس‌ها موجوداتی پیچیده و جذاب هستند که ویژگی‌های بسیاری دارند، از جمله سیستم قلبی خاصی که در بدن آن‌ها وجود دارد. اختاپوس‌ها به طور کلی سه قلب دارند که هرکدام وظیفه‌ای خاص بر عهده دارند:

1. قلب اصلی (قلب مرکزی):

قلب اصلی اختاپوس مسئول پمپاژ خون به سایر قسمت‌های بدن است. این قلب خون را به سایر ارگان‌ها و بافت‌ها می‌رساند. جالب است که خون اختاپوس‌ها از نوع "هموگلوبین" است، که اکسیژن را از طریق یک پروتئین به نام "هملوگلوبین" به بافت‌ها منتقل می‌کند، مشابه خون انسان‌ها. این خون در واقع رنگ آبی دارد، زیرا پروتئین مورد نظر از مس ساخته شده است.

2. دو قلب کوچک‌تر (قلب‌های برانشال):

اختاپوس‌ها دو قلب اضافی دارند که به آن‌ها "قلب‌های برانشال" گفته می‌شود. این قلب‌ها خون را به گشنی‌های برانشال (کیسه‌های تنفسی) می‌فرستند. گشنی‌های برانشال وظیفه دارند اکسیژن را از آب جذب کرده و به خون منتقل کنند. به همین دلیل، قلب‌های برانشال مخصوصاً برای پمپاژ خون از طریق این گشنی‌ها طراحی شده‌اند.

نحوه عملکرد:

• هنگام شنا کردن، قلب اصلی خون را به بخش‌های مختلف بدن می‌فرستد، اما قلب‌های برانشال هنگام شنا کردن به شدت کندتر عمل می‌کنند. این امر می‌تواند توضیح دهد که چرا اختاپوس‌ها هنگام شنا کردن خسته می‌شوند و ترجیح می‌دهند که بیشتر زمان خود را به صورت نشسته یا حرکت‌های آهسته در کف دریا بگذرانند.
• زمانی که اختاپوس شنا نمی‌کند و در حال استراحت است، قلب‌های برانشال فعال‌تر عمل می‌کنند و خون را به گشنی‌های برانشال پمپ می‌کنند.

چرا اختاپوس سه قلب دارد؟

این سیستم قلبی ویژه به اختاپوس‌ها کمک می‌کند تا با شرایط محیطی سخت‌تر سازگار شوند و فرآیندهای زیستی آن‌ها مانند تنفس در زیر آب و پمپاژ خون را بهینه کنند. داشتن سه قلب، این اطمینان را می‌دهد که اختاپوس می‌تواند از اکسیژن در آب به طور مؤثر استفاده کرده و در برابر شرایط مختلفی که ممکن است در محیط‌های دریایی ایجاد شود، سازگار باشد.

نکته جالب:

وقتی اختاپوس در حال شنا کردن است، قلب‌های برانشال خود را بیشتر فعال می‌کند، اما خون‌رسانی به بدن به دلیل کاهش عملکرد قلب‌ها در حین شنا، کُندتر می‌شود. به همین دلیل، اختاپوس‌ها هنگام شنا کردن و حرکت سریع ممکن است احساس خستگی کنند و ترجیح می‌دهند که بیشتر زمان خود را به صورت آرام و نشسته در زیر آب بگذرانند.

نتیجه‌گیری:

اختاپوس‌ها موجوداتی شگفت‌انگیز با سیستم قلبی منحصر به فرد هستند. داشتن سه قلب به آن‌ها کمک می‌کند تا اکسیژن را به طور مؤثری در بدن خود توزیع کنند، به خصوص در شرایطی که تنفس از طریق آب برایشان مهم است. سیستم قلبی آن‌ها نقش حیاتی در سازگاری با زندگی در اعماق دریا دارد و توانایی آن‌ها را در انطباق با محیط‌های مختلف افزایش می‌دهد.