کتاب بهرام

پرسش اینکه آیا فیل‌ها از نسل ماموت‌ها هستند یا نه، به‌طور کلی به یکی از موضوعات مهم و جذاب در زیست‌شناسی و تاریخ تکامل موجودات زنده مربوط می‌شود. در اینجا می‌خواهیم به بررسی این سوال بپردازیم و توضیح دهیم که فیل‌ها و ماموت‌ها چه رابطه‌ای با یکدیگر دارند و آیا به‌طور مستقیم از یکدیگر به وجود آمده‌اند یا خیر.

فیل‌ها و ماموت‌ها؛ شباهت‌ها و تفاوت‌ها

1. خانواده فیل‌ها (Elephantidae) فیل‌ها و ماموت‌ها هر دو به خانواده‌ای به نام Elephantidae تعلق دارند، که شامل فیل‌های امروزی (فیل آفریقایی و فیل آسیایی) و برخی گونه‌های منقرض‌شده مانند ماموت‌ها می‌شود. این خانواده جزء شاخه فیل‌سانان (Proboscidea) است، که به موجوداتی با بینی بلند (خرطوم) اطلاق می‌شود.

چرا فیل خرطوم دارد؟ 

فیل‌ها (Elephants) به دلیل ویژگی‌های خاص خود، به ویژه خرطوم (Trunk)، شناخته شده‌اند. خرطوم فیل‌ها یک اندام بسیار مهم و چندمنظوره است که به آن‌ها کمک می‌کند تا در زندگی روزمره خود به طور مؤثری عمل کنند. در ادامه به دلایل وجود خرطوم فیل‌ها و کارکردهای آن می‌پردازیم:

1. ساختار و کارکرد

خرطوم فیل ترکیبی از بینی (Nose) و لب‌ها (Lips) است که از حدود ۴۰,۰۰۰ عضله (Muscles) تشکیل شده است. این ساختار به فیل‌ها اجازه می‌دهد تا:

• تنفس (Breathing): خرطوم به عنوان بینی عمل می‌کند و فیل‌ها می‌توانند از طریق آن نفس بکشند.

• حس بویایی (Sense of Smell): فیل‌ها دارای حس بویایی بسیار قوی هستند و خرطوم به آن‌ها کمک می‌کند تا بوها را شناسایی کنند و به دنبال غذا یا آب بگردند.

2. غذا خوردن

خرطوم فیل‌ها به آن‌ها اجازه می‌دهد تا به راحتی غذا (Food) و آب (Water) را جمع‌آوری کنند. با استفاده از خرطوم، فیل‌ها می‌توانند:

گوشت فیل در اکثر ادیان جهان، از جمله دین‌های بزرگ مانند اسلام، یهودیت و مسیحیت، به‌طور کلی حلال نیست. در اینجا به طور خاص شرایط و آموزه‌های مربوط به حلال بودن یا نبودن گوشت فیل در چند دین مختلف توضیح داده می‌شود:

1. اسلام:

در دین اسلام، برای حلال بودن گوشت، چندین شرط وجود دارد:

• حیوان باید از نوع حلال‌گوشت باشد. فیل در زمره حیوانات حلال‌گوشت به شمار نمی‌آید، چرا که در متون اسلامی به طور خاص، گوشت برخی حیوانات مانند فیل حلال محسوب نشده است.
• همچنین، نحوه ذبح حیوان نیز باید مطابق با اصول اسلامی باشد (ذبح با نام خدا، ذبح با تیغ تیز، و خروج خون از بدن).

به طور کلی، در اسلام گوشت فیل به عنوان حلال شناخته نمی‌شود و مصرف آن ممنوع است.

2. یهودیت:

در دین یهود، مطابق با قوانین کُوشر (Kosher) که قوانین غذایی یهودیان را مشخص می‌کند، برخی از حیوانات حلال هستند و برخی دیگر حرام.

• طبق قوانین کوشر، گوشت حیواناتی که هر دو ویژگی «جگرف» (حیوانی که شکم‌کشی دارد) و «پایچه‌شکافته» (حیواناتی که سم‌شکافته دارند) را دارا باشند، حلال است. فیل چون سم‌شکافته نیست و همچنین ویژگی‌های دیگری که برای حلال بودن لازم است را ندارد، گوشت آن حرام است.

3. مسیحیت:

بچه فیل‌ها یکی از جذاب‌ترین موجودات در دنیای حیوانات هستند. این موجودات با رشد سریع خود نیاز به مقدار زیادی غذا دارند تا بتوانند به خوبی رشد کنند و به اندازه یک فیل بالغ برسند. در اینجا اطلاعاتی دقیق و کامل در مورد میزان غذای مصرفی یک بچه فیل نابالغ در طول روز آورده شده است:

1. مقدار غذای مصرفی بچه فیل

بچه فیل‌ها، به ویژه در ماه‌های اول زندگی خود، عمدتاً از شیر مادر تغذیه می‌کنند. تا زمانی که فیل‌ها به حدود شش ماهگی برسند، شیر مادر بخش اصلی رژیم غذایی آن‌ها است. یک بچه فیل معمولی ممکن است روزانه 20 تا 30 لیتر شیر مصرف کند. این مقدار ممکن است بسته به سن، جنسیت، وضعیت جسمانی و نوع فیل (آفریقایی یا آسیایی) کمی متفاوت باشد.

• اولین شش ماه: در این دوره، بچه فیل‌ها عمدتاً از شیر مادر تغذیه می‌کنند. یک بچه فیل آفریقایی ممکن است تا 25 لیتر شیر در روز مصرف کند.
• بعد از شش ماه: از حدود شش ماهگی به بعد، بچه فیل‌ها شروع به مصرف گیاهان و مواد غذایی دیگر می‌کنند، اما هنوز وابستگی زیادی به شیر مادر دارند. در این سن، بچه فیل‌ها شروع به خوردن برگ‌ها، علف‌ها، پوست درختان و دیگر مواد گیاهی می‌کنند.

گوش‌های فیل یکی از ویژگی‌های برجسته و منحصر به فرد این حیوانات هستند که نه تنها ظاهری خاص به آن‌ها می‌دهند، بلکه عملکردهای حیاتی نیز برای بقای آن‌ها دارند. در اینجا به دلایلی که چرا گوش‌های فیل بزرگ هستند، پرداخته می‌شود:

1. تنظیم دما و خنک‌سازی بدن

یکی از اصلی‌ترین دلایل بزرگ بودن گوش‌های فیل‌ها، کمک به تنظیم دمای بدن آن‌ها است. فیل‌ها به طور طبیعی در مناطق گرم و خشک زندگی می‌کنند و به شدت به سیستم خنک‌سازی بدن خود نیاز دارند. گوش‌های بزرگ فیل‌ها حاوی رگ‌های خونی زیادی هستند که خون را از بدن عبور می‌دهند. وقتی فیل‌ها گوش‌های خود را تکان می‌دهند، این حرکت باعث می‌شود که هوای خنک‌تر از محیط اطراف به رگ‌های خونی داخل گوش‌ها برسد و در نتیجه گرمای بدن فیل کاهش یابد.

این فرآیند مشابه با کولرهای طبیعی عمل می‌کند. به این ترتیب، فیل‌ها می‌توانند دمای بدن خود را در شرایط گرمای شدید کنترل کنند. در فیل‌های آفریقایی که در مناطق بسیار گرم زندگی می‌کنند، این ویژگی به ویژه مهم است.