نظریه فلوژیستون (Phlogiston theory) یک تئوری قدیمی در علم شیمی بود که در قرنهای 17 و 18 میلادی مطرح شد و در طول آن زمان بهطور گستردهای مورد پذیرش قرار گرفت. طبق این نظریه، همهٔ مواد قابل سوختن به جزئی به نام "فلوژیستون" (که مادهای معدنی، بیرنگ و بیبو فرض میشد) تشکیل شده بودند. هنگامی که این مواد میسوزند، فلوژیستون از آنها جدا میشود و مادهٔ سوخته به شکل سادهتری تبدیل میشود. این تئوری در واقع یک تلاش اولیه برای توضیح فرآیند سوختن و واکنشهای شیمیایی بود.
پایهگذاری نظریه فلوژیستون
نظریه فلوژیستون برای اولین بار توسط شیمیدان آلمانی یوهان یواخیم بشِر (Johann Joachim Becher) در قرن هفدهم مطرح شد و سپس توسط گئورگ ارنست اشتال (Georg Ernst Stahl) گسترش یافت. طبق باور این دانشمندان، مواد سوختنی دارای مقداری فلوژیستون بودند که در هنگام سوختن از آنها آزاد میشد. بهطور خاص، اشتال بر این باور بود که فلوژیستون آتش را در درون مواد ذخیره کرده است و هنگام سوختن، این ماده به هوا منتقل میشود.