ضربالمثل «روباه دستش به انگور نمیرسد، میگوید ترشه» در زبان فارسی به معنای بهانهجویی در مواجهه با چیزی است که نمیتوان به آن دست یافت. این ضربالمثل از داستانی قدیمی و معروف در فرهنگهای مختلف سرچشمه میگیرد، که در آن روباه به دلیل عدم دسترسی به انگور، به جای اعتراف به ناتوانیاش، آن را به ترشی نسبت میدهد تا احساس شکست و کمبودش را توجیه کند.
نقد و بررسی:
1. تفسیر روانشناختی:
این ضربالمثل به طور غیرمستقیم به مفاهیم روانشناختی مانند «دفاع از خود» و «توجیه شکست» اشاره دارد. زمانی که فردی به چیزی دست نمییابد یا قادر به رسیدن به هدفش نمیشود، ممکن است به بهانهجویی و توجیه نرسیدن به آن بپردازد تا از احساس ناکامی و ضعف خود بکاهد. این رفتار به عنوان یک مکانیزم دفاعی برای محافظت از خود در برابر شکست و آسیب به خودارزیابی تلقی میشود.
2. نقد اجتماعی و فرهنگی: