شکم‌پایان (Gastropoda) یکی از رده‌های جانوری از شاخهٔ نرم‌تنان هستند و به عنوان یکی از گسترده‌ترین گروه‌های جانوری، پس از حشرات، از نظر تنوع گونه‌ای در رده‌های بزرگ‌تر قرار دارند. نام شکم‌پا به این گروه جانوری نسبت داده شده است زیرا بخش زیرین بدن آن‌ها، که نسبتاً طولانی است، ماهیچه‌هایی قوی دارد که به کمک آن‌ها توانایی حرکت پیدا می‌کنند. این ماهیچه‌ها برای «راه رفتن» و جابجایی استفاده می‌شوند.
یکی از ویژگی‌های برجسته شکم‌پایان این است که برخلاف بسیاری از نرم‌تنان دیگر، قادر به زندگی در خشکی نیز هستند. به همین دلیل، آن‌ها جزء معدود نرم‌تنان خشکی‌زی محسوب می‌شوند. جانوران مختلفی مانند حلزون‌ها، لیسه‌ها، حلزون‌های زمینی، انواع صدف‌های دریایی و خاره‌چسب‌ها جزء شناخته‌شده‌ترین اعضای این رده هستند. این گروه‌ها در سطح جهانی به هزاران گونه خاک‌زی و آب‌زی تقسیم می‌شوند.