کتاب بهرام

دلفین رودخانه‌ای چینی (با نام علمی **Lipotes vexillifer**) که به نام **دلفین بایجی** نیز شناخته می‌شود، یکی از گونه‌های منحصر به فرد و در معرض خطر انقراض دلفین‌ها است که به طور خاص در **رودخانه یانگ تسه** در چین زندگی می‌کرد. متاسفانه، این گونه به دلیل عوامل مختلف انسانی و محیطی از جمله آلودگی آب، تخریب زیستگاه و شکار غیرقانونی، به شدت کاهش یافته و در حال حاضر به طور رسمی به عنوان **منقرض** شناخته می‌شود.

### ویژگی‌های دلفین رودخانه‌ای چینی (دلفین بایجی):
1. **ظاهر و فیزیک بدنی**:
   - دلفین بایجی یک دلفین رودخانه‌ای با جثه متوسط بود و طول بدن آن‌ها معمولاً بین ۲٫۳ متر تا ۲٫۷ متر بود. وزن این دلفین‌ها حدود ۱۱۰ کیلوگرم می‌رسید.
   - بدن آن‌ها کشیده و باریک بود و دارای رنگی خاکی یا خاکی مایل به سفید بودند. این دلفین‌ها به دلیل زندگی در آب‌های گل‌آلود رودخانه، در ظاهر بسیار مناسب محیط زیستی خود بودند.
   
2. **ویژگی‌های سر و بینی**:
   - این دلفین‌ها دارای بینی بلندی بودند که آن‌ها را از دلفین‌های دیگر متمایز می‌کرد. بینی آن‌ها که به شکل خاصی کشیده بود، به آن‌ها کمک می‌کرد تا در آب‌های گل‌آلود شکار کنند.
   - چشم‌های این دلفین‌ها کوچک بودند و به دلیل زندگی در آب‌های کدر، دلفین‌ها بیشتر از **اکو** برای جهت‌یابی و شکار استفاده می‌کردند.

3. **زیستگاه**:
   - دلفین بایجی تنها در رودخانه یانگ تسه زندگی می‌کردند که یکی از بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین رودخانه‌های چین است.
   - این دلفین‌ها در قسمت‌های میانه و پایین رودخانه، به ویژه در آب‌های گل‌آلود و کم عمق، زندگی می‌کردند. رودخانه یانگ تسه محیطی پیچیده با تغییرات زیادی در جریان آب و اکوسیستم بود.

4. **رفتار اجتماعی و تغذیه**:
   - دلفین‌های بایجی اغلب به صورت انفرادی یا در گروه‌های کوچک مشاهده می‌شدند.
   - آن‌ها بیشتر از ماهی‌ها و دیگر موجودات آبی تغذیه می‌کردند. دلفین‌ها برای پیدا کردن غذا از اکو استفاده می‌کردند، چرا که دید آن‌ها در آب‌های گل‌آلود محدود بود.

5. **تهدیدات و وضعیت حفاظتی**:
   - **آلودگی آب**: رودخانه یانگ تسه به دلیل فعالیت‌های صنعتی، کشاورزی و شهری به شدت آلوده شده بود و این مسئله به کاهش منابع غذایی دلفین‌ها و افزایش مشکلات بهداشتی آن‌ها کمک می‌کرد.
   - **تخریب زیستگاه**: سدسازی‌ها و تغییرات در جریان رودخانه باعث تخریب زیستگاه‌های طبیعی دلفین بایجی شد.
   - **کشاورزی و ترافیک آبی**: فعالیت‌های کشاورزی، ماهیگیری و ترافیک آبی به کاهش شدید جمعیت دلفین‌ها و آزار آن‌ها منجر شد.

6. **انقراض**:
   - آخرین گزارش‌های تأیید شده از حضور دلفین بایجی به دهه ۲۰۰۰ میلادی بازمی‌گردد، اما از آن زمان تاکنون هیچ دلفین بایجی زنده‌ای مشاهده نشده است.
   - در نتیجه، این گونه به طور رسمی در **فهرست گونه‌های منقرض شده** قرار گرفته است.

### دلایل انقراض:
دلفین بایجی به دلیل ترکیبی از عوامل انسانی و محیطی به شدت کاهش یافت و در نهایت به انقراض رسید. این عوامل شامل:
- آلودگی شدید رودخانه یانگ تسه
- تخریب زیستگاه‌های طبیعی
- سدسازی‌ها و تغییرات در جریان آب
- ترافیک و کشاورزی
- ماهیگیری‌های بی‌رویه و شکار غیرقانونی

### اهمیت و تأثیر انقراض:
انقراض دلفین رودخانه‌ای چینی به عنوان یک موجود منحصر به فرد و زیبا، نشان‌دهنده تهدیدات جدی برای اکوسیستم‌های آبی و رودخانه‌ای است. این گونه به عنوان یک نمونه بارز از تاثیرات منفی فعالیت‌های انسانی بر طبیعت و جانوران، به ویژه در مناطقی با اکوسیستم‌های حساس همچون رودخانه‌ها و دریاچه‌ها، شناخته می‌شود.

### پیامدهای زیست‌محیطی:
انقراض این دلفین‌ها تأثیرات منفی زیادی بر اکوسیستم رودخانه یانگ تسه گذاشت. دلفین‌ها نقش مهمی در حفظ تعادل این اکوسیستم‌ها ایفا می‌کردند و ناپدید شدن آن‌ها نشان‌دهنده وضعیت بحرانی و غیرقابل بازگشت برخی از زیستگاه‌های رودخانه‌ای است.

### نتیجه‌گیری:
دلفین رودخانه‌ای چینی یا بایجی یکی از گونه‌های منحصر به فرد بود که به دلیل تهدیدات متعدد در نهایت به انقراض رسید. این موضوع یک هشدار جدی است که نشان می‌دهد حفاظت از گونه‌های در حال خطر و به ویژه حفظ زیستگاه‌های طبیعی برای جلوگیری از بحران‌های اکولوژیکی ضروری است.