لمورها (Lemurs) گروهی ویژه از نخستی‌سانان هستند که تنها در ماداگاسکار و جزایر کومورو یافت می‌شوند. با بیش از ۶۰ گونه مختلف، این جانوران به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد و وضعیت حفاظتی خاص خود، توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند. در حال حاضر، ۱۷ گونه از لمورها در فهرست گونه‌های در معرض خطر قرار دارند.
تشریح فیزیکی
لمورها به عنوان یکی از اعضای خانواده نخستی‌سانان، به انسان و میمون‌های بی‌دم نزدیک هستند. این جانوران دارای ویژگی‌های ظاهری خاصی هستند، از جمله پوزه‌های بلند و نوک تیز که به حس بویایی قوی آن‌ها کمک می‌کند. لمورها در رنگ‌های متنوعی از قهوه‌ای مایل به سرخ تا خاکستری تیره وجود دارند و در اندازه‌های مختلفی یافت می‌شوند. کوچک‌ترین نوع آن‌ها، لمور موشی کوتوله، تنها ۶۰ گرم وزن دارد، در حالی که بزرگ‌ترین گونه‌ها مانند ایندری و لمورهای سیفاکا به اندازه یک گربه هستند.
ارتباطات
لمورها از حس بویایی برای برقراری ارتباط با یکدیگر استفاده می‌کنند. آن‌ها غده‌های عطری بر روی پای خود دارند که رایحه‌ای خاص را در سطحی که از آن عبور می‌کنند، باقی می‌گذارد. این رایحه به دیگر لمورها این امکان را می‌دهد که متوجه شوند که یک لمور دیگر قبلاً در آنجا بوده است. همچنین، لمورها دارای دم‌های پرپشت و بلندی هستند که آن را در هوا نگه می‌دارند و با تکان دادن آن، روش دیگری برای برقراری ارتباط ایجاد می‌کنند. این دم بزرگ به آن‌ها کمک می‌کند تا در هنگام پرش از درختی به درخت دیگر، تعادل خود را حفظ کنند.
عادت‌ها
اکثر لمورها درخت‌زی هستند و بیشتر وقت خود را در درختان و بوته‌ها سپری می‌کنند. آن‌ها قدرت زیادی برای آویزان شدن از شاخه‌ها دارند. در میان لمورها، لمور دم حلقه‌ای بیشتر وقت خود را بر روی زمین می‌گذراند. لمورهایی که در روز فعال هستند معمولاً به صورت گروهی زندگی می‌کنند و برای برقراری ارتباط از صدا و رایحه استفاده می‌کنند. در مقابل، لمورهای شب‌زی تمایل دارند که به صورت انفرادی زندگی کنند.
ناحیه و محل سکونت
تمامی لمورها تنها در ماداگاسکار و جزایر کومورو یافت می‌شوند. این جانوران در مناطق مختلفی از این جزایر زندگی می‌کنند؛ برخی در جنگل‌های بارانی مرطوب و برخی دیگر در مناطق بیابانی و خشک سکونت دارند.
تولید مثل
زمانی که یک لمور متولد می‌شود، تا زمانی که بتواند روی پای خود بایستد، توسط مادرش حمل می‌شود. متوسط عمر لمورها حدود ۱۸ سال است.
عادت غذایی
لمورها عمدتاً گیاه‌خوار هستند و رژیم غذایی آن‌ها شامل برگ‌ها و میوه‌ها می‌شود. با این حال، گاه‌گاهی از حشرات و حیوانات کوچک‌تر نیز تغذیه می‌کنند.
وضعیت
از بین ۵۰ گونه مختلف لمورها، ۱۰ گونه به‌طور بحرانی در خطر، ۷ گونه در خطر و ۱۹ گونه آسیب‌پذیر تشخیص داده شده‌اند. بزرگ‌ترین تهدید برای لمورها از دست دادن زیستگاه به دلیل فعالیت‌های انسانی است. انسان‌ها جنگل‌های بومی لمورها را برای کشاورزی و تهیه هیزم از بین می‌برند و به این ترتیب ۸۰ درصد از زیستگاه‌های طبیعی لمورها نابود شده است.
حفاظت و بوم‌شناسی
لمورها نقش مهمی در بوم‌شناسی ماداگاسکار و جزایر کومورو ایفا می‌کنند، زیرا با خوردن میوه‌ها و پراکنده کردن دانه‌ها، به رشد گیاهان جدید کمک می‌کنند. این امر به حفظ تنوع زیستی و سلامت اکوسیستم‌ها کمک می‌کند. با این حال، تخریب جنگل‌ها و شکار غیرمجاز تهدیدات جدی برای بقای این جانوران به شمار می‌روند.
خوشبختانه، تمامی انواع لمورها تحت حفاظت CITES قرار دارند و شکار آن‌ها به جز برای تحقیقات علمی و نگهداری در باغ وحش‌ها غیرقانونی است. این قوانین به خوبی اجرا می‌شوند و لمورها برای مدت طولانی در مرکز تلاش‌های حفاظتی قرار داشته‌اند.
نتیجه‌گیری
لمورها به عنوان یکی از جانوران منحصر به فرد و با ارزش در بوم‌شناسی ماداگاسکار و جزایر کومورو، نیازمند حفاظت و توجه ویژه هستند. تلاش‌های حفاظتی برای حفظ زیستگاه‌های طبیعی و جلوگیری از شکار غیرمجاز این جانوران ضروری است تا نسل‌های آینده نیز بتوانند از وجود این موجودات شگفت‌انگیز بهره‌مند شوند.