شبه جزیره کره (به کرهای: 한반도 / 韓國) در شرق آسیا واقع شده است و به طور طبیعی بین دریای ژاپن (که در کرهای به آن دریای شرق میگویند) و دریای زرد (که در کرهای به آن دریای غربی میگویند) قرار دارد. این شبه جزیره به طول تقریبی ۱۱۰۰ کیلومتر و عرضی متغیر از ۲۰۰ تا ۴۰۰ کیلومتر در نوار ساحلی گسترده شده است. شبه جزیره کره بهطور کلی به دو کشور تقسیم میشود: کره جنوبی و کره شمالی. این تقسیمبندی ناشی از رویدادهای جنگ جهانی دوم و جنگ کره است.
۱. جغرافیا و طبیعت
شبه جزیره کره دارای زمینهای کوهستانی است و بخش بزرگی از آن پوشیده از کوهها و دشتهای وسیع است. این شبه جزیره از نظر جغرافیایی به دو قسمت عمده تقسیم میشود:
منطقه کوهستانی: نواحی شمالی شبه جزیره کره و بهویژه کره شمالی شامل کوهها و رشتهکوههایی همچون کوههای چوسان هستند. این کوهها جزء ویژگیهای بارز جغرافیای شبه جزیره کره محسوب میشوند.
منطقه دشت و سواحل: در جنوب، به ویژه در کره جنوبی، نواحی دشت و ساحلی وسیعی وجود دارد که کشاورزی و فعالیتهای اقتصادی در این مناطق بسیار رایج است.
شبه جزیره کره دارای چهار فصل است: تابستان، پاییز، زمستان و بهار. تابستانها گرم و مرطوب و زمستانها سرد و خشک است.
۲. تاریخچه
تاریخ شبه جزیره کره به دورانهای باستانی بازمیگردد. این سرزمین در طول تاریخ شاهد حکومتهای مختلفی بوده است. مهمترین دورهها و حاکمیتها عبارتند از:
پادشاهی گوجوسون: یکی از نخستین پادشاهیهای تاریخ کره که در حدود ۲۳۰۰ سال قبل از میلاد تأسیس شد.
سه پادشاهی کره: در قرون اولیه میلادی، شبه جزیره کره به سه پادشاهی تقسیم شد: کودوریا، پکچه و سلا. این سه پادشاهی مدتهای طولانی با یکدیگر در جنگ و صلح بودند.
دوره چوسون: یکی از مهمترین دورههای تاریخ کره، که بهویژه در زمینه فرهنگ و علم پیشرفتهایی داشت.
دوره ژاپنی: از سال ۱۹۱۰ تا ۱۹۴۵، کره تحت سلطه ژاپن قرار داشت که این دوره با انقلابها و اعتراضات مردمی به پایان رسید.
۳. تقسیمات سیاسی
در سال ۱۹۴۵ پس از پایان جنگ جهانی دوم و شکست ژاپن، شبه جزیره کره بین اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده تقسیم شد. این تقسیم بهطور غیررسمی به دو ناحیه شمالی و جنوبی تبدیل شد و در نهایت منجر به شکلگیری دو کشور مستقل به نامهای کره شمالی و کره جنوبی در سال ۱۹۴۸ شد.
کره شمالی: با نام رسمی جمهوری دموکراتیک خلق کره، تحت رهبری کمونیستی قرار دارد و پایتخت آن پیونگیانگ است. کره شمالی بهطور عمده تحت حکومت خاندان کیم، از جمله کیم ایل-sونگ، کیم جونگ-ایل و کیم جونگ-اون، قرار داشته است.
کره جنوبی: با نام رسمی جمهوری کره، یک جمهوری دموکراتیک است که پایتخت آن سئول است. این کشور تحت تأثیر فرهنگ غرب و از نظر اقتصادی پیشرفتهتر از کره شمالی است.
۴. وضعیت کنونی و مشکلات
مسئله تقسیم شبه جزیره کره همچنان یکی از مهمترین موضوعات سیاسی و بینالمللی است. جنگ کره (۱۹۵۰-۱۹۵۳) که به دلیل اختلافات سیاسی و ایدئولوژیک میان شمال و جنوب رخ داد، در نهایت به آتشبس انجامید و هیچ توافق صلحی نهایی امضا نشد. بنابراین، شبه جزیره کره بهطور رسمی همچنان در حالت جنگ قرار دارد.
از جمله مسائل برجسته کنونی شبه جزیره کره میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
برنامه هستهای کره شمالی: کره شمالی چندین آزمایش هستهای انجام داده است که این مسئله به نگرانیهای جهانی درباره امنیت منطقهای و بینالمللی افزوده است.
آشتی و همکاری میان شمال و جنوب: تلاشهایی برای کاهش تنشها و ایجاد روابط مثبتتر بین دو کره انجام شده است. نشستهای تاریخی میان رهبران دو کشور در سالهای اخیر نشاندهنده امیدهایی برای حلوفصل مناقشات است.
حمایت بینالمللی و روابط خارجی: کره جنوبی روابط دیپلماتیک گستردهای با کشورهای مختلف دارد، در حالی که کره شمالی به دلیل سیاستهای بسته و آزمایشهای هستهایاش با تحریمهای بینالمللی روبروست.
۵. فرهنگ و جامعه
شبه جزیره کره دارای فرهنگی غنی و متنوع است که در طول تاریخ تحت تأثیر چین، ژاپن و دیگر کشورهای همسایه قرار گرفته است، اما در عین حال، ویژگیهای بومی خود را حفظ کرده است. برخی از جنبههای فرهنگی بارز عبارتند از:
زبان: زبان رسمی هر دو کشور کرهای است. الفبای کرهای که به نام "هانگول" شناخته میشود، توسط پادشاه سیجونگ در قرن پانزدهم میلادی اختراع شد.
دین و مذهب: در کره جنوبی، دینهای مختلفی از جمله مسیحیت، بودیسم و اسلام وجود دارند. در کره شمالی، طبق دستور حکومت، مذهب بهطور رسمی محدود است و بیشتر افراد به ایدئولوژی کمونیسم گرایش دارند.
هنر و فرهنگ: موسیقی کرهای، بهویژه کیپاپ، در سالهای اخیر طرفداران زیادی در سطح جهانی پیدا کرده است. سینمای کرهای نیز با فیلمهایی مانند "پسران خوب" و "مردان سئول" مورد توجه قرار گرفته است.
۶. اقتصاد
کره جنوبی: یکی از کشورهای پیشرفته اقتصادی است که دارای صنایع پیشرفتهای همچون خودروسازی (مانند هیوندای و کیا)، الکترونیک (سامسونگ و الجی) و کشاورزی است.
کره شمالی: اقتصادی کمرمق و بسته دارد که بیشتر وابسته به منابع طبیعی و کشاورزی است. تحریمهای بینالمللی و کمبود منابع باعث شده تا کره شمالی به شدت از کمکهای خارجی و حمایت چین بهرهمند شود.
نتیجهگیری
شبه جزیره کره با تاریخ و فرهنگ غنیاش، به عنوان یک منطقه استراتژیک در جهان شناخته میشود. این شبه جزیره همچنان یکی از نقاط تنشزا در روابط بینالملل است، اما همچنین جاذبههای فرهنگی و گردشگری زیادی دارد که میتواند فرصتی برای همگرایی و توسعه باشد.