در دشتهای وسیع «سالزبری» در جنوب انگلستان، یکی از مرموزترین بناهای پیشاتاریخی جهان قرار دارد: استونهنج (Stonehenge). این حلقهی سنگی عظیم که حدود ۵۰۰۰ سال قدمت دارد، هنوز هم با سؤالات بیپاسخ زیادی روبروست. چگونه انسانهای عصر نوسنگی این سنگهای غولپیکر را جابهجا کردند؟ چرا استونهنج ساخته شد؟ و آیا این مکان یک رصدخانه باستانی، معبد مذهبی یا آرامگاه بوده است؟
شناخت استونهنج: تمدنی که سنگها را به رقص درآورد!
ویژگیهای فیزیکی
✅ ساختار حلقهای: شامل دو دایره سنگی متحدالمرکز با تختهسنگهای عظیم (سارسن) و سنگهای کوچکتر (بلوستونز).
✅ سنگهای سارسن: هرکدام تا ۲۵ تن وزن و ۷ متر ارتفاع دارند!
✅ سنگهای بلوستونز: حدود ۴ تن وزن دارند و از ولز (۲۴۰ کیلومتر دورتر) به اینجا آورده شدهاند.
✅ تراز نجومی: در انقلاب تابستانی، خورشید دقیقاً از میان سنگهای اصلی طلوع میکند.
ساخت استونهنج: معمایی مهندسی در عصر حجر!
استونهنج در چندین مرحله بین ۳۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد ساخته شد. جالب اینجاست که سازندگان آن حتی از چرخ یا فلز استفاده نمیکردند!
نظریههای حمل سنگها:
🔹 غلتکهای چوبی و سورتمهها: برای کشیدن سنگهای سارسن از فاصله ۳۲ کیلومتری.
🔹 قایقهای چوبی: برای حمل بلوستونز از ولز از طریق رودخانه و دریا.
🔹 استفاده از طنابهای گیاهی و نیروی انسانی: حداقل ۶۰۰ نفر برای کشیدن یک سنگ سارسن نیاز بود!
چرا استونهنج ساخته شد؟ (۷ نظریه شگفتانگیز)
۱. رصدخانه نجومی
تراز دقیق سنگها با نقاط اعتدال و انقلابها نشان میدهد که ممکن است یک تقویم غولپیکر برای پیشبینی فصلها بوده باشد.
۲. معبد مذهبی
بقایای انسانهای دفنشده (بیش از ۵۰ اسکلت) نشان میدهد که این مکان برای مراسم تدفین یا پرستش استفاده میشده است.
۳. محل شفابخشی
سنگهای بلوستونز در فرهنگ باستانی به خواص جادویی معروف بودند و مردم برای درمان بیماریها به اینجا میآمدند.
۴. نماد وحدت
برخی باستانشناسان فکر میکنند استونهنج به عنوان نمادی برای متحد کردن قبایل مختلف ساخته شده است.
۵. سازهای برای ارتباط با ارواح
طرح دایرهای آن ممکن است نماد چرخه زندگی و مرگ باشد.
۶. فرودگاه باستانی بیگانگان!
طرفداران نظریه فضانوردان باستانی ادعا میکنند این مکان یک نشانه فرازمینی است! (هرچند این نظریه رد شده است.)
۷. تقویم خورشیدی غولپیکر
تحقیقات جدید (۲۰۲۲) نشان میدهد که ۳۰ سنگ سارسن اصلی ممکن است نماد ۳ روز ماه در تقویم قمری-خورشیدی باشند.
حقایق باورنکردنی درباره استونهنج
🔸 قدیمیتر از اهرام مصر است! (حدود ۵۰۰ سال قدیمیتر از هرم جیزه).
🔸 در سال ۱۹۸۶ به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
🔸 هر سال در انقلاب تابستانی (۲۱ ژوئن)، هزاران نفر برای تماشای طلوع خورشید جمع میشوند.
🔸 سنگهای بلوستونز دارای خاصیت صوتی هستند و اگر به آنها ضربه بزنید، صدای زنگ میدهند!
تهدیدهای مدرن به استونهنج
⚠ فرسایش ناشی از بازدیدکنندگان (امروزه دست زدن به سنگها ممنوع است).
⚠ تغییرات آبوهوایی که ممکن است به سنگها آسیب بزند.
⚠ پروژههای جادهسازی در اطراف آن که بحثبرانگیز هستند.
چگونه از استونهنج دیدن کنیم؟
📍 موقعیت: ۱۳ کیلومتری شمال سالزبری، انگلستان.
🚗 دسترسی: با ماشین از لندن (حدود ۲ ساعت) یا تورهای سازمانیافته.
🎟 بلیط: بازدید با بلیط زمانبندی شده امکانپذیر است.
🌄 بهترین زمان بازدید: سپیدهدم انقلاب تابستانی (۲۱ ژوئن) برای تجربهای جادویی!
سخن پایانی: آیا راز استونهنج هرگز فاش میشود؟
استونهنج همچون پازلی ناتمام است که با هر کشف باستانشناسی، بخشی از اسرارش آشکار میشود. شاید روزی فناوریهای جدید پرده از راز این سنگهای ساکت بردارند، اما تا آن زمان، این بنای اسرارآمیز به عنوان نماد شکوه و نبوغ انسانهای پیش از تاریخ باقی خواهد ماند.
نظر شما چیست؟
به نظر شما هدف اصلی از ساخت استونهنج چه بوده است؟ آیا این بنا را میتوان شاهکار مهندسی عصر حجر دانست؟ دیدگاههای خود را با ما به اشتراک بگذارید!
📚 اگر به اسرار باستانشناسی علاقه دارید، پیشنهاد میکنیم مطالب ما درباره «اهرام مصر» و «خطوط نازکا» را هم بخوانید!