کتاب بهرام

پلنگ آمور: زیرگونه‌ای در خطر انقراض

پلنگ آمور (Panthera pardus saxicolor)، که به عنوان پلنگ منچوری نیز شناخته می‌شود، یکی از زیرگونه‌های پلنگ است که بومی خاور دور روسیه، شبه‌جزیره کره و شمال شرقی چین می‌باشد. این پلنگ به دلیل ویژگی‌های خاص خود و وضعیت بحرانی‌اش در طبیعت، توجه زیادی را به خود جلب کرده است.

وضعیت جمعیت و تهدیدات

متأسفانه، نسل پلنگ آمور در چین به طور کامل از بین رفته است و تنها جمعیت بسیار کوچکی از این گونه در مرز روسیه و کره شمالی باقی مانده است. بر اساس سرشماری انجام شده در سال ۲۰۰۷، تعداد این پلنگ‌ها به ۱۴ تا ۲۰ پلنگ بالغ و ۵ یا ۶ توله پلنگ محدود می‌شود. این تعداد اندک با تهدیدات جدی از جمله توسعه شهرها، ساخت راه‌های جدید، شکار غیرمجاز، بهره‌برداری از جنگل‌ها و تغییرات آب و هوایی روبرو است. به همین دلیل، پلنگ آمور در لبهٔ پرتگاه انقراض قرار دارد و نیاز به اقدامات فوری حفاظتی دارد.

پلنگ ایرانی: بزرگ‌ترین زیرگونه پلنگ در خطر انقراض

پلنگ ایرانی (Panthera pardus tulliana) به عنوان بزرگ‌ترین زیرگونه پلنگ، بومی غرب آسیا است و در فهرست جانوران «در معرض خطر انقراض» قرار دارد. این گونه به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود و اهمیت زیست‌محیطی‌اش، توجه ویژه‌ای را به خود جلب کرده است.

برآوردها نشان می‌دهد که در سال ۲۰۰۵، کمتر از ۱,۳۰۰ پلنگ ایرانی در مناطق مختلفی از جمله ایران، قفقاز، ترکمنستان، جنوب روسیه، پاکستان و افغانستان زندگی می‌کردند که ۶۰ تا ۷۰ درصد این جمعیت در ایران قرار دارد. به همین دلیل، ایران به عنوان آخرین پایگاه پلنگ ایرانی در غرب آسیا شناخته می‌شود.

ویژگی‌های جسمی

پلنگ ایرانی دارای جثه‌ای بزرگ و بدنی عضلانی است. پوشش موهای این پلنگ نرم و خال‌دار بوده و به او کمک می‌کند تا در زیستگاه‌های مختلف استتار کند. این ویژگی‌ها نه تنها به زیبایی این گونه افزوده بلکه در شکار و بقا در محیط زیست نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.

گرداب‌های ناروتو (鳴門の渦潮 Naruto no Uzushio) گرداب‌های جزر و مدی هستند که در تنگه ناروتو واقع شده‌اند، این تنگه بین شهر ناروتو در توکوشیما و جزیره آواجی در استان هیوگو در ژاپن قرار دارد. عرض تنگه بین ناروتو و جزیره آواجی حدود ۱٫۳ کیلومتر (۰٫۸۱ مایل) است.

منظره‌ی گرداب ناروتو از دید یک قایق توریستی.

این تنگه یکی از مسیرهای ارتباطی میان اقیانوس آرام و دریای داخلی ستو به شمار می‌آید و دو جزیره اصلی ژاپن، هونشو و شیکوکو، را از هم جدا می‌کند. جزر و مد در این منطقه باعث ورود و خروج مقادیر زیادی آب به دریای داخلی دو بار در روز می‌شود. در زمان جزر و مد بهاری، سرعت جریان آب ممکن است به ۲۰ کیلومتر بر ساعت (۱۲ مایل بر ساعت) برسد که این امر منجر به ایجاد گرداب‌هایی با قطر ۲۰ متر (۶۶ فوت) می‌گردد.

پلنگ: بررسی ویژگی‌ها، رفتار و اهمیت این گونه برجسته در طبیعت

پلنگ (نام علمی: Panthera pardus) یکی از گونه‌های برجسته و شناخته‌شده از خانواده گربه‌سانان (Felidae) است. این حیوان به دلیل ویژگی‌های خاص خود، از جمله قدرت بدنی، تطبیق‌پذیری و زیبایی، در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف به عنوان نمادی از قدرت و زیبایی شناخته می‌شود. در ادامه، به بررسی ویژگی‌های زیستی، رفتار، زیستگاه، وضعیت حفاظتی و اهمیت پلنگ در اکوسیستم‌ها می‌پردازیم.

ویژگی‌های فیزیکی

اندازه و وزن:

پلنگ‌ها معمولاً دارای جثه‌ای متوسط هستند. وزن آن‌ها بین 30 تا 90 کیلوگرم متغیر است و طول بدن آن‌ها می‌تواند به 1.5 تا 2.5 متر برسد. دم پلنگ‌ها نیز معمولاً بین 60 تا 110 سانتیمتر طول دارد.

باران (Rain) یکی از مهم‌ترین پدیده‌های جوی است که نقش حیاتی در چرخه آب (Water Cycle) و اکوسیستم‌های زمین ایفا می‌کند. باران به عنوان منبع اصلی تأمین آب شیرین برای زندگی گیاهان، جانوران و انسان‌ها شناخته می‌شود. در ادامه، به بررسی مفهوم باران، فرآیند شکل‌گیری آن، انواع باران، تأثیرات آن بر محیط زیست و اهمیت آن در زندگی روزمره می‌پردازیم.

تعریف باران

باران به قطرات آب (Water Droplets) گفته می‌شود که از ابرها (Clouds) به زمین می‌بارند. این پدیده به عنوان یکی از اشکال بارش (Precipitation) در جو زمین شناخته می‌شود و معمولاً به عنوان بارش مایع در نظر گرفته می‌شود.

چشمه‌ها (Springs) یکی از پدیده‌های طبیعی مهم در زمینه‌های زمین‌شناسی و هیدرولوژی هستند که به نقاطی اطلاق می‌شود که آب از لایه‌های زیرزمینی به سطح زمین جاری می‌شود. این پدیده‌ها نه تنها در تأمین آب شرب و کشاورزی اهمیت دارند، بلکه در حفظ اکوسیستم‌های طبیعی نیز نقشی حیاتی ایفا می‌کنند. در این متن به بررسی چشمه‌ها، انواع مختلف آن‌ها، فرآیند شکل‌گیری و اهمیت آن‌ها خواهیم پرداخت.

چشمه بلقیس، یک باغ ایرانی که منبع تمامی آب آن چشمه‌های درون باغ است.

تعریف چشمه

چشمه به محلی گفته می‌شود که آب زیرزمینی به طور طبیعی از زمین به سطح می‌رسد. این آب معمولاً از منابع زیرزمینی یا سفره‌های آب (Aquifers) تأمین می‌شود و ممکن است به صورت دائمی یا فصلی جریان داشته باشد.

زندگی و آثار امیر هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه)

امیر هوشنگ ابتهاج، معروف به ه. ا. سایه، از شاعران و پژوهشگران برجسته ایران بود که در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۰۶ در رشت به دنیا آمد و در ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ در کلن آلمان درگذشت. او با آثار خود در عرصه شعر و ادبیات فارسی شناخته می‌شود و یکی از شاعران تأثیرگذار دوران معاصر ایران به حساب می‌آید.

شروع زندگی و تحصیلات

ابتهاج در یک خانواده بهایی متولد شد. پدرش، آقاخان ابتهاج، پزشک و مدیر بیمارستان پورسینای رشت بود و مادرش فاطمه رفعت نام داشت. دوران ابتدایی خود را در رشت گذراند و سپس به تهران رفت تا در دبیرستان تحصیل کند. در همین دوران، نخستین مجموعه شعر خود به نام «نخستین نغمه‌ها» را در سال ۱۳۲۵ منتشر کرد.

 مگسی از سر شادی و غرور.
از دل باغی می کرد عبور.

✔ ✔ ✔ 

گوشه ای دید که کرمی خود را
به جلو می کشد اما با زور.

✔ ✔ ✔ 

رفت و بالای سر کرم نشست
غرق در شهوت ابراز غرور.

✔ ✔ ✔ 

گفت : ای جثه ی مفلوک و حقیر
که در این منظره هستی کر و کور.

✔ ✔ ✔ 

هست دنیای تو یک برگ درخت
بی خبر مانده ای از عالم دور.

✔ ✔ ✔ 

هیچ دیدی که چه شکلی است جهان؟
از کجا می کنی این لحظه عبور؟

✔ ✔ ✔ 

مانده ام در دل تاریکی محض
کرده از ذهن تو یک فکر خطور؟

✔ ✔ ✔ 

می توانی که تصور بکنی
گر بگویم به تو سیب و انگور؟

✔ ✔ ✔ 

فرق امثال تو و من این است
فرق تاریکی مطلق و شعور.

✔ ✔ ✔ 

2
درد در چهره ی آن کرم دوید
لب او تلخ شد از اشکی شور.

✔ ✔ ✔ 

گفت: شاید که نمی بینم چیست
زنبق و برکه و ماه و زنبور.

✔ ✔ ✔ 

و از این شاخه که بر آن هستم
نشدم در همه ی عمرم دور.

✔ ✔ ✔ 

من نمی بینم اگر آنها را
معنی اش نیست ندارند حضور.

✔ ✔ ✔ 

کرمم اما همه را می فهمم
نیستم مرده ی افتاده به گور.
✔ ✔ ✔

3 

آبشار (به انگلیسی: Waterfall) یکی از شگفت‌انگیزترین پدیده‌های طبیعی است که به جریان آب گفته می‌شود که از یک ارتفاع به پایین می‌ریزد. این پدیده معمولاً در نواحی کوهستانی و یا در نزدیکی رودخانه‌ها و دریاچه‌ها دیده می‌شود. آبشارها به دلیل زیبایی چشم‌نواز و نیروی طبیعی خود، همواره مورد توجه گردشگران و علاقه‌مندان به طبیعت قرار گرفته‌اند. در این مقاله به ویژگی‌ها، انواع مختلف، روند شکل‌گیری و اهمیت آبشارها پرداخته می‌شود.

۱. ویژگی‌های آبشار

• ارتفاع: آبشارها می‌توانند ارتفاع‌های مختلفی داشته باشند. بعضی آبشارها تنها چند متر ارتفاع دارند، در حالی که برخی مانند آبشار نیاگارا یا آبشار آنجل در ونزوئلا ارتفاعی بالغ بر ۱۰۰۰ متر دارند.

• حجم آب: حجم آبی که از آبشارها عبور می‌کند می‌تواند بسیار متفاوت باشد. برخی آبشارها دارای جریان آب زیاد و قوی هستند، در حالی که دیگران در فصول خاصی از سال جریان کمتری دارند.

اسم «پلنگ» به عنوان نام یک حیوان وحشی، علاوه بر داشتن معنا و مفهومی خاص در زبان‌های مختلف، دارای ریشه‌های تاریخی و فرهنگی جذابی است که به ویژگی‌های جالبی از تعامل انسان‌ها با طبیعت و حیوانات وحشی اشاره دارد. در این راستا، یکی از احتمال‌های جالب در خصوص نامگذاری این حیوان به «پلنگ»، به معنای «علافی» و «معطل بودن» مربوط می‌شود. این احتمال بر اساس تجربیات گذشته‌ی مردم در سفرهای طولانی و مواجهه با پلنگ‌ها، مطرح شده است. در ادامه، به بررسی ریشه‌های زبانی و معنای عمیق‌تر این واژه می‌پردازیم تا بیشتر با پیشینه و دلیل نامگذاری این حیوان آشنا شویم:

معنی اسم «پلنگ»

اسم «پلنگ» به عنوان نام یک گونه از حیوانات وحشی، دارای ریشه‌های زبانی و تاریخی خاصی است که به معنای عمیق‌تری از این واژه اشاره دارد. در اینجا به بررسی مفهوم و ریشه‌های این واژه می‌پردازیم.

۱. ریشه‌های زبانی و تلفظ

در ابتدا، باید به تلفظ صحیح این واژه اشاره کرد که باید «پع‌لنگ» تلفظ شود. این تلفظ نشان‌دهنده‌ی ریشه‌های باستانی و ساختار زبانی این کلمه است. واژه «پلنگ» به معنای علاف و معطل کردن در زبان‌های کهن به کار می‌رفته است.