مقدمه
تقریباً همهی ما بارها تجربه کردهایم که بخشی از بدنمان – مثلاً پشت، گردن، انگشتان یا کمر – احساس سنگینی، سفتی یا «قلمبه شدن» دارد. انگار آن ناحیه «گیر» کرده و باید چیزی در آن «باز» شود. این وضعیت که در زبان فارسی به آن «قولنج» میگویند، معمولاً با یک حرکت خاص – مانند کشیدن، چرخاندن یا فشار دادن – برطرف میشود و با صدایی ناگهانی و تیز مانند «تق» یا «ترق» همراه است.
در ادامه، خواهیم دید که این پدیده از نظر علمی چیست، چرا رخ میدهد، آیا مضر است یا خیر، چه تفاوتی با دیگر صداهای بدن دارد، و آیا شکستن آن فایدهای دارد یا نه.
تعریف دقیق قولنج
قولنج به وضعیتی گفته میشود که فرد در یکی از مفاصل یا نواحی متحرک بدن خود (مانند مفاصل انگشتان، مهرههای پشت، شانه یا گردن) احساس سفتی، فشار، پُری یا گیر کردن میکند، بهطوریکه گاهی حتی حس میکند آن ناحیه «باد کرده» یا «قلمبه» شده است. این وضعیت با انجام یک حرکت کششی یا فشاری خاص برطرف میشود، اغلب با صدایی واضح همراه است، و معمولاً احساس سبکی، راحتی یا رهایی به فرد میدهد.