کتاب بهرام

بله، جزر و مد زمان‌های نسبتاً دقیق و قابل پیش‌بینی دارند، اما این زمان‌ها در هر روز متفاوت هستند و به عوامل مختلفی بستگی دارند. برای درک بهتر این موضوع، باید به مکانیسم تشکیل جزر و مد و عوامل مؤثر بر آن توجه کنیم.

۱. مکانیسم تشکیل جزر و مد:

جزر و مد عمدتاً به دلیل نیروی گرانش ماه و خورشید بر روی زمین ایجاد می‌شود. ماه به دلیل نزدیکی بیشتر به زمین، تأثیر بیشتری نسبت به خورشید دارد. وقتی ماه در یک سمت زمین قرار می‌گیرد، نیروی گرانش آن باعث می‌شود آب اقیانوس‌ها به سمت ماه کشیده شود و جزر و مد بالا (مد) رخ دهد. در همان زمان، در سمت دیگر زمین نیز جزر و مد بالا اتفاق می‌افتد، زیرا زمین خود به سمت ماه کشیده می‌شود و آب در آن سمت نیز برجسته می‌شود. در مناطق بین این دو نقطه، جزر و مد پایین (جزر) رخ می‌دهد.

۲. چرخه جزر و مد:

بله، در حالت جزر، سطح آب دریا به حداکثر ارتفاع خود می‌رسد و بیشترین حجم آب را در این دوره جزر و مد دارد. در این زمان، آب از ساحل به سمت دریا حرکت می‌کند و سطح آب بالا می‌رود. با افزایش سطح آب دریا در حالت جزر، حجم کلی آب نیز افزایش می‌یابد. این افزایش حجم ممکن است تأثیرات مهمی بر روی سواحل، جریانات دریایی و اکوسیستم‌های ساحلی داشته باشد.

بنابراین، هنگامی که جزر رخ می‌دهد، حجم آب دریا افزایش می‌یابد و آب به سمت ساحل حرکت می‌کند. اما در حالت مد، هنگامی که سطح آب دریا به کمینه خود می‌رسد، حجم آب نیز کاهش می‌یابد. با توجه به قانون جغرافیایی آرشیمدس، حجم یک جسم مایع، متناسب با مساحت سطح آن و ارتفاع آن است. بنابراین، هنگامی که سطح آب دریا در حالت جزر بالا می‌رود، مساحت سطح آب نیز افزایش می‌یابد و در نتیجه حجم آب نیز افزایش می‌یابد.

در کدام حالت جزر و مد سطح آب بالا می آید؟ در حالت جزر، سطح آب دریا به حداکثر ارتفاع خود رسیده و بالاترین نقطه خود را در یک دوره جزر و مد به خود می‌گیرد. در این حالت، آب به سمت ساحل حرکت می‌کند و سطح آب بالا می‌رود.

جزر معمولاً در دو نیمروزی رخ می‌دهد. در نیمروز اول، سطح آب کمینه خود را می‌گیرد و سپس در نیمروز دوم، به حداکثر ارتفاع خود می‌رسد. این تغییرات در سطح آب دریا منجر به افزایش جریانات دریایی و تغییرات دیگر در محیط دریا می‌شود.

به عنوان مثال، در سواحل، در حالت جزر می‌توان به سواحل نزدیک‌تر شد و آب کمتری بر ساحل زده می‌شود. همچنین، دریاچه‌ها و سواحل با جزر شدید ممکن است کاملاً خشک شده و به صورت موقتی قابل دسترس باشند.

بنابراین، در حالت جزر سطح آب دریا به حداکثر ارتفاع خود می‌رسد و بالاترین نقطه خود را در یک دوره جزر و مد به خود می‌گیرد.

جزر و مد چیست؟ جزر و مد پدیده‌ای طبیعی است که به تغییرات دورانی و منظم سطح آب دریاها و اقیانوس‌ها اطلاق می‌شود. این تغییرات ناشی از تأثیر گرانش خورشید و ماه بر روی آب دریاهاست. گرانش خورشید و ماه باعث ایجاد نیروهای گرانشی در آب دریاها می‌شوند که منجر به جابجایی آب و تغییر ارتفاع سطح آن می‌شود.

موج های جزر و مدی نوعی امواج دریایی هستند که به دلیل تأثیر گرانش خورشید و ماه بر روی آب دریاها و اقیانوس‌ ها ایجاد می شوند. این امواج با نوسانات منظم در ارتفاع سطح آب دریا رخ می دهند. در هنگام جزر، سطح آب بالا ترین حد خود را می گیرد و در هنگام مد، سطح آب کمینه خود را دارد. این امواج در سواحل و سواحل نزدیک به خشکی قابل مشاهده هستند و می توانند تأثیر زیادی بر فعالیت های دریایی و سواحل داشته باشند.

موج های جزر و مدی از دو عامل اصلی تأثیر گرانش خورشید و گرانش ماه بر سطح آب دریاها و اقیانوس‌ ها بوجود می آیند. این امواج هر ۶ ساعت و ۲۵ دقیقه یکبار تغییر می کنند و در حالت کامل یک دوره ۲۴ ساعت دارند. تأثیر گرانش خورشید بیشتر از گرانش ماه است، اما به دلیل فاصله نسبتاً نزدیک ماه به زمین، تأثیر آن نیز قابل توجه است.