حل مسئله (Problem Solving) یکی از فرآیندهای شناختی است که به موجودات زنده امکان می‌دهد تا با شناسایی، تحلیل، و غلبه بر موانع، به اهداف خود دست یابند. این فرآیند شامل شناسایی مسئله، تولید راه‌حل‌های ممکن، ارزیابی این راه‌حل‌ها، و اجرای بهترین راه‌حل است. حل مسئله پایه‌ای برای یادگیری، نوآوری، و سازگاری با محیط است و در حوزه‌های مختلفی مانند روانشناسی، علوم اعصاب، آموزش، و مدیریت مورد مطالعه قرار می‌گیرد.
تعریف حل مسئله
حل مسئله به فرآیند ذهنی اشاره دارد که در آن فرد یا گروه با شناسایی و تحلیل یک مسئله، راه‌حل‌های ممکن را تولید و ارزیابی می‌کند و سپس بهترین راه‌حل را اجرا می‌کند. این فرآیند شامل مراحل زیر است:
شناسایی مسئله: تشخیص و تعریف دقیق مسئله.
تولید راه‌حل‌ها: ایجاد ایده‌ها و راه‌حل‌های ممکن.
ارزیابی راه‌حل‌ها: تحلیل و مقایسه راه‌حل‌ها برای انتخاب بهترین گزینه.
اجرای راه‌حل: پیاده‌سازی راه‌حل انتخاب‌شده.
ارزیابی نتایج: بررسی اثربخشی راه‌حل و انجام اصلاحات در صورت نیاز.