تخم‌گذاری (Oviparity) یا (Oviposition) به فرآیند تولید و قرار دادن تخم‌ها توسط جانوران اطلاق می‌شود. این فرآیند یکی از مراحل کلیدی در چرخه زندگی بسیاری از گونه‌ها، به‌ویژه حیوانات تخم‌گذار مانند پرندگان، ماهی‌ها، خزندگان و برخی از حشرات است. در ادامه به جزئیات بیشتری در مورد تخم‌گذاری پرداخته خواهد شد.
۱. تعریف و مفهوم
تخم‌گذاری به معنای قرار دادن تخم‌ها در محیطی مناسب برای رشد و توسعه جنین است. این فرآیند ممکن است شامل انتخاب مکان مناسب برای تخم‌گذاری، حفاظت از تخم‌ها و در برخی موارد، مراقبت از آنها باشد.
۲. انواع تخم‌گذاری
تخم‌گذاری می‌تواند به چندین نوع تقسیم شود:
- تخم‌گذاری آزاد: در این نوع، تخم‌ها به‌طور آزاد در محیط قرار داده می‌شوند و معمولاً از مراقبت والدین بی‌نصیب هستند. نمونه‌هایی از این نوع تخم‌گذاری شامل بسیاری از ماهی‌ها و قورباغه‌ها هستند.
- تخم‌گذاری درون‌زای: در این حالت، تخم‌ها درون بدن مادر نگهداری شده و تنها پس از رشد کامل به دنیا می‌آیند. این نوع تخم‌گذاری در برخی خزندگان و پستانداران مشاهده می‌شود.