چوپانیان (۷۳۸ تا ۷۵۸ هجری قمری / ۱۳۳۸ تا ۱۳۵۷ میلادی) یکی از سلسله‌های محلی ایرانی بودند که در دوره افول ایلخانیان و پس از آن در مناطق آذربایجان و شمال غربی ایران حکومت کردند. این سلسله توسط شیخ حسن چوپانی، یکی از امیران ایلخانی، بنیان نهاده شد و به عنوان یکی از حکومت‌های محلی در دوره انتقالی پس از ایلخانیان شناخته می‌شود. چوپانیان نقش مهمی در حفظ نظم و امنیت در منطقه آذربایجان ایفا کردند.
خاستگاه و بنیان‌گذاری چوپانیان
شیخ حسن چوپانی، بنیان‌گذار سلسله چوپانیان، از امیران ایلخانی بود که در دوره افول این سلسله به قدرت رسید. او در سال ۷۳۸ هجری قمری با استفاده از هرج و مرج ناشی از سقوط ایلخانیان، کنترل مناطق آذربایجان و شمال غربی ایران را به دست گرفت و حکومت چوپانیان را تأسیس کرد. شیخ حسن چوپانی به عنوان یکی از قدرتمندترین امیران منطقه، تلاش کرد تا نظم و امنیت را در منطقه برقرار کند.