ابو منصور محمد بن احمد توسی، معروف به دقیقی، یکی از مهم‌ترین شاعران فارسی‌زبان دوران سامانیان است. او که در اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری قمری می‌زیست، از نخستین کسانی بود که تلاش کرد داستان‌های ملی ایران را به شعر درآورد و زمینه‌ساز حماسه‌سرایی به زبان فارسی شد. دقیقی به ویژه با نظم بخشیدن به بخش‌هایی از شاهنامه که بعدها فردوسی آن‌ها را تکمیل کرد، جایگاه ویژه‌ای در ادبیات فارسی پیدا کرد.
زادگاه و زندگی
دقیقی در شهری که زادگاه او ذکر شده، همچنان مورد بحث است. برخی منابع می‌گویند او اهل توس بوده، در حالی که دیگران سمرقند، بلخ و بخارا را به عنوان زادگاه او معرفی کرده‌اند. اما پژوهش‌های اخیر بیشتر بر توس به عنوان زادگاه او تأکید دارند. دقیقی در دربار شاهان سامانی نفوذ داشت و به تشویق نوح دوم سامانی، آغاز به نظم کردن شاهنامهٔ ابومنصوری کرد. این اثر که به صورت منثور (غیرشعری) بود، در پی نظم‌دهی به آن توسط دقیقی، به شعر درآمد.