کتاب بهرام

نادر نادرپور: زندگی و آثار

نادر نادرپور (۱۶ خرداد ۱۳۰۸ – ۲۹ بهمن ۱۳۷۸) یکی از شاعران، نویسندگان و مترجمان برجسته ایران بود که علاوه بر فعالیت‌های ادبی، به عنوان یک فعال سیاسی و اجتماعی نیز شناخته می‌شود. او از اعضای کانون نویسندگان ایران بود و نقش مهمی در توسعه ادبیات معاصر ایران ایفا کرد.

زندگی‌نامه

نادر نادرپور در خانواده‌ای با ریشه‌های تاریخی و فرهنگی عمیق به دنیا آمد. او فرزند تقی میرزا از خاندان نادری‌پور (افشار) و نواده رضاقلی میرزا، پسر ارشد نادرشاه افشار بود. تحصیلات متوسطه خود را در دبیرستان ایرانشهر تهران به پایان رساند و در سال ۱۳۲۸ برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت. نادرپور در سال ۱۳۳۱ با دریافت لیسانس در رشته زبان و ادبیات فرانسه از دانشگاه سوربن پاریس به ایران بازگشت.

پس از بازگشت به ایران، نادرپور به مدت چند سال در وزارت فرهنگ و هنر مشغول به کار شد و در این دوران مسئولیت‌های مختلفی را بر عهده داشت. او در سال ۱۳۴۶ به همراه دیگر روشنفکران و نویسندگان مشهور، کانون نویسندگان ایران را تأسیس کرد و به عنوان یکی از اعضای اولین دوره هیئت دبیران کانون انتخاب شد.

نادرپور به زبان فرانسوی تسلط کامل داشت و آثار متعددی را به زبان فارسی ترجمه کرد. پس از انقلاب ۱۳۵۷، او به آمریکا مهاجرت کرد و تا پایان عمر در این کشور زندگی کرد. نادرپور در روز جمعه ۲۹ بهمن ۱۳۷۸ در لس آنجلس درگذشت.

آثار ادبی

نادرپور در طول زندگی خود مجموعه‌های شعری متعددی منتشر کرد که هر کدام نشان‌دهنده عمق تفکر و احساسات او بودند. از جمله این مجموعه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• چشم‌ها و دست‌ها (۱۳۳۲ – ۱۳۲۶)
• دختر جام (۱۳۳۳ – ۱۳۳۱)
• شعر انگور (۱۳۳۵ – ۱۳۳۴)
• سرمه خورشید (۱۳۳۸ – ۱۳۳۶)
• گیاه و سنگ نه، آتش (۱۳۴۴ – ۱۳۳۹)
• از آسمان تا ریسمان (۱۳۴۹ – ۱۳۴۵)
• شام بازپسین (۱۳۵۵ – ۱۳۵۰)
• صبح دروغین (۱۳۶۰ – ۱۳۵۶)
• خون و خاکستر (۱۳۶۷ – ۱۳۶۰)
• زمین و زمان (۱۳۷۴ – ۱۳۶۶)

نادرپور همچنین در زمینه ترجمه نیز فعال بود و آثار شاعران معاصر را به زبان فارسی برگرداند. از جمله ترجمه‌های او می‌توان به اشعار هوهانس تومانیان و مجموعه‌ای از شعرهای شاعران معاصر ایتالیا اشاره کرد.

نمونه شعر

شعر نادرپور به خاطر عمق معنا و زیبایی زبانش شناخته شده است. یکی از اشعار معروف او به شرح زیر است:

هرآنکه ملک جهان را به بوسه‌ای نفروخت
حدیث آدم و فردوس را کجا دانست
فدای نرگس شهلای نیم مست تو باد
هرآنچه عقل تهیدست، پر بها دانست

نتیجه‌گیری

نادر نادرپور با آثارش نه تنها به غنای ادبیات فارسی افزود بلکه به عنوان یک شخصیت فرهنگی و اجتماعی، تأثیر عمیقی بر جامعه ادبی ایران گذاشت. زندگی و آثار او همچنان الهام‌بخش نسل‌های جدید شاعران و نویسندگان است و یاد و نام او در تاریخ ادبیات ایران جاودانه خواهد ماند.