جان باردین (۲۳ مه ۱۹۰۸ – ۳۰ ژانویه ۱۹۹۱) یکی از برجسته‌ترین مهندسان برق و فیزیک‌دانان آمریکایی بود که نقش بسزایی در تحولات علمی قرن بیستم داشت. او تنها فیزیک‌دانی است که تاکنون دو بار جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرده‌است. باردین به‌ویژه به‌عنوان یکی از مخترعان ترانزیستور شناخته می‌شود و تأثیرات بزرگی در زمینه‌های فیزیک و مهندسی برق بر جای گذاشت. همچنین، در سال ۱۹۹۰، نام او به‌عنوان یکی از ۱۰۰ آمریکایی تأثیرگذار قرن در مجله لایف منتشر شد.
زندگی‌نامه
جان باردین در شهر مدیسن ایالت ویسکانسین ایالات متحده متولد شد. پدرش، چارلز باردین، نخستین رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه ویسکانسین بود. جان باردین تحصیلات ابتدایی خود را در مدیسن به پایان رساند و در سن ۱۵ سالگی از دبیرستان فارغ‌التحصیل شد. او در همان سن شروع به تحصیل در دانشگاه ویسکانسین کرد. برخلاف پدرش که در دنیای دانشگاهی فعالیت می‌کرد، باردین به مهندسی علاقه‌مند شد و رشته مهندسی برق را انتخاب کرد.
وی تحصیلات خود را در رشته مهندسی برق در دانشگاه ویسکانسین در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد به ترتیب در سال‌های ۱۹۲۸ و ۱۹۲۹ میلادی به پایان رساند و سپس در سال ۱۹۳۶ دکترا در رشته ریاضی فیزیک از دانشگاه پرینستون گرفت.
دوران حرفه‌ای
باردین در ابتدا به تدریس در دانشگاه مینه‌سوتا پرداخت و از سال ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۱ استادیار فیزیک بود. در دوران جنگ جهانی دوم، او از تدریس در مینه‌سوتا استعفا داد و به عنوان فیزیک‌دان آزمایشگاه نیروی دریایی مشغول به کار شد. در سال ۱۹۴۵ به آزمایشگاه‌های بل پیوست، جایی که به همراه همکارانش ویلیام شاکلی و والتر براتین، ترانزیستور را اختراع کرد. این اختراع تحول بزرگی در عرصه الکترونیک و ارتباطات ایجاد کرد و در سال ۱۹۵۶، این سه نفر به‌طور مشترک جایزه نوبل فیزیک را دریافت کردند.
جایزه نوبل فیزیک و دیگر افتخارات
در سال ۱۹۷۲، جان باردین به همراه لئون نیل کوپر و جان رابرت شریفر، برای پیشنهاد نظریه بی‌سی‌اس (تئوری ابررسانایی) دومین جایزه نوبل فیزیک خود را دریافت کرد. این نظریه، که به بررسی رفتار مواد در دماهای پایین می‌پردازد، یکی از دستاوردهای برجسته در فیزیک ماده چگال است.
باردین در سال ۱۹۷۱ نیز به دلیل خدمات برجسته‌اش در زمینه رسانش الکتریکی جامدات و اختراع ترانزیستور، از سوی انجمن مهندسان برق و الکترونیک IEEE مدال افتخار دریافت کرد.
درگذشت
باردین در ۳۰ ژانویه ۱۹۹۱ در سن ۸۲ سالگی درگذشت. او در طول زندگی‌اش نه تنها به عنوان یک دانشمند بزرگ شناخته شد، بلکه به دلیل تأثیرات علمی و اختراعاتش، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ علم و فناوری پیدا کرد.
میراث علمی
جان باردین به‌عنوان تنها فیزیک‌دانی که دو بار جایزه نوبل فیزیک دریافت کرده، نقش بسیار مهمی در پیشرفت علوم فیزیک، مهندسی برق و الکترونیک ایفا کرده است. اختراع ترانزیستور به‌ویژه، انقلابی در صنعت الکترونیک ایجاد کرد و موجب ظهور دستگاه‌هایی مانند کامپیوترها، تلفن‌های همراه و سایر فناوری‌های روزمره شد. نظریه ابررسانایی بی‌سی‌اس که باردین در توسعه آن نقش کلیدی داشت، همچنان یکی از مفاهیم بنیادی در فیزیک مواد است.
زندگی و دستاوردهای جان باردین الهام‌بخش بسیاری از دانشمندان و مهندسان بوده و به‌طور گسترده‌ای در تاریخ علم و فناوری به یادگار مانده است.