تفاوت حیوانات شبزی و روزگرد: چه چیزی ساعت زیستی را تنظیم میکند؟
در دنیای پرشگفتی جانوران، برخی موجودات روز را برای فعالیت انتخاب کردهاند و برخی دیگر شب را. این تقسیمکار عجیب به نام ریتم شبانهروزی (Circadian Rhythm) یا همان ساعت زیستی شناخته میشود؛ سازوکاری درونی که زمان خواب، بیداری، تغذیه و حتی رفتارهای اجتماعی را تنظیم میکند. اما چه چیزی تعیین میکند که یک حیوان شبزی باشد یا روزگرد؟
ساعت زیستی چیست؟
ساعت زیستی نوعی «ساعت درونی» در مغز موجودات زنده است که چرخهای حدوداً ۲۴ ساعته دارد. این ساعت تحت تأثیر نور و تاریکی محیط تنظیم میشود و تعیین میکند چه زمانی برای بیداری و چه زمانی برای استراحت مناسب است.
در مغز پستانداران، این ساعت در بخشی به نام هستهی سوپراکیاسماتیک (SCN) در هیپوتالاموس قرار دارد. این ناحیه مثل یک مرکز فرماندهی عمل میکند و از طریق هورمونها و سیگنالهای عصبی ریتم بدن را تنظیم میکند.