چرخهی زندگی یک فرآیند تکراری است که در آن یک موجود از مرحله تخم تا رسیدن به بلوغ و سپس تولید مثل ادامه پیدا میکند. این چرخه معمولاً شامل مراحل زیر است:
1. تخم: مرحله اولیهای که موجود جدید از آن آغاز میشود. تخمها معمولاً دارای پوششی سخت یا نرم هستند که از جنین در برابر محیط محافظت میکند.
2. لارو یا نوزاد: پس از تفریخ تخم، نوزاد یا لارو ظاهر میشود. این مرحله به طور کلی شامل رشد و تغییرات فیزیکی اولیه است. برای برخی موجودات، این مرحله شامل تغذیه شدید و رشد سریع است.
3. پیله یا شفیره: در این مرحله، لارو به یک پیله یا شفیره تبدیل میشود. این مرحله شامل فرآیندهای تغییرات درونی و ساختار جدید بدن است که در نهایت به موجود بالغ تبدیل میشود.
4. بالغ: در این مرحله، موجود به بلوغ میرسد و قادر به تولید مثل است. این مرحله شامل رشد کامل، تطبیق با محیط و توانایی جفتگیری است.
5. تولید مثل: موجودات بالغ قادر به تولید مثل و تولید نسل جدید از طریق تخمگذاری یا زایمان هستند. این مرحله آغازگر چرخه جدید زندگی است.
مراحل چرخهی زندگی میتوانند بهطور دقیقتر به شرح زیر ادامه پیدا کنند:
6. تغییرات فصلی یا زیستمحیطی: در برخی موجودات، چرخهی زندگی تحت تأثیر فصول سال یا تغییرات زیستمحیطی قرار میگیرد. برای مثال، برخی از حشرات ممکن است در زمستان به حالت خفتگی یا توقف رشد بروند و با شروع بهار دوباره فعال شوند.
7. رشد و تکامل: برخی موجودات، مانند قورباغهها، مراحل تکاملی بیشتری را از جمله تغییرات ظاهری و فیزیولوژیکی میگذرانند. این مراحل شامل تبدیل از لارو به فرم بالغ و تطبیق با محیط جدید است.
8. پیری و مرگ: در نهایت، موجودات به مرحله پیری میرسند که شامل کاهش تواناییها و تغییرات فیزیولوژیکی است. پس از این مرحله، موجودات به طور طبیعی میمیرند و این پایان چرخه زندگی آنهاست.
این مراحل به طور کلی برای بسیاری از موجودات زنده صادق است و میتواند بسته به نوع موجود و شرایط محیطی تغییر کند.
چرخهی زندگی میتواند بسته به نوع موجود متفاوت باشد و ممکن است شامل مراحل اضافی یا تغییرات خاص باشد. این چرخه برای بسیاری از موجودات زنده، از جمله حشرات، گیاهان و پستانداران، نقش حیاتی در بقای نسل و سازگاری با محیط دارد.