کتاب بهرام

سیاره (Planet) به جسمی آسمانی (Celestial Body) اطلاق می‌شود که در مدار (Orbit) مشخصی به دور یک ستاره (Star) می‌چرخد و دارای ویژگی‌های خاصی است. در زیر تعریف و ویژگی‌های مهم سیاره‌ها آورده شده است:

تعریف سیاره:

سیاره‌ها اجسام بزرگ و گردی هستند که به دور ستاره‌ها می‌چرخند و به اندازه کافی بزرگ‌اند تا تحت تأثیر جاذبه (Gravity) خود شکل کروی (Spherical) بگیرند. به طور کلی، سیاره‌ها نمی‌توانند نور خود را تولید کنند و نور آن‌ها از ستاره‌ای که به دور آن می‌چرخند، منعکس می‌شود.

ویژگی‌های مهم سیاره‌ها:

مدار (Orbit):

سیاره‌ها در مدارهایی بیضوی (Elliptical Orbits) به دور ستاره‌ها می‌چرخند. به عنوان مثال، زمین به دور خورشید (Sun) در حال چرخش است.

جاذبه (Gravity):

غروب آفتاب قرمز رنگ به دلیل پدیده‌ای به نام پراکنش رنگی است. زمانی که آفتاب در حال غروب است، نور آفتاب از طریق جریانی طولانیتر از هوا می‌گذرد تا به ما برسد. در این مسیر، نور آفتاب به ذرات موجود در جوی زمین می‌خورد. ذرات موجود در جو، به خصوص ذرات گرد و غبار و ذرات آبی، نور آفتاب را پراکنده کرده و اجزای مختلف طیف رنگی را به ما نشان می‌دهند.

اما طول موج‌های قرمز رنگ بیشترین قدرت پراکنش را دارند و

قوانین کپلر( به انگلیسی: Kepler's Laws) ، که توسط یوهانس کپلر در اوایل قرن هفدهم میلادی فرموله شدند، به توصیف حرکت سیارات در منظومه شمسی پرداخته و پایه‌گذار مکانیک سماوی مدرن شدند. این قوانین به شرح زیر هستند:

1. قانون مداری: سیارات به دور خورشید در مدارهای بیضوی حرکت می‌کنند، به طوری که خورشید یکی از دو کانون بیضی است.

2. قانون مساحت:

جزر و مد (به انگلیسی : Tides) هنگامی رخ می‌دهد که توده‌های آب در دریاها و اقیانوس‌ها که به سمت ماه نزدیک‌ترند، تحت تأثیر نیروی گرانش ماه، به سمت بالا حرکت می‌کنند، در حالی که توده‌های آب در سمت دیگر کره زمین بالا نمی‌آیند. بالا رفتن سطح آب به نام مد و پایین آمدن آن به نام جزر شناخته می‌شود. این پدیده در کتاب‌های علوم پایه هفتم و نهم معرفی شده است.

"جزر" به انگلیسی "low tide" و "مد" به انگلیسی "high tide" گفته می‌شود.

در برابر نیروی جاذبه ماه، دریاها نسبت به خشکی‌ها واکنش بیشتری نشان می‌دهند و به راحتی تغییر می‌کنند.

کوتوله‌های سفید، که تعدادشان در کهکشان ما نسبتاً زیاد است، آخرین مرحلهٔ تکامل بسیاری از ستاره‌ها هستند. این ستاره‌ها که جرمشان تقریباً معادل یا کمتر از جرم خورشید است، به احتمال زیاد به کوتولهٔ سفید تبدیل می‌شوند. اصطلاح "کوتولهٔ سفید" برای توصیف مرحله‌ای از تکامل ستاره‌ای است که پس از اتمام فعالیت هسته‌ای، ستاره در آن مرحله از انقباض باز می‌ایستد.

در این مرحله، مادهٔ ستاره‌ای فشرده می‌شود و به یک جسم کوچک و کم نور، به اندازهٔ زمین، تبدیل می‌شود.

سیاراتی که به دور ستارگان اولیه در گردش بوده‌اند، می‌توانستند قابل سکونت باشند و این، دلایل وجود چندجهانی را به چالش می‌کشد. 

موجودات فضایی ممکن است در مراحل اولیهٔ جهان وجود داشته‌باشند. بر اساس محاسباتی، آب مایع به عنوان شرط ضروری برای وجود حیات، ممکن است فقط 15 میلیون سال پس از انفجار بزرگ، بر روی سیارات سنگی شکل گرفته باشد.

آبراهام لوئب، ستاره‌شناس از دانشگاه هاروارد، فرضیاتی را مطرح کرده که در جهان اولیه،

انرژی آزاد شدن شراره های خورشیدی معادل انفجار یکباره میلیون ها بمب اتمی 100 مگاتنی است. این چیزی است که جو زمین از ما در برابر تشعشعات آنها محافظت می کند.

مطلب بالا را می‌توان به صورت زیر تفسیر کرد:

1. انرژی آزاد شدن شراره‌های خورشیدی: شراره‌های خورشیدی یا پرتوهای خورشیدی، ناشی از فعالیت‌های هسته ای در هسته خورشید هستند. وقتی این پرتوها از خورشید خارج می‌شوند، انرژی فراوانی با قدرت بسیار زیاد دارند.

2. مقایسه با انفجارهای اتمی:

اتمسفر نپتون، اورانوس و زحل فشارهای بسیار بالایی دارند که می‌توانند به گونه‌ای شدید، اتم‌های کربن را فشرده کرده و آن‌ها را به شکل الماس متبلور کنند. این پدیده به عنوان تبدیل کربن به الماس توسط فشارهای بسیار بالا شناخته می‌شود و در دنیای زمین شاهد آن نمی‌باشیم به دلیل فشارهای ناچیزتر.

محققان این حقیقت علمی را با آزمایش‌های خود در آزمایشگاه تأیید کرده‌اند که شرایط لازم برای تبدیل کربن به الماس در این سیارات گازی وجود دارد. این آزمایش‌ها نشان می‌دهند که فشارها و دماهای اتمسفری این سیارات می‌تواند باعث تولید الماس شود، مانند شرایطی که در عمق‌های اقیانوس‌های زمین ممکن است باشد.

جدا از این، برخی محققان نیز پیش‌بینی می‌کنند که ممکن است در بخش‌هایی از اتمسفر زحل، سالانه مقادیر قابل توجهی از الماس تولید شود، اگرچه این ادعاها هنوز به تأیید نهایی نرسیده‌اند و نیاز به بررسی‌های بیشتر دارند.

مطلب بالا در برخی جوانب صحیح است، اما برخی جوانب آن بیشتر یک فرضیه است و نیازمند توضیحات بیشتری است:

رنگین کمان (rainbow) پدیده‌ای نوری است که به دلیل شکست و پراش نور در قطرات آب ایجاد می‌شود. این پدیده معمولاً در جو زمین مشاهده می‌شود، اما رنگین کمان‌ها می‌توانند در شرایط مشابه در سایر سیارات و ماه‌ها نیز شکل بگیرند، به شرطی که شرایط لازم برای ایجاد آن وجود داشته باشد.

شرایط مورد نیاز برای بروز رنگین کمان در هر سیاره به وجود آب و همچنین وجود نور خورشید و ابرها بستگی دارد. اطلاعات بیشتر در مورد رنگین کمان در سیارات دیگر، نیازمند بررسی دقیق‌تر و مطالعات بیشتری در زمینهٔ شرایط جوی و جوی سیارات مذکور است.

عمر سیاره زمین تخمین زده می‌شود که حدود 4.5 میلیارد سال است. این محاسبه بر اساس سن نمونه‌های سنگی که از زمین برداشت شده‌اند، مطالعات رادیواکتیویته و فرایندهای جغرافیایی صورت گرفته است.

این تخمین از سن زمین بر اساس مطالعات مختلفی از جمله:

1. سن نمونه‌های سنگی: از زمین برداشته شده و با استفاده از روش‌های رادیومتری، نسبت ایزوتوپ‌هایی مانند اورانیم و توریم برای تعیین سن استفاده می‌شود.

2. مطالعات رادیواکتیویته: بررسی تجزیه نیوکلایدها و مدل‌سازی رادیواکتیویته داخلی زمین به ارزیابی سن زمین کمک می‌کند.

3. فرایندهای جغرافیایی: بررسی رخدادهای زمین‌شناسی مانند رخساره‌های لایه‌بندی شده در سنگ‌ها و گسل‌ها برای تخمین سن زمین مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به طور کلی، سن 4.5 میلیارد ساله‌ای که برای زمین تخمین زده شده، نشان از این دارد که زمین از آغاز ساماندهی منظومه شمسی تاکنون به وجود آمده و فرآیندهای ژئولوژیکی، زیست‌شناسی و اقلیمی را تجربه کرده است.