کتاب بهرام

سوال درباره اینکه آیا جهان ممکن است ابتدا نداشته باشد، به موضوعات پیچیده‌ای از فیزیک و فلسفه مربوط می‌شود که هنوز جوابی قطعی برای آن وجود ندارد. در ادامه، به نکات اصلی که اشاره کرده‌اید، می‌پردازم:

1. نظریه بیگ بنگ

• آغاز کیهان: طبق نظریه بیگ بنگ، جهان 13.8 میلیارد سال پیش از یک حالت بسیار داغ و متراکم آغاز شد. این نظریه می‌گوید که زمان و فضا همزمان با این انفجار بزرگ آغاز شده‌اند. به همین دلیل، نمی‌توان از «قبل از بیگ بنگ» سخن گفت، زیرا مفهوم زمان به معنای مرسوم آن پس از بیگ بنگ به وجود آمده است.

• پیش از بیگ بنگ: در مدل استاندارد بیگ بنگ، «پیش از» این رویداد مفهومی ندارد. در واقع، این نظریه به ما می‌گوید که زمان و فضا به طور همزمان با بیگ بنگ به وجود آمده‌اند و بنابراین، نمی‌توانیم برای لحظات پیش از آن، مفهوم زمان یا فضا را درک کنیم.

2. مفاهیم فلسفی

کهکشان‌های جدید ممکن است در آینده متولد شوند. فرآیندهایی که منجر به شکل‌گیری کهکشان‌های جدید می‌شوند، پیچیده و تحت تأثیر عوامل مختلف کیهانی هستند. در ادامه برخی از مهم‌ترین عواملی که به این فرآیندها مرتبط هستند، توضیح داده می‌شود:

1. تشکیل کهکشان‌ها

کهکشان‌ها معمولاً از گازهای هیدروژن، هلیوم، و سایر عناصر سنگین‌تر تشکیل می‌شوند. در ابتدا، گازهای سرد در فضا شروع به جمع شدن کرده و به وسیلهٔ نیروی گرانشی به هم می‌چسبند. این تراکم‌ها می‌توانند به تشکیل ستاره‌ها و کهکشان‌ها منجر شوند. کهکشان‌های اولیه اغلب کوچک و کمتر پیچیده هستند، اما با گذشت زمان و افزایش تراکم مواد، به کهکشان‌های بزرگ‌تر و پیچیده‌تری تبدیل می‌شوند.

دانشمندان با بهره‌گیری از مشاهدات و مدل‌های کیهانی، توانسته‌اند درک بهتری از جایگاه زمین در کیهان بدست آورند. در اینجا به برخی از نکات اصلی درباره موقعیت زمین و کهکشان ما در کیهان اشاره می‌کنم:

1. موقعیت زمین در کهکشان راه شیری
   کهکشان راه شیری یکی از میلیاردها کهکشان موجود در کیهان است و زمین در این کهکشان قرار دارد. کهکشان راه شیری یک کهکشان مارپیچی است و زمین در یکی از بازوهای آن به نام "بازوی شکارچی" (Orion Arm) واقع شده است.

   • فاصله از مرکز کهکشان: زمین حدود 27,000 سال نوری از مرکز کهکشان فاصله دارد. مرکز این کهکشان به احتمال زیاد یک سیاه‌چاله فوق‌العاده بزرگ به نام "ساجیتاریوس A*" را در خود جای داده است.

2. موقعیت کهکشان راه شیری در کیهان
   کهکشان راه شیری جزئی از یک خوشه کهکشانی به نام "خوشه محلی" (Local Group) است که شامل حدود 54 کهکشان می‌شود، از جمله کهکشان آندرومدا (Andromeda) و کهکشان مثلثی (Triangulum).

   • خوشه‌های بزرگ‌تر: خوشه محلی بخشی از ساختار وسیع‌تری به نام "خوشه کهکشان ویرگو" (Virgo Cluster) است که در آن چندین خوشه کهکشانی دیگر نیز وجود دارند.

3. موقعیت در کیهان قابل مشاهده
   کیهان قابل مشاهده به ما این امکان را می‌دهد که به وسعتی حدود 46.5 میلیارد سال نوری نگاه کنیم. در این مقیاس، کهکشان‌ها به صورت خوشه‌ای در ساختارهای بزرگ‌تری مانند "شبکه‌های کیهانی" توزیع شده‌اند.

   • نقشه‌برداری از کیهان: پروژه‌هایی مانند "نقشه‌برداری از کهکشان‌ها" (Sloan Digital Sky Survey) و "نقشه‌برداری از کیهان" (Cosmic Microwave Background) به ما کمک کرده‌اند تا موقعیت کهکشان‌ها و ساختارهای بزرگ‌تری را در کیهان شناسایی کنیم.

4. مفهوم مرکز کیهان
   یکی از نکات جالب درباره کیهان این است که به نظر نمی‌رسد که یک مرکز مشخص برای کیهان وجود داشته باشد. طبق نظریه بیگ بنگ، کیهان به طور یکنواخت در حال گسترش است و هر نقطه در آن می‌تواند به عنوان "مرکز" در نظر گرفته شود. در نتیجه، موقعیت ما در کیهان نسبی است و مرکز مشخصی ندارد.

نتیجه‌گیری
در نهایت، زمین در کهکشان راه شیری قرار دارد که خود جزئی از خوشه محلی و سپس خوشه‌های بزرگ‌تر است. با این حال، کیهان به طور کلی بسیار وسیع و پیچیده است و موقعیت ما در آن نسبی و بدون مرکز مشخص است. دانشمندان از طریق مشاهدات و مدل‌های کیهانی به درک بهتری از جایگاه ما در کیهان دست یافته‌اند، ولی هنوز بسیاری از جزئیات و ناشناخته‌ها باقی مانده‌اند.

سیاره‌ی زحل (Saturn) در بسیاری از فرهنگ‌ها و نظام‌های نمادین دارای معانی خاصی است که اغلب به ویژگی‌های طبیعی و اساطیری آن نسبت داده می‌شود. در اینجا به بررسی نمادهای مختلف مرتبط با سیاره‌ی زحل خواهیم پرداخت:

1. زحل در اساطیر و فرهنگ‌ها

زحل در اساطیر رومی به عنوان "ساتورن" شناخته می‌شود و در اساطیر یونانی معادل آن "کرونوس" است. این خدا که پدر ژوپیتر (یعنی همان مشتری) بود، نماد زمان، مرگ، تقدیر و تغییرات در زندگی است. در بسیاری از داستان‌های اساطیری، کرونوس یا ساتورن به عنوان یک شخصیت محدودکننده و کنترل‌کننده شناخته می‌شود که نسبت به افرادی که برای قدرت با او مبارزه می‌کنند، بی‌رحم است. این ویژگی‌ها به‌طور مستقیم به نمادهای مختلف سیاره‌ی زحل انتقال می‌یابد.

بر خلاف زمین، سیاره‌های دیگر مانند زحل  (Saturn) یا کیوان فصولی مشابه به آنچه که ما روی زمین تجربه می‌کنیم، ندارند، اما با توجه به ویژگی‌های خاص این سیاره و نحوه چرخش آن، می‌توان گفت که زحل هم می‌تواند "فصل‌های طبیعی" خود را داشته باشد که به نحوی متفاوت از زمین عمل می‌کنند. در ادامه، به بررسی این فصل‌ها در سیاره زحل خواهیم پرداخت:

فصل‌ها در زحل: مفهومی متفاوت از زمین

1. چرخش محوری و تأثیر آن بر فصل‌ها

زحل مانند زمین دارای یک محور چرخشی است که از آن طریق فصول تغییر می‌کنند. اما تفاوت‌هایی هم وجود دارد که آن را از زمین متمایز می‌کند.

• زاویه مایل شدن محور: زاویه محور زحل نسبت به مدارش (که همانند زمین حدود ۲۷ درجه است) باعث می‌شود که این سیاره هم فصل‌های متفاوتی داشته باشد. به عبارت دیگر، همان‌طور که زمین به سمت خورشید متمایل می‌شود و باعث تغییر فصل‌ها می‌شود، زحل نیز همین روند را دارد، اما به دلیل تفاوت‌های فاصله و چرخش آن، فصول زحل از لحاظ زمانی و شدت با زمین متفاوت هستند.

تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) یکی از پیشرفته‌ترین و بزرگ‌ترین تلسکوپ‌های فضایی است که تاکنون توسط انسان‌ها ساخته شده و در تاریخ علم نجوم یک دستاورد علمی بزرگ به شمار می‌رود. این تلسکوپ با هدف مشاهده و تحلیل دقیق‌تر فضا و کهکشان‌ها، به ویژه در طول موج‌های مادون قرمز، طراحی شده است و توانایی‌های بسیار بالایی در مورد کشف اسرار کیهان دارد.

تاریخچه و توسعه

توسعه تلسکوپ جیمز وب (JWST) به طور رسمی در دهه 1990 آغاز شد. این پروژه نتیجه همکاری ناسا (NASA)، آژانس فضایی اروپا (ESA) و آژانس فضایی کانادا (CSA) است. این تلسکوپ در ابتدا قرار بود در اواسط دهه 2000 میلادی به فضا ارسال شود، اما به دلایل مختلف از جمله مشکلات فنی و تأخیرهای مالی، پرتاب آن بارها به تعویق افتاد و در نهایت در 25 دسامبر 2021، تلسکوپ جیمز وب با موفقیت از پایگاه فضایی گویان فرانسه به فضا پرتاب شد.

ویژگی‌ها و طراحی

کهکشان‌ها ساختارهای عظیم و پیچیده‌ای هستند که از میلیاردها ستاره، سیاره، گاز، گرد و غبار و ماده تاریک تشکیل شده‌اند. هر کهکشان به عنوان یک واحد بزرگ در کیهان شناخته می‌شود و می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد. کهکشان‌ها در اندازه‌ها و اشکال گوناگون وجود دارند و از نظر تعداد و ویژگی‌های دیگر با یکدیگر تفاوت دارند. در اینجا توضیحی جامع در مورد کهکشان‌ها آورده شده است:

1. تعریف کهکشان

کهکشان‌ها گروه‌های عظیمی از ستارگان، سیارات، گازها، گرد و غبار و ماده تاریک هستند که تحت تأثیر گرانش یکدیگر قرار دارند. در واقع، کهکشان‌ها به مانند جزایر بزرگی در کیهان هستند که در فضای بی‌کران شناورند. به عبارت دیگر، کهکشان‌ها تمام اجرام آسمانی را در خود جای می‌دهند که از نظر گرانشی به یکدیگر متصل شده‌اند.

اجرام آسمانی (Celestial Bodies) به تمامی اشیاء و پدیده‌هایی اطلاق می‌شود که در فضا و خارج از جو زمین وجود دارند. این اجرام شامل ستارگان، سیارات، ماه‌ها، دنباله‌دارها، سیارک‌ها، کهکشان‌ها، سحابی‌ها و دیگر پدیده‌های فضایی می‌شود. در زیر فهرستی از انواع مختلف اجرام آسمانی آورده شده است:

1. ستارگان

• خورشید: نزدیک‌ترین ستاره به زمین و منبع اصلی نور و انرژی.
• ستارگان دیگر: مثل سیریوس، آلفا قنطورس، ریگِل، و ... که در کهکشان راه شیری و دیگر کهکشان‌ها قرار دارند.

2. سیارات

• سیارات داخلی: شامل عطارد، زهره، زمین و مریخ.
• سیارات خارجی: شامل مشتری، زحل، اورانوس و نپتون.
• سیاره کوتوله: مانند پلوتو که در گذشته به عنوان سیاره شناخته می‌شد.

اگر در نقطه‌ای دور از ما در یک سیاره دیگر حیات مشابه به حیات زمین وجود داشته باشد، این موضوع سوالات زیادی در زمینه‌های مختلف علمی و فلسفی به وجود می‌آورد. بیایید این فرض را بررسی کنیم و برخی از جوانب آن را تحلیل کنیم:

1. مقایسه با حیات زمین

• شیمی مشابه: اگر حیات در سیاره‌ای دیگر وجود داشته باشد و مشابه حیات زمین باشد، باید در آن سیاره هم ترکیبات شیمیایی مشابهی وجود داشته باشد. این بدین معنی است که ترکیب اصلی مولکول‌های زیستی مانند پروتئین‌ها، DNA یا RNA و دیگر ساختارهای شیمیایی پایه باید مشابه حیات زمین باشد.

شهاب‌سنگ مارکیسون: یک کشف بزرگ علمی

شهاب‌سنگ مارکیسون (Murchison meteorite) که در ۲۸ سپتامبر ۱۹۶۹ در نزدیکی شهر مارچیسون، واقع در ایالت ویکتوریا در استرالیا سقوط کرد، یکی از شناخته‌شده‌ترین شهاب‌سنگ‌ها در تاریخ علم است. این شهاب‌سنگ به دلیل ترکیب خاص خود، که شامل مواد آلی پیچیده و اسیدهای آمینه است، توجه گسترده‌ای را در محافل علمی به خود جلب کرده است.

1. رخداد سقوط و جمع‌آوری قطعات

در حدود ساعت ۱۰:۵۸ به وقت محلی، یک شیء درخشان در آسمان دیده شد که در ابتدا به صورت یک دنباله‌دار روشن ظاهر شد و پس از چند لحظه به سه قطعه بزرگ تقسیم شد. این شیء به سرعت در آسمان ناپدید شد و پس از آن، در برخی مناطق لرزش‌هایی احساس شد. حدود ۳۰ ثانیه بعد از این حادثه، قطعات مختلف شهاب‌سنگ در نواحی گسترده‌ای از منطقه‌ نزدیک به ۱۳ کیلومتر مربع پراکنده شدند.